Door overheidssubsidies voor academische onderzoekers afhankelijk te maken van matching door het bedrijfsleven, komt volgens prof. Rongen de onafhankelijkheid van geneesmiddelenonderzoek in het geding.

Oratie
Prof. dr. Gerard Rongen, hoogleraar Translationeel Cardiovasculair Onderzoek
Datum vrijdag 16 maart 2012, 13.00 uur
Locatie Radboud Universiteit, Academiezaal Aula, Comeniuslaan 2

Onafhankelijk academisch geneesmiddelonderzoek is van groot belang voor zowel de patiënt als het bedrijfsleven. Voorwaarden zijn uitwisseling van kennis en ongelimiteerde beschikbaarheid van stoffen die door de industrie worden ontwikkeld voor medische toepassing. Dat stelt prof. dr. Rongen, hoogleraar Translationeel Cardiovasculair Onderzoek in zijn oratie.

Onafhankelijkheid
Wetgeving is nodig om intellectueel eigendom te beschermen en vrije publicatie van onderzoeksgegevens te garanderen, zonder de financiële belangen van het bedrijfsleven te schaden. Geneesmiddelenonderzoek moet volgens algemeen geaccepteerde kwaliteitseisen worden uitgevoerd. Het met publieke middelen financieren van de benodigde infrastructuur waarborgt de onafhankelijkheid ten opzichte van de industrie.

Cultuur
Een goede onderzoekscultuur, geborgd door goed onderwijs in ethiek en de uitvoering van mensgebonden onderzoek, is nog belangrijker dan wetgeving. Helaas ontbreekt dit onderwijs nu nog in de meeste medische curricula.
Een recente ontwikkeling betreft de toekenning van grote overheidssubsidies voor academisch onderzoekers. Door dergelijke subsidies afhankelijk te stellen van matching door het bedrijfsleven komt volgens Prof. Rongen de onafhankelijkheid van geneesmiddelenonderzoek in het geding.

Curriculum Vitae
Prof. dr. Gerard Rongen (1965) is hoogleraar Translationeel Cardiovasculair Onderzoek bij het UMC St Radboud. Hij studeerde Geneeskunde in Nijmegen en specialiseerde zich op het gebied van vasculaire farmacologie van purines, lichaamseigen stoffen die van belang zijn bij de energiehuishouding van cellen en bij de regulatie van diverse celfuncties. Hij promoveerde in 1996 cum laude aan de Radboud Universiteit.
Rongen werkt sinds 2000 als internist en onderzoeker bij de afdeling Algemene Interne Geneeskunde en Farmacologie-Toxicologie van het UMC St Radboud. Aanvankelijk als KNAW-onderzoeker en vanaf 2007 als Established Clinical Investigator van de Nederlandse Hartstichting.
Rongen coördineert het onderzoeksthema cardiovasculaire ziekten binnen het Nijmegen Centre for Evidence Based Practice. Zijn wetenschappelijk onderzoek richt zich op cardiovasculaire farmacologie van purines en de farmacologische beïnvloeding van de weerbaarheid van cellen tegen zuurstoftekort zoals dat optreedt tijdens hartinfarct, herseninfarct of shock.

Bron:
UMC St. Radboud Nijmegen

Donderdag 8 maart 2012 verdedigde Jacques van der Zaag zijn proefschrift: Sleep Bruxism – Contemporary insights in diagnosis, etiology, and management.

Jacques van der Zaag over zijn onderzoek
“Ik heb in mijn onderzoek gekeken naar bruxisme en dat kun je eigenlijk vrij vertalen naar tandenknarsen en tandenklemmen. Tandenknarsen en tandenklemmen kun je zowel overdag doen als ‘s nachts, maar iedereen doet het. Slechts een kleine groep doet het overmatig veel en dat kan belangrijke consequenties hebben voor het gebit: je tanden en kiezen gaan kapot of slijten en je vullingen kunnen breken. En als dat zo is, moet je vaak uitgebreide behandelingen ondergaan om dat weer goed te krijgen. In mijn onderzoek heb ik gekeken naar alle aspecten van dit probleem: Waar komt het vandaan? En hoe komt het dat die kleine groep het zo vaak doet? Je hebt meestal vrij snel door dat mensen tandenknarsen, maar hoe kun je het vervolgens kwantificeren, dus heel precies meten? Daar heb ik ook naar gekeken.

Relatie met beenbeweging
Slaaponderzoek bleek het beste middel om het te registreren; dus heb ik per deelonderzoek – bij zo’n 20-25 patiënten – ’s nachts het tandenknarsen en tandenklemmen gemeten. De meest interessante uitkomst uit mijn onderzoek is wel dat tandenknarsen en tandenklemmen veroorzaakt wordt door een onwillekeurige bewegingstoornis van je kaken, en niet – zoals vaak gedacht – door de anatomie van je tanden en kiezen of stress. En wat ook interessant is: er blijkt een relatie te bestaan met andere onwillekeurige bewegingen die mensen ’s nachts maken, zoals beenbewegingen.”

Centraal gestuurd
“Dit onderzoek heeft zeker een maatschappelijk belang, omdat je nu weet dat tandenknarsen en tandenklemmen vanuit de hersenen centraal gestuurd wordt. Dat betekent dat je mogelijke therapie ook in die richting moet zoeken en je bijvoorbeeld medicatie erop kunt aanpassen. Want de medicatie die helpt tegen beenbewegingen blijkt bijvoorbeeld ook te helpen voor het tandenknarsen. Tandartsen kunnen nu dus gerichter naar een oplossing zoeken.”

Dichtbij
“In mijn eigen tandartspraktijk wordt ik vaak geconfronteerd met patiënten die kapotte of versleten tanden en kiezen hebben. Dat dit door het tandenknarsen en tandenklemmen komt, wisten we al. Maar hoe het ontstaat nog niet. Dit onderzoek is zo interessant, omdat we nu weten waardoor het tandenknarsen en tandenklemmen wordt veroorzaakt. Bovendien staat dit onderwerp heel erg dicht bij mijn eigen werk als tandarts. Laboratorium onderzoek is ook ontzettend belangrijk, maar ik vind het juist leuk om in een klinische omgeving mijn onderzoek te verrichten.“

Bron:
ACTA

 

Bij mensen met oude, verkleurde vullingen op de voortanden kan het plakken van een dun schildje, een zogeheten facing, uitkomst bieden als alternatief voor het plaatsen van een kroon. Marco Gresnigt, tandarts-onderzoeker in het Universitair Medisch Centrum Groningen, heeft dit aangetoond.

Uit zijn onderzoek blijkt dat het mogelijk is om facings aan te brengen na voorbehandeling van de oude vullingen, zodat het plaatsen van een kroon niet nodig is.

Voor het aanbrengen van een facing hoeft minder gezond glazuur weggeslepen te worden dan bij kronen het geval is. Hierdoor is er minder kans op zenuwpijn wat prettiger is voor de patiënt. Het esthetische effect van facings is vergelijkbaar met, of soms zelfs beter, dan dat van kronen. Gresnigt promoveert op 18 januari aan de Rijksuniversiteit Groningen op dit onderzoek.

Hechting
Gresnigt heeft onderzoek gedaan naar de manier waarop facings gehecht kunnen worden op oude, probleemloze vullingen die niet zijn aangetast door cariës (tandbederf). Tot nu toe was het plaatsen van facings op oude vullingen niet goed mogelijk, waardoor tandartsen weinig keuze hadden dan de oude, verkleurde vullingen weg te halen of een kroon te plaatsen.

Gresnigt heeft onderzocht hoe tandartsen deze (tand)oppervlakken kunnen voorbehandelen om ze geschikt te maken voor facings. Na de voorbewerking wordt een facing van composiet of porselein aangebracht en met cement vastgehecht. Facings hebben een lange levensduur; na 10 jaar is 90% van de facings nog steeds goed gehecht.

Vergelijkend onderzoek
Om de kwaliteit van de meest gebruikte materialen voor facings – porselein en composiet – goed met elkaar te kunnen vergelijken, heeft Gresnigt de zogenaamde ‘split mouth’ methode toegepast. Bij de patiënten werd aan de ene kant van de mond een facing van porselein aangebracht en aan de andere kant een facing van composiet. De omstandigheden waaronder de facings met elkaar werden vergeleken waren op deze manier identiek.

De facings werden direct na plaatsing geëvalueerd en tot 4 jaar daarna. Uit het onderzoek bleek dat beide materialen goed gebruikt kunnen worden voor facings.

Esthetiek
De verfraaiing van het gebit, ofwel de esthetische behandeling, is een belangrijk onderdeel van het tandartsenwerk. Gresnigt verwacht dat steeds meer tandartsen het plaatsen van facings op de voortanden als een welkome aanvulling op de mogelijkheden zullen zien.

Een belangrijk voordeel is dat minder gezond glazuur weggeslepen hoeft te worden dan bij het plaatsen van een kroon het geval is. De kans op zenuwpijn wordt daarmee verkleind. Gresnigt verwacht dat patiënten steeds bewuster met hun gebit zullen omgaan en daarom eerder voor facings zullen kiezen dan voor kronen.

Bron:
UMCG

Marco Gresnigt (Zeist, 1978) studeerde tandheelkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij voerde zijn onderzoek uit in het Universitair Medisch Centrum Groningen bij het Centrum voor Tandheelkunde en Mondzorgkunde (CTM). De titel van het proefschrift van Gresnigt is ‘Clinical and laboratory evaluation of laminate veneers.’

 

Een intensief revalidatieprogramma van slik- en kauwspieroefeningen is goed uitvoerbaar en heeft een hoge therapietrouw. De preventie methode beperkt slik- en kaakproblemen en vermindert stem- en spraakproblemen.

Dit concludeert promovenda Lisette van der Molen. Zij heeft de revalidatiemethode opgenomen in een hoofd-halsrevalidatieprogramma dat ze in het NKI-AVL ontwikkelde.

Tumor
Van der Molen onderzocht twee methoden. Ze deed dit bij patiënten met een kwaadaardige tumor in het hoofd-halsgebied die worden behandeld met chemotherapie en bestraling.

Proefschrift
Lisette van der Molen promoveert 4 november op haar proefschrift ‘Preventive rehabilitation in patients treated with chemoradiation for advanced head and neck cancer’ aan de Universiteit van Amsterdam.

Bron:
Universiteit van Amsterdam


Nov 2011