Zorginkoop op kwaliteit komt nog onvoldoende van de grond

9 april 2010

De zorginkoop op kwaliteit komt nog onvoldoende van de grond. Op verschillende zorgmarkten zijn er te weinig prikkels voor zorgverzekeraars om effectief zorg in te kunnen kopen. Deze markten zijn bijvoorbeeld onvoldoende transparant. Daarnaast contracteren zorgverzekeraars nauwelijks selectief, maar experimenteren ze met het sturen van hun verzekerden naar voorkeursaanbieders. Dit blijkt uit de monitor zorginkoop zorgverzekeraars van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). In deze monitor is de zorginkoop door zorgverzekeraars in kaart gebracht. Het monitoren van de zorginkoop helpt de NZa bij het bepalen op welke markten zij zich in het belang van de consument moet richten.

Onvoldoende prikkels
Uit de monitor zorginkoop blijkt dat op verschillende zorgmarkten de prikkels onvoldoende zijn voor zorgverzekeraars om kwalitatief goede zorg in te kunnen kopen. In transparante markten als de farmacie en het vrije deel van de ziekenhuiszorg zijn er wel voldoende prikkels. Andere markten, zoals de huisartsenzorg zijn complex en weinig transparant. Dat maakt het voor verzekeraars lastig om in te kopen op basis van kwaliteit. De NZa gaat in overleg met verzekeraars en zorgaanbieders om de prikkels te verbeteren, om kwaliteit en keuzeinformatie transparanter te maken. Daarnaast bekijkt de NZa wat het effect zou zijn als zorgverzekeraars meer financieel risico zouden lopen. Op sommige zorgmarkten zoals de GGZ worden zij nu grotendeels gecompenseerd voor tegenvallende zorgkosten door de risicoverevening achteraf. Als deze wordt afgebouwd, worden zij gestimuleerd om effectiever zorg in te kopen.

Nauwelijks selectief contracteren
Uit de monitor blijkt verder dat de zorgverzekeraars zich nauwelijks richten op selectief contracteren. Ze willen hun verzekerden vooral helpen bij het maken van een keuze voor een zorgaanbieder. Sommige zorgverzekeraars verstrekken kwaliteitsinformatie en laten hun verzekerden zelf kiezen. Anderen selecteren zelf voorkeuraanbieders en/ of schelden het eigen risico kwijt als hun verzekerde kiest voor deze voorkeuraanbieders. De keuze voor een bepaalde manier van sturen hangt vooral af van hoe de verzekeraar de bezwaren van de consument tegen selectie van het zorgaanbod inschat. Ook geven zij aan niet op de stoel van de zorgaanbieder of verwijzer te willen gaan zitten. De NZa heeft er geen bezwaar tegen dat zorgverzekeraars hiermee experimenteren, maar ze wil vooral dat zij resultaten boeken. Door hun verzekerden naar voorkeuraanbieders te sturen stimuleren de zorgverzekeraars minder goede zorgaanbieders om ook kwaliteit tegen een goede prijs te leveren.