Studiereis mondhygiënisten in Chicago: Bugs in the city

Studiereis mondhygiënisten naar Chicago: Bugs in the city

Studiereis voor mondhygiënisten naar Chicago, Verenigde StatenDr. Dick Barendregt neemt je met zijn wetenschappelijke en praktijkgerichte benadering mee op een interessante reis naar de wereld van de parodontologie en implantologie. Onderwerpen zoals implantitis, autotransplantatie en de nazorg staan op het programma.

Highlight factory bezoeken

Als highlight zullen we de Hu-Friedy factory in Chicago bezoeken. In deze fabriek waar instrumentarium wordt vervaardigd zal een interessante rondleiding inclusief lezingen en workshops gegeven worden. Ook brengen we een bezoek aan de Sunstar (GUM) factory.

Verdieping en ontmoeting collega’s

Dit is een unieke kans om je te verdiepen in je vakgebied en andere collega’s te ontmoeten in “The Windy City”!

Met smiles.world naar Chicago voor € 2.495,-

Hierbij is inbegrepen:

  • Retourvlucht Amsterdam – Chicago met KLM
  • Luchthavenbelastingen
  • Ruimbagage 23 kg en handbagage 10 kg per persoon
  • Transfer luchthaven – hotel v.v.
  • 6 nachten verblijf in het Lincoln hotel****
  • Kamer met logies en ontbijt (o.b.v. 2 persoonskamer)
  • Welkomstborrel
  • 3 dagen cursus ‘Bugs in the city, parodontologie in Chicago’
  • Hu-Friedy Factory tour & workshops
  • Sunstar (GUM) Factory tour
  • Feestelijke afsluiting

De cursus, reis- en verblijfskosten zijn voor 80% belastingaftrekbaar en 19 KRM accreditatiepunten voor erkende scholing zijn toegekend. Aanmelden kan in eerste instantie tot 1 juni 2018 en de all-in studiereis zal doorgaan bij minimaal 20 aanmeldingen.

Data en verblijf

14-21 september 2018
Hotel Lincoln, a Joie de Vivre hotel**** Chicago, USA

 

 

Lees meer over: Bij- en nascholing, Kennis, Partnernieuws, Producten, Scholing
Speeksel: smeerolie voor de mond

Speeksel: smeerolie voor de mond

Speeksel speelt bij veel processen in de mond een belangrijke rol. Wat zijn de belangrijkste oorzaken voor veranderingen in de hoeveelheid speeksel? En hoe kunnen mensen met een droge mond geholpen worden? Dr. Casper Bots, tandarts-epidemioloog, sprak erover tijdens het Congres Ivoren Kruis.

Samenstelling speeksel

Speeksel wordt aangemaakt in verschillende speekselklieren. Het is samengesteld uit sereus speeksel uit de glandula parotis (waterig, eiwitarm speeksel), sero-muceus speeksel uit de glandula submandibularis en glandulae mucosae, en muceus speeksel uit de glandula sublingualis (kleverig, eiwitrijk speeksel).

Belang van speeksel

Speeksel is voor tal van processen in de mond van groot belang. Het speelt in de eerste plaats een belangrijke rol bij de verwerking en de smaaksensatie van voeding. Daarnaast is het belangrijk bij spreken, slikken en zoenen. Het zorgt voor gebitsbescherming door de bufferende en remineraliserende werking. Het heeft ook een antimicrobiële werking; het heeft antivirale, antibacteriële en antischimmelkenmerken. Door de aanwezigheid van histatine in speeksel groeien wondranden in de mond tot 1,5 keer zo snel naar elkaar toe in vergelijking met buiten de mond.

Xerostomie en hyposialie

Er is verschil tussen het gevoel van een droge mond en het hebben van een droge mond. Wanneer de patiënt het gevoel van een droge mond heeft, spreken we van xerostomie. Objectief gezien kan er dan nog wel genoeg speeksel aanwezig zijn. Wanneer er meetbaar te weinig speeksel is, spreken we van hyposialie.

Wanneer de speekselproductie (grotendeels) droog valt, is dat te vergelijken met wanneer de olie in een machine droog valt. De processen in de mond gaan mis en de impact op de patiënt kan enorm zijn. Om deze patiënten te helpen en bij te staan is het Nederlands Speekselcentrum opgericht.

Oorzaken hyposialie

Eén van de grootste veroorzakers van hyposialie is medicatiegebruik. Alle medicatie waar ‘anti’ voor staat (antihypertensiva, antidepressiva, antipsychotica etc.) zorgt voor een droge mond. Er bestaat een eenvoudig ezelsbruggetje voor het gebruik van medicijnen in Nederland: 40% van de personen tot 40 jaar, 60% van de personen tot 60 jaar en 70% van de personen tot 70 jaar gebruikt een of meer medicijnen.

Het gebruik van een medicijn geeft 25% kans op een droge mond, het gebruik van vijf verschillende medicijnen geeft 50% kans op een droge mond.

Daarnaast zijn er andere belangrijke factoren die hyposialie kunnen veroorzaken, zoals de ziekte van Sjögren. De ziekte van Sjögren gaat gepaard met reuma, het hebben van droge ogen en een droge mond. Ook diabetes, nieraandoeningen en bestraling in het hoofd-halsgebied kunnen leiden tot een verminderde speekselvloed. Tot slot speelt bij alcoholisme en bij depressie een droge mond een rol.

Indeling in categorieën

Aan de hand van hun speeksel kunnen patiënten in drie categorieën worden ingedeeld:

  • rood (high risk): patiënten die in het verleden zijn bestraald in het hoofd-halsgebied, patiënten met de ziekte van Sjögren en patiënten die veel medicatie gebruiken;
  • oranje (medium risk): patiënten met een ongezonde levensstijl, veel suikergebruik en die roken;
  • groen (low risk): patiënten die op het moment van screening een gezonde kwaliteit en kwantiteit aan speeksel hebben.

Diagnostiek

Er zijn meerdere manieren om een droge mond te kunnen meten. Zo kan er gebruik worden gemaakt van een xerostomie-vragenlijst, waarbij de patiënt bij diverse stellingen moet aangeven of hij er last van heeft.

Daarnaast kan de behandelaar gebruik maken van de Clinical Oral Dryness Score (CODS), om de ernst van een droge mond vast te stellen. Hierbij wordt tijdens een intraoraal onderzoek gekeken naar de volgende punten:

  • Blijft de onderzoekspiegel plakken aan de wang?
  • Blijft de onderzoekspiegel plakken aan de tong?
  • Zijn er groeven/fissuren aanwezig op de tong?
  • Zit er debris op het palatum (niet onder een prothese)?
  • Ziet het speeksel er schuimend uit?
  • Is de mondbodem droog/atrofisch?
  • Is het palatum droog en glanzend?
  • Glijdt je vinger soepel door de omslagplooi heen?
  • Is er sprake van cervicale cariës, of recent vervaardigde cervicale restauraties?
  • Ziet de gingiva er rood en glad uit?

Drogemondonderzoek

Zijn er langer dan drie maanden klachten van een droge mond en/of klinische symptomen met wel of geen risicofactoren, dan is dat een indicatie voor een drogemondonderzoek (DMO).

Bij een DMO wordt onder meer gemeten of de speekselklieren nog een restfunctie hebben. Is dit het geval, dan valt dit te vergelijken met een kraan die in rust dicht zit, maar door stimulatie kan worden opengedraaid. Tijdens het speekselspreekuur wordt op drie momenten de hoeveelheid speeksel gemeten: in rust, na kauwstimulatie met paraffinefilm en na zuurstimulatie met citroenzuur.

Stimulatie speekselproductie

Wanneer de speekselklieren bij stimulatie nog wel speeksel produceren, dan kun je de speekselproductie van de patiënt stimuleren met suikervrije zuurtjes, kauwgom, of pilocarpine. Het is van belang te beseffen dat hoe lager de secretiesnelheid (flow) van speeksel is, hoe lager de pH is (hoe zuurder het speeksel is). Dit betekent dat minder speeksel dubbel schadelijk is voor de dentitie.

Wanneer de speekselklieren ook bij stimulatie geen speeksel meer produceren, dan moet je mondvocht ergens anders vandaan halen (palliatief) door bijvoorbeeld gebruik te maken van kunstspeeksel of -gel.

Tips voor patiënten met een droge mond

Patiënten met een droge mond kunt u de volgende tips geven:

  • ’s Nacht vaseline op de lippen smeren geeft al het gevoel van een vochtige mond waardoor mensen door kunnen slapen.
  • Een patiënt kan bij de apotheker langs gaan voor aanpassing of herbeoordeling van de medicatie. Soms helpt het om het tijdstip van inname te wijzigen.
  • Komkommer met een beetje olijfolie erop kan zorgen voor een prettiger mondgevoel.
  • Wanneer de patiënt noodgedwongen veel water moet drinken, kan wat munt erdoorheen zorgen voor een prettigere smaaksensatie.

Dr. Casper Bots is tandarts-epidemioloog en oprichter van het Nederlands Speekselcentrum.

Verslag door Jacolien Wismeijer, tandarts, voor dental INFO van de lezing ‘Speeksel in de praktijk; smeerolie voor de mond’ van dr. dr. C.P. Bots tijdens het Congres Ivoren Kruis ‘Bijzondere mond, bijzondere aandacht!’

Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Mondhygiëne, Thema A-Z
Wat verwacht de patiënt en hoe beïnvloedt u dat?

Wat verwacht de patiënt en hoe beïnvloedt u dat?

Wanneer een patiënt uw behandelkamer binnenstapt, ziet u het vrijwel direct: gaat het om een angstpatiënt die bibberend de stoel in kruipt of om een patiënt die volkomen ontspannen is? Deze patiënten hebben één ding gemeen; ze hebben beide een bepaalde verwachting van u.

Leanperspectief

Vanuit het ‘leanperspectief’ bekeken kunt u onderscheid maken tussen drie soorten kenmerken die bepalen in welke mate u voldoet aan die verwachtingen.

Dissatisfiers en satisfiers 

Dissatisfiers zijn de kenmerken van uw zorgverlening die ervoor zorgen dat de patiënt deze beleeft als negatief. Uw zorg biedt minder dan logischerwijs verwacht mag worden. Zo kan de geschetste ‘angstpatiënt’ met een nog grotere weerzin voor een tandartsbezoek uw behandelkamer verlaten.

Satisfiers zijn de kenmerken die de tevredenheid van de patiënt duidelijk verhogen. Zo zorgt een korte wachttijd in de wachtkamer voor een positieve waardering van de patiënt.

Delighters 

Delighters zijn kenmerken van onverwachtse kwaliteit. De patiënt rekent er niet op dat u die levert of biedt. Hiermee kunt u zich als zorgverlener onderscheiden van andere praktijken. Het is natuurlijk een mooie uitdaging om de angstpatiënt op zijn gemak te kunnen stellen door bijvoorbeeld meer tijd in te roosteren voor de behandeling. Hij zal stralend en met een zucht van verlichting uit de stoel stappen en zeer lovend zijn over u als tandarts. Dit uit zich onder meer in het feit dat hij u van harte aanbeveelt bij zijn nieuwe buren, hij is een ambassadeur geworden voor uw praktijk.

Communicatie

Op vele manieren kunt u bereiken dat een patiënt vol lof over u is en zorgen voor een toestroom van nieuwe patiënten. Een grote speler hierin is ‘communicatie’ en hiervoor zijn de volgende zaken van belang:

  • empathie;
  • gesprekstechniek;
  • verstrekken van informatie;
  • functionele stiltes.

Empathie

Empathie wil zeggen het goed aanvoelen van hoe de patiënt ‘er bij’ ligt, kijk naar zijn mimiek, lichaamshouding en stemtimbre. Ze zeggen een heleboel over de behoefte van de patiënt.

Gesprekstechniek

Pas de juiste gesprekstechniek toe. Hanteer het bekende lsd-principe: luisteren, samenvatten en doorvragen. Hierbij is luisteren misschien nog wel het meest lastige, maar misschien wel het belangrijkste onderdeel. Om dit goed te kunnen doen, is het belangrijk dat u uw aandacht erbij houdt en niet al in gedachte bezig bent met de volgende patiënt of het feit dat u uitloopt. Het samenvatten zorgt voor structuur en het is tevens een moment om te toetsen of u de patiënt goed begrepen heeft en dat zorgt weer voor ruimte om nog meer te weten te komen.

Verstrekken van informatie

Het verstrekken van informatie kan gebeuren met folders en/of mondelinge toelichting. De patiënt is vaak gespannen, dus soms moet u iets meerdere malen uitleggen en toetsen of de patiënt het begrepen heeft. Het komt steeds meer voor dat patiënten al informatie opgezocht hebben op internet. Dit kan ook de verwachting beïnvloeden. Indien de patiënt al veel kennis heeft over de behandeling, is het belangrijk om te toetsen of de informatie betrouwbaar is. Complimenteer de patiënt eerst voor zijn nieuwsgierigheid en het feit dat hij zich wil verdiepen in de tandheelkundige materie. Indien de bron niet betrouwbaar blijkt, is het belangrijk om op een subtiele en empathische manier informatie te verstrekken. Dit kunt u door bijvoorbeeld vergelijkbare casuïstiek aan te dragen, waaruit blijkt dat uw manier van werken succesvol is en hij kan vertrouwen op uw vakkundigheid. U kunt dat vertrouwen ook winnen door te vragen wat de patiënt belangrijk vindt en de voor- en nadelen van een behandeling benoemen. Zo ziet de patiënt u als een eerlijk persoon die geen valse verwachtingen schept.

Functionele stiltes

Mensen zien stiltes vaak als ongemakkelijk, maar het kan juist ruimte creëren voor het verwerken van informatie. Vaak gaat de patiënt, om de stilte op te vullen, juist praten en vragen stellen, waardoor u tussen de regels door nog meer kapstokken kan creëren voor een effectieve communicatie.

Benadruk dat de patiënt, indien er nog vragen en onduidelijkheden zijn, kan bellen. Dit schept rust.

Cadeautjes

Ieder mens vindt dit leuk, het krijgen van cadeautjes. Het zorgt voor een verrassend effect. Zo waardeert de patiënt het als u die perfecte tandenborstel cadeau doet of als de juniorpatiënt mag grabbelen in een doos met speelgoed. Uiteraard mag daar ook de seniorpatiënt in grabbelen, het gaat tenslotte om de behoefte.

Patiëntenbeleving

Het gaat uiteindelijk om de patiëntenbeleving, die natuurlijk subjectief is. De kwaliteit van de mondzorg kan de patiënt vaak niet beoordelen, het vertrouwen in de vakkundigheid is het antwoord.

Die beleving kan in kaart gebracht worden door de methode van ‘customer experience’ en ‘customer journey’ in te zetten. Zo kan de beleving van de patiënt gemeten worden tijdens de reis die de patiënt maakt, waarbij de contacten met de praktijk de leidraad vormen. Het biedt een goed beeld van de mogelijke aandachtspunten om de beleving van de patiënt in positieve zin te beïnvloeden.

Een veel hiervoor gebruikte methode is het werken met een ‘mystery guest’, zodat deze de reis kan maken zoals de patiënt dat doet. Om zaken te toetsen kunt u de resultaten als input weer gebruiken voor het patiëntentevredenheidsonderzoek. Genoeg tools zo om de patiëntentevredenheid te verbeteren en een handreiking te kunnen bieden voor het genereren van delighters in uw mondzorgverlening. Zo kunt u zorgen voor happy patiënts.

Door:
Ing. Petra van der Zwan

Lees meer over: Communicatie patiënt, Kennis
Praktijkrichtlijn Peri-implantaire infecties: commentaar is verzameld

Praktijkrichtlijn Peri-implantaire infecties: commentaar is verzameld

De Klinische Praktijk Richtlijn Diagnostiek, preventie en behandeling van Peri-implantaire infecties is weer een stapje verder: de commentaarronde is afgerond. Het Kennisinstituut Mondzorg (KIMO) heeft het commentaar verzameld van alle betrokken wetenschappelijke en beroepsverenigingen en verschillende mondzorgprofessionals.

KIMO

In september 2016 is KIMO opgericht door de Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT), de Federatie Tandheelkundig Wetenschappelijke Verenigingen (FTWV) en de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde (KNMT). Doel van KIMO is bundeling van de expertise van alle professionals in de mondzorg, onder andere door het ontwikkelen van klinische praktijkrichtlijnen.

Praktijkrichtlijn Peri-implantaire infecties

De eerste richtlijn waaraan gewerkt wordt, is de Klinische Praktijk Richtlijn (KPR) Diagnostiek, preventie en behandeling van Peri-implantaire infecties. De richtlijn is in eerste instantie ontwikkeld door de Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP) en de Nederlandse Vereniging voor Orale Implantologie (NVOI). In juni 2016 is deze KPR ingediend bij KIMO, die op onderdelen de richtlijn heeft aangevuld. Vervolgens heeft KIMO de KPR voor commentaar aan de vakwereld aangeboden. Inmiddels is al het commentaar binnen bij KIMO en wordt verwerkt.

Commentaar leden ANT

De ANT, de KNMT en de FTWV hebben alle drie op de KPR gereageerd. De ANT heeft het commentaar van haar leden gebundeld en op haar website geplaatst.

Hierin komt vooral naar voren dat een aantal ANT-leden de richtlijn te eenzijdig vinden. De maatregelen die in de richtlijn worden aanbevolen, zijn volgens hen vaak niet wetenschappelijk onderbouwd en staan soms sterk ter discussie. Voorbeelden hiervan zijn de noodzaak van regelmatig sonderen en de frequentie van nazorg. Ook betwijfelt men het nut van de indicatoren. Daarnaast roept het aanbevelen van bepaalde producten van Colgate en Johnson & Johnson vragen op.

KIMO laat overigens weten dat de productnamen die in de conceptversie tot bepaalde fabrikanten waren te herleiden, inmiddels uit de KPR zijn gehaald.

Richtlijn Ontwikkel Commissie

Het is nu aan de Richtlijn Ontwikkel Commissie van KIMO om het binnengekomen commentaar te verwerken. Dit zal op korte termijn moeten gebeuren, aangezien de KPR op 1 maart aangeboden zou worden aan Zorginstituut Nederland. Er is echter overleg gaande tussen KIMO en Zorginstituut Nederland over deze datum.

Richtlijn Implantaatgedragen prothese (bovenkaak en onderkaak)

Er wordt in de tussentijd ook al gewerkt aan andere richtlijnen. De eerste richtlijn die ook klaar moet zijn is de Richtlijn Implantaatgedragen prothese (bovenkaak en onderkaak). Deze zou in het voorjaar 2018 aangeboden moeten worden aan Zorginstituut Nederland, samen met de Richtlijn Peri-implantaire infecties. De stand van zaken is dat toetsing door de Richtlijn Autorisatie Raad (RAR) heeft plaatsgevonden. Een commentaarronde zal hierbij niet plaatsvinden, omdat de richtlijn in de praktijk al in gebruik is en relatief snel geëvalueerd wordt.

Richtlijn Antitrombotisch beleid, module Antistolling mondzorg

KIMO is in 2017 begonnen met de KPR-module Antistolling mondzorg, die wordt toegevoegd aan de herziene richtlijn Antitrombotisch beleid van het Kennisinstituut Medisch Specialisten. In januari 2018 is de Richtlijn Ontwikkel Commissie begonnen met deze module.

Richtlijn Mondzorg voor Jeugdigen

De richtlijn Mondzorg voor Jeugdigen uit 2012 wordt vernieuwd en daarbij opgedeeld in drie modules, namelijk diagnostiek, preventie en behandeling. Voor de eerste module is een Richtlijn Ontwikkel Commissie in december opgestart. Voor de andere twee modules gebeurt dat in 2018 en 2019.

Richtlijn Kwetsbare ouderen

Ter voorbereiding op de Richtlijn Kwetsbare ouderen is in november 2017 een Invitational Conference gehouden, waarop de modules voor de richtlijn zijn bepaald. De eerste Richtlijn Ontwikkel Commissie begint dit voorjaar.

Ontwikkeling naar wens

KIMO laat desgevraagd weten dat de ontwikkeling van de richtlijnen naar wens verloopt. De samenwerking tussen de verschillende partijen is goed en er zijn voldoende middelen beschikbaar voor het programma zoals het op de website van KIMO vermeld staat.

Bron:
KIMO, ANT

Lees meer over: Kennis, Richtlijnen
5 tips voor omgaan met negatieve online recensies

5 tips voor omgaan met negatieve online recensies

Er bestaan vele mogelijkheden voor patiënten om online recensies te schrijven, zo ook over hun tandartservaringen. Waar dit veel positieve feedback met zich mee kan brengen is het onvermijdelijk dat er zo nu en dan ook een slechte recensie zal worden geplaatst. In dit artikel worden vijf tips over de omgang met negatieve online recensies gegeven.

  1. Wees niet bang voor zo nu en dan een negatieve recensie, dit kan geen kwaad en zorgt dat de recensie website als meer authentiek wordt ervaren. Zolang er maar meer positieve dan negatieve recensies zijn is dit over het algemeen niet iets om u zorgen over te maken.
  2. Over het algemeen is het raadzaam om negatieve reacties niet te negeren. In sommige gevallen kan dit echter wel de beste keuze zijn, bijvoorbeeld indien de recensies meer op chantage dan op feedback lijken. In dit geval kan het slimmer zijn om ten eerste bij uzelf na te gaan of deze reactie gegrond is, en zo niet, om de recensie te rapporteren.
  3. Ga ook niet in een online discussie met patiënten. De kans op een positieve uitkomst is heel klein, en dit kan snel als onprofessioneel worden ervaren. Reageer liever openbaar met een reactie als: ‘Wij vinden het erg vervelend dat u dit zo heeft ervaren. Zou u ons kunnen bellen of mailen op [gegevens]? Dan kunnen we samen naar de problemen kijken.’
  4. Plaats geen valse recensies of koop patiënten niet om voor een positieve recensie. Het is een stuk beter (en realistischer) om een aantal negatieve recensies te krijgen dan om onrealistische positieve recensies te ontvangen. Slimme patiënten zullen dit opmerken, wat niet alleen als onprofessioneel en verdacht zal worden ervaren, maar ook kan leiden tot juridische problemen.
  5. Zorg zo goed als mogelijk voor uw patiënten – het voorkomen van redenen om een negatieve recensie te schrijven is uiteraard altijd het beste!
Lees meer over: E-health, Kennis, Klachten, Thema A-Z
Het voedingsdagboek Ivoren Kruis

Het voedingsdagboek

Een voedingsdagboek kan waardevolle informatie geven over de mogelijke relatie tussen voedselinname en gebitsklachten van de patiënt.

Een voedingsdagboek kunt u inzetten bij patiënten die onverklaarde cariës ontwikkelen, erosieve of andere vormen van gebitsslijtage vertonen of droge mondklachten hebben.​

Het voedingsdagboek is ontwikkeld door het Adviescollege Preventie Mond- en Tandziekten van het Ivoren Kruis.

Het voedingsdagboek

Lees meer over: Adviezen, Kennis, Voeding en mondgezondheid
Data - computer

Praktische tips voor informatiebeveiliging – Back-ups

In mei 2018 gaat de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) in, waarmee de regels rond de bescherming van persoonsgegevens worden aangescherpt. In de praktijk blijkt dat informatiebeveiliging voor 80% te maken heeft met mensen en organisatie.

Dit is deel 2 van een reeks van artikelen over dit onderwerp met praktische, laagdrempelige tips voor meer bewustwording over informatiebeveiliging in de tandartspraktijk. Dit tweede artikel gaat in op het onderwerp van back-ups.

Bewustwording

In mei 2018 gaat de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) in, waarmee de regels rond de bescherming van persoonsgegevens worden aangescherpt. De verordening eist dat praktijken organisatorische en technische maatregelen moeten hebben genomen om aan deze regels te voldoen. In de praktijk blijkt dat informatiebeveiliging voor 80% te maken heeft met mensen en organisatie. Oftewel, de bewustwording binnen het team om veilig te werken is van grote invloed op goede informatiebeveiliging.

Stappen

Globaal doorloopt iedere tandarts / praktijkhouder de volgende stappen in het proces naar een goede informatiebeveiliging.

  • Stap 1: Vergroten bewustwording praktijkhouder
  • Stap 2: Inventariseren huidige risico’s en ‘lekken’
  • Stap 3: Vergroten bewustwording team
  • Stap 4: Invoeren (en naleven) van technische en organisatorische maatregelen
  • Stap 5: Controle op naleving van de maatregelen

De eerste stap rondom de bewustwording is direct de belangrijkste in het geheel. Naast de investering in het voorvoeren van diverse technische en organisatorische maatregelen is een goede informatiebeveiliging gebaat bij een goede naleving ervan. En aangezien het hele team binnen de tandartsenpraktijk in aanraking komt met patiëntengegevens, vraagt dit dus om bewustwording van alle medewerkers. Iets wat vanuit de praktijkhouder (als leider) moet worden ‘aangejaagd’.

5 Praktische tips rondom back-ups

Onderstaande tips gaan in op het hebben en uitvoeren van back-ups. Binnen data zijn (persoons)gegevens opgeslagen. Globaal is bijbehorend risico dat de gegevens verloren gaan, gestolen worden of op straat komen te liggen. Wat kan betekenen dat de praktijk niet kan doordraaien of er sprake is van een datalek.

Tip 1: Toepassing van de ‘3 – 2 – 1 strategie’ voor back-ups

Een 3 – 2 – 1 back-up strategie betekent het volgende: Er zijn tenminste 3 back-ups, waarvan 2 lokaal maar op verschillende mediums, en tenminste 1 back-up staat offsite. De volgende drie back-ups zijn hier een voorbeeld van:

  1. Op locatie
    Bijvoorbeeld een back-up, die opgeslagen is op een back-up station in de praktijk. Dit is een online opslag.
  2. Remote locatie
    Bijvoorbeeld opslag van de back-up in een cloud oplossing. Dit is eveneens online.
  3. Offline
    Bijvoorbeeld de back-up op een fysieke harde schijf, die afgesloten is van het internet.

Er is geen perfect back-up systeem, maar deze strategie is zeer volledig en een goede start voor de meeste organisaties. Rekening houdend met de diverse accidenten en calamiteiten, die zich kunnen voordoen.

Tip 2: Versleutelde back-ups

Met het versleutelen van alle data op een back-up is het risico van een datalek bijna volledig gereduceerd. Indien een versleutelde back-up namelijk op straat komt te liggen, kunnen de gegevens niet gelezen en misbruikt worden. Er is dan ook geen sprake van een datalek.

Tip 3: Veilige opslag van back-ups

Een back-up moet zorgen voor continuïteit voor de praktijk, indien zich bijvoorbeeld een crash van de server voordoet. Echter, deze extra opslag moet uiteraard wel veilig worden opgeslagen om een datalek te voorkomen. Indien de back versleuteld is, is dit risico nihil. Echter, niet-versleutelde back-ups dienen te allen tijde veilig te worden opgeslagen. Bijvoorbeeld in een gesloten kluis (in geval van een fysieke back-up) of in een veilige cloud oplossing.

Tip 4: Juiste frequentie van back-ups

Bij voorkeur wordt dagelijks een back-up uitgevoerd. Een back-up kan zelf ook verloren raken, waardoor de continuïteit van de praktijk in direct gevaar is. Daarom is het wenselijk ook altijd een back-up van de back-up te hebben. Om deze reden is het niet wenselijk de dagelijkse back-up direct de volgende dag te overschrijven. Er wordt bij voorkeur een back-up schema opgezet, waarbij er voor alle weekdagen een back-up wordt gemaakt. En er eenmaal per week een volledige back-up wordt gemaakt. Bij een volledige back-up worden alle data volledig opgeslagen op de back-up. Daar tegenover staat een incrementele back-up, waarop alleen de aanpassingen en aanvullingen worden opgeslagen op de back-up. Deze laatste vraagt minder opslagruimte en -duur. Echter, er zijn vele keuzes te maken in het back-up schema, die dus voornamelijk worden bepaald door de beschikbare opslag ruimte en de back-up snelheid.

Tip 5: Testen van het terugzetten

Het maken van een back-up is primair bedoeld om de continuïteit van de praktijk te waarborgen. Deze waarborg vraagt niet alleen om te testen of de back-up zelf succesvol is uitgevoerd, maar ook om periodiek het terugzetten van een back-up te testen. Het back-up medium kan namelijk beschadig raken of data kan ‘corrupted’ raken. Dit is data met onbedoelde fouten erin die zijn opgetreden tijdens het overschrijven of opslaan ervan. Advies is bijvoorbeeld jaarlijks de ‘restore procedure’ te testen. In geval het worst case scenario zich daadwerkelijk voordoet, wil je als praktijk alle garantie hebben, dat de ingerichte back-up procedure ook daadwerkelijk werkt. Dit weet je alleen door het ook volledig – inclusief de ‘restore procedure’ – te testen.

Tot slot

Met dit artikel is beoogd de bewustwording te vergroten rondom het onderwerp van back-ups. Het beschreven stappenplan geeft duidelijk aan, dat een grotere bewustwording binnen het gehele team moet gelden. Maar dat dit altijd begint met de leidende rol van de praktijkhouder als ‘aanjager’ van meer bewustwording.

Dit artikel is ontstaan uit een samenwerking tussen Karel Keers (Keers Applied Electronics) en Sjoerd Kuiken (Kuiken Praktijkmanagement).

Lees ook: Praktisch tips voor informatiebeveiliging in de praktijk

Lees meer over: E-health, ICT, Kennis
klantenservice

10 tips voor een goede klantenservice

Wanneer het op klantenservice aankomt zijn er altijd meerdere scenario’s mogelijk. Het uiteindelijke doel is een tevreden patiënt. Tandheelkundig adviseur Lisa Knowles geeft 10 tips voor het garanderen van een goede service.

1. Training en ontwikkeling

Onderschat de combinatie van trainen en ontwikkeling nooit. Combineer een doorgewinterde professional met een beginner in de praktijk.

2. Observeren

Dring aan op ten minste een week observeren voordat de nieuwe werknemer aan onafhankelijke projecten begint, en zorg voor constante supervisie zodra deze onafhankelijkheid wel van start gaat. Consistentie is comfortabel voor patiënten en daarom ook gewenst.

  1. Feedback

    Zorg ervoor dat de leidinggevenden schriftelijke en mondelinge feedback geven aan de nieuwe werknemers. Stel dit ver van te voren al op zodat iedereen weet waar hij aan toe is.

  1. Verbale- en non verbale training

    Geef elke werknemer de kans om deel te nemen aan bewustmakingstraining voor zowel de ontwikkeling van verbale als non-verbale communicatie. Non-verbale communicatie die niet goed wordt begrepen is kostbaar voor praktijken.

  1. Passie

    Neem mensen aan die genieten van hun werk. Persoonlijke passie is onvervangbaar. Het is besmettelijk en patiënten waarderen het zien van mensen die oprecht gelukkig zijn met het werk dat ze doen.

  1. Leerproces

    Zorg dat het leerproces aan de gang blijft. Blijf het team uitdagen om buiten hun comfortzone te werken en zo te blijven leren.

  1. Anonieme feedback

    Vraag patiënten om anonieme feedback, en zorg dat deze feedback zo objectief mogelijk is.

  1. Verander

    Luister naar de feedback en verander zaken indien mogelijk. Patiënten zullen geen feedback blijven geven als deze niet wordt gewaardeerd.

  1. Zorg dat opleiding leuk blijft

    Zorg dat de opleiding en ontwikkeling leuk blijft. Neem nieuwe hulp van buitenaf aan of lees nieuwe boeken over de ontwikkeling van human resources.

  1. Geen spijt

    Heb nooit spijt van het geld dat u besteed aan het verbeteren van het talent binnen het team. Het team is alles en het verbeteren van ieders vaardigheden zal zijn vruchten afwerpen.

Het kan soms vermoeiend zijn om te horen over klantenservice of patiëntenzorg, maar de relevantie hiervan is duidelijk. We moeten aandacht geven aan de behoeftes van onze patiënten en hun ervaring van onze zorg. Het hele team is onderdeel van deze ervaring. Het inzicht van uw teamleden in hun opleiding en ontwikkeling is van cruciaal belang voor het succes van de praktijk.

Bron:
drbicuspid.com

Lees meer over: Communicatie patiënt, Kennis
intra-oraal scannen

Reconstructieve tandheelkunde en het gebruik van digitale workflows

Het ‘Digital Rehabilitation Concept’ (DRC) is een alomvattend behandelconcept dat gebruik maakt van digitale workflows in de reconstructieve tandheelkunde. Digitale foto- en videografie, intra-oraal scannen en softwarematig plannen maken hier onderdeel van uit.

De reconstructieve behandeling wordt binnen DRC opgedeeld in vier verschillende stappen; diagnostiek, planning, behandeling en nazorg. De mogelijkheden van DRC zijn oneindig en dit maakt voorspelbaar werken binnen een team eenvoudiger. Het concept kan zowel bij direct en indirect werken worden toegepast.

 Verslag van de lezing van Erik-Jan Muts, tandarts, gespecialiseerd in reconstructieve tandheelkunde en digitale technieken. In samenwerking met het CTM-UMCG is het DRC ontwikkeld, waarmee hij in 2013 de 3M Espertise Talent Awards heeft gewonnen.

 Het restauratieve vak is iets tijdelijks en niet zoals de natuur het bedacht heeft.

Restauratie cyclus

-> gezonde tand -> vulling -> kroon -> wortelkanaalbehandeling -> extractie -> implantaat

Prosthodontic tandarts is de ‘Healer’. Met behulp van een oude scan van de mond en een nieuwe scan van de huidige situatie kan het percentage van de slijtage worden berekend.

Er zijn steeds meer handige hulpmiddelen op de markt, zoals onder andere telefoon apps, waarmee de situatie goed uitgelegd kan worden aan de patiënt. Hierdoor kan het makkelijker worden gemaakt voor de patiënt om alles goed te begrijpen. Ook tools zoals een speekseltest kunnen gebruikt worden om de patiënt te laten zien wat de situatie is in de mond. Er wordt inzicht gecreëerd bij patiënt.

Speekseltest

Met behulp van een speekseltest kan gekeken worden naar:

  1. Wat de systemische invloed van speeksel is op de algehele gezondheid.
  2. Cariësrisico.
  3. Parorisico.

Probeer de boodschap naar de patiënt op een andere manier over te brengen dan het standaard tandheelkundige verhaal. Zo wordt het voor de patiënt leuker en makkelijker om het te blijven volgen. Onder andere fotografie is hierbij een belangrijke tool. Dit zorgt voor een goede reflectie naar de patiënt toe.

Digitale workflow

  1. Documenteren.
  2. Opwas/wax-up analoog of digitaal.
  3. Definitief uitvoeren: frezen van de restauraties en het cementeren.
  4. Nazorg.
  5. Beschermplaat.

Treatment planning

  • Digitale scan.
  • Risicoprofiel van de patiënt.
  • Foto’s

Behandelprotocol slijtage

  1. Documentatie: intake, informed consent, digital smile design (DSD) middels foto’s.
  2. Wax-up: analoog of digitaal.
  3. Mock-up: test drive met behulp van Protemp, twee tot vier weken testen door patiënt. Dit zorgt voor een functionele en esthetische controle. Het kan nuttig zijn om de patiënt te filmen en het filmmateriaal aan de patiënt te tonen. Dit maakt vaak meer indruk op de patiënt dan alleen een foto. Maak een video van voor en na de behandeling en met de mock-up. Zo kun je het beste zien wat het effect is van de behandeling.
  4. Overzetten van mock-up naar definitieve restauraties in de mond.
  5. Nazorg.
  6. Eventueel een beschermplaat.

Digital workflow: 4 stappen

De digital workflow verloopt in vier stappen. Het kan worden toegepast voor zowel een enkele vulling als voor een volledige rehabilitatie.

  1. Onderzoeken
    Documentatie, referentie analyse, scan en foto’s. Drie belangrijke foto’s zijn:
    1. Foto waarbij je het incisiefpunt kunt bepalen.
    2. Een met een volle lach.
    3. Een foto met een retracted smile.
  2. Design
    Met een DSD krijgt u het doel voor ogen en kunt u naar een gestreefd resultaat toewerken. Belangrijk is dat als DSD wordt gebruikt alle foto’s vanuit dezelfde inschietrichting zijn genomen om vertekeningen te voorkomen, wax-up en mock-up.
  3. Uitvoering
    Materiaal selectie, preparatie en scan, cementeren.
  4. Controle
    Functie, bescherming, documentatie.

Indien er een nieuwe beet wordt bepaald, deprogrammeer dan bij voorkeur eerst de patiënt met behulp van een beschermplaat. Dit zorgt voor een betere gewenning bij de nieuwe beet.

Materialen die gebruikt kunnen worden voor het vervaardigen van indirecte restauraties

CAD/CAM

  1. Keramieken: silica keramieken (lithiumdislicaat en lithiumsilicaat) en oxide keramieken
  2. Hybride keramieken: hybride keramiek en composiet keramiek
  3. Plastic: PMMA
  4. Metaal: metaallegering

Deze materialen zijn allemaal freesbaar en digitaal te verwerken.

Silica keramieken

Goed te cementeren en biocompatibele producten:

  1. E.max: lithiumdisilicaat. Pre-gekristalliseerd. Heeft een buigsterkte van 360 MPa. Kristalliseer pas na het frezen anders treden veel microcracks op.
  2. Vita Suprinity: lithiumsilicaat, dit is zirkonium versterkt. Het is pre-gekristalliseerd en heeft een buigsterkte van 420 MPa.
  3. Celtra Duo: lithiumsilicaat, gekristalliseerd en zirkonium versterkt. Het heeft een buigsterkte van 370 MPa.

Hybride composiet keramieken

  1. Lava Ultimate: composiet resin versterkt met silica en zirkonium nanopartikels en zirkonia/silica nanoclusters.
  2. Cerasmart: composiet resin versterkt met silica en barium glas nanopartikels.
  3. HC Block: composiet resin versterkt met silicapoeder, zirkonium silica.
  4. Brilliant Crios: composiet resin versterkt met barium glas en silica partikels.

Lithiumdisilicaat heeft grotere kristallen dan lithiumsilicaat en zirkonium waardoor het beter te frezen en nauwkeuriger is en betere opalucentie en translucentie-eigenschappen heeft.

Hybride keramiek moet eerst geëtst worden. Composietkeramiek hoeft niet van tevoren geëtst te worden. Composiet is slijtvaster gemaakt door onder andere zirkonium deeltjes.

Het materiaal wat gebruikt wordt, is ook belangrijk voor de pasvorm van het eindproduct. Niet alleen de freesmachine heeft hierop invloed.

Erik-Jan Muts voltooide in 2013 zijn studie tandheelkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen en is sindsdien zelfstandig werkzaam bij MP3 Tandartsen te Apeldoorn. Hij heeft ruim 2 jaar gewerkt bij Beekmans Tandartsen te Laren. Daarnaast is hij bestuurslid van de Dutch Academy of Esthetic Dentistry (DAED) en zit hij in de Raad van Raadgevers voor de ANT. In zijn laatste master jaar volgde Erik-Jan een stage voor Restauratieve Tandheelkunde bij PRO-Rotterdam, waar hij een voorliefde heeft ontwikkeld voor reconstructieve tandheelkunde en digitale technieken. In samenwerking met het CTM-UMCG is het DRC ontwikkeld, waarmee hij in 2013 de 3M Espertise Talent Awards heeft gewonnen. Zijn artikel “Tooth wear: A systematic review of treatment options” ontving in 2015 de Glen P. McGivney Scientific Writing Award voor systematische reviews. 

Verslag door Nika van Koolwijk, tandarts, voor dental INFO van de lezing van Erik-Jan Muts tijdens het congres Tandheelkunde aan de Maas.

Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Röntgen | Digitale tandheelkunde, Thema A-Z
Gepubliceerd artikel mondhygiënisten Voorlichting over mondzorg tijdens kinderfestival werkt

Gepubliceerd artikel mondhygiënisten: Voorlichting over mondzorg tijdens kinderfestival werkt

In Annual Clinical Journal of Dental Health van The British Society of Dental Hygiene and Therapy is onlangs een artikel gepubliceerd van Yvonne Buunk-Werkhoven, Kristina Takrovskaja en Lieneke Steverink-Jorna. Hierin beschrijven zij hun onderzoek naar de invloed van voorlichting over mondzorg tijdens het kinderfestival Kidsfabriek.

Kidsfabriek

Kidsfabriek is een jaarlijks terugkerend gratis kinderfestival in Ulft. Sinds 2014 wordt hieraan ook deelgenomen door een aantal mondhygiënisten met het doel om op een leuke manier kinderen bewust te maken van het belang van een goede mondhygiëne. Dit blijkt een groot succes te zijn, de kinderen zijn erg enthousiast over de poetsles en andere mondzorgactiviteiten.

In 2015 en 2016 hebben Yvonne Buunk-Werkhoven en Lieneke Steverink-Jorna tijdens Kidsfabriek kinderen en hun ouders ondervraagd over onder andere hun poetsgedrag. Dit vormde de basis voor het nu gepubliceerde onderzoek.

Onderzoek

Doel van het onderzoek was het bepalen van de invloed van promotie van mondgezondheid tijdens een openbaar speel- en leerevenement op de mondhygiëne van kinderen en hun ouders.

Tijdens Kidsfabriek 2015 zijn aan 74 bezoekende ouders enquêteformulieren uitgereikt met vragen over mondzorg. Zij kregen de vragen voordat hun kinderen een workshop tandenpoetsen volgden.
Een jaar later zijn tijdens Kidsfabriek 2016 108 kinderen geïnterviewd nadat zij een interactieve workshop tandenpoetsen – gegeven door mondhygiënisten – volgden.

Resultaten 2015

Uit het onderzoek van 2015 kwam naar voren dat 18 van de geënquêteerde ouders (27,3%), met een middelbaar tot hoger opleidingsniveau, nog nooit een mondhygiënist had bezocht. 26 ouders (39,4%) gaven aan dat ze nooit poetsinstructies voor hun kinderen hadden gekregen van een mondzorgprofessional. 33 ouders (50%) poetsten de tanden van hun kinderen twee keer per dag. 11 respondenten (16,7%) gaven aan dat ze probeerden het eten van tussendoortjes door hun kinderen te beperken.

Resultaten 2016

Tijdens Kidsfabriek 2016 werd door twee derde van de kinderen enthousiast op de tandenpoetsworkshop gereageerd.

Uit vragen over de sociaaleconomische achtergrond van de ouders bleek dat 70 ouders (64,8%) een gemiddeld gezinsinkomen hadden en 28 (25,9%) een bovengemiddeld inkomen.

Een derde van de volwassen respondenten had nooit een mondhygiënist bezocht, 27 ouders (25%) bleken dat wel te willen. De geïnterviewde kinderen gaven veelal aan hun mondzorg te willen verbeteren en het snoepen en drinken van zoete drankjes te willen verminderen.

Conclusie

Uit dit onderzoek kan geconcludeerd worden dat deelname aan een evenement zoals de Kidsfabriek de kennis over mondhygiëne van kinderen en hun ouders kan vergroten en kinderen en ouders kan aanmoedigen om de mondzorg thuis te verbeteren.

Lees het gehele onderzoek Voorlichting over mondzorg tijdens kinderfestival werkt

Lees meer over: Communicatie patiënt, Kennis, Mondhygiëne, Thema A-Z
Huppelend naar de mondhygiënist: blog op website ministerie van VWS

Huppelend naar de mondhygiënist: blog op website ministerie van VWS

Onlangs verscheen het tweede blog van mondhygiënist Lieneke Steverink op de website van het ministerie van VWS. In dit blog vertelt ze over hoe belangrijk het is dat kinderen regelmatig naar de mondhygiënist gaan.

Ze vertelt onder andere over het evenement Kidsfabriek waar kinderen een gratis tandenpoetsworkshop kunnen volgen, over de aanwezigheid van de Stichting Goed Gebekt op de Huishoudsbeurs en de videobril die ze aanschafte om kinderen in haar behandelstoel af te kunnen leiden.

Lees het blog op de website van het ministerie van VWS

 

 

Lees meer over: Communicatie patiënt, Kennis, Kindertandheelkunde, Thema A-Z
Winnaars Mail & Win Met de hele praktijk naar Dental Expo

Winnaars Mail & Win: Met de hele praktijk naar Dental Expo

Onlangs plaatsten wij de Mail & Win actie “4x met de hele praktijk naar Dental Expo”. Uit alle inzendingen hebben wij ad-random de volgende winnaars gekozen:

  • Kindertandarts Lelystad, Lelystad
  • Mondzorg Heenvliet, Heenvliet
  • Tandartspraktijk Visser-Witteveen, Huizen
  • Centrum Bijzondere Tandheelkunde RIJNMOND, Rotterdam

De winnaars krijgen elk 10 Dental Expo kaarten per post toegestuurd om met het hele team de vakbeurs te bezoeken. Wij wensen hen veel plezier op de Dental Expo!

Dental Expo 8, 9 en 10 maart 2018

Dental Expo is een geïntegreerd platform voor de totale mondzorg en vindt dit jaar plaats op 8, 9 en 10 maart. Op de beursvloer zullen onder andere relevante producten en diensten worden gepresenteerd. Hiernaast zullen er workshops en seminars plaatsvinden, waar professionals innovaties en nieuwe ontwikkelingen nader toe zullen lichten. Bovendien is de Dental Expo een goede gelegenheid voor iedereen die werkzaam is in de tandheelkunde om elkaar te ontmoeten en ideeën uit te wisselen over de continue bewegende markt.

Lees meer over: Dental Expo, Kennis, Producten, Scholing
Waarom hebben zwangere vrouwen meer gebitsproblemen?

Waarom hebben zwangere vrouwen meer gebitsproblemen?

Het idee heerst dat zwangere vrouwen meer risico lopen op tandvlees bloedingen en tandbederf. Wanneer is dit echter het geval, en kunnen veranderingen in de status van de mondgezondheid of gedrag hier verantwoordelijk voor zijn? Twee studies van de International Association for Dental Research (IADR) deden hier onderzoek naar.

Mondproblemen tijdens zwangerschap

Marika Hasunen van de universiteit van Turku, Finland, onderzocht het verschil in mondgezondheid bij vrouwen die niet zwanger waren en vrouwen aan het eind van het eerste trimester van hun zwangerschap. Tegelijkertijd onderzocht May Chun Mei Wong van de universiteit van Hong Kong een studie of zelf-gerapporteerde mondproblemen bij vrouwen werden ervaren in een vroeg of midden stadium van hun zwangerschap. Beiden onderzochten of de status van mondgezondheid en het gedrag ten opzichte van deze vrouwen verschilden tussen zwangere en niet-zwangere vrouwen.

Onderzoek uit Finland

Het Finse onderzoek werd gedaan onder 29 vrouwen aan het eind van het eerste trimester van hun zwangerschap en 24 niet zwangere vrouwen van hetzelfde gezondheidscentrum. Alle deelnemers waren gezonde, blanke vrouwen in de leeftijd van 24 tot 36 jaar.

Meer gaatjes, bloedingen en tandplak

De resultaten van het onderzoek toonden aan dat zwangere vrouwen significant meer last hadden van gaatjes en bloedingen. Ook hadden ze significant meer last van tandplak dan niet zwangere vrouwen, en was de kans kleiner dat ze het gebied tussen hun tanden goed schoon hielden.

Onderzoek uit Hong Kong

De tweede studie uit Hong Kong onderzocht 589 vrouwen die gemiddeld 14 weken zwanger waren, variërend van 10 tot 22 weken. Om te beginnen werden zij allemaal gevraagd naar de gebitsproblemen waar zij tijdens hun zwangerschap mee te kampen hadden, hun kennis van oorzaken en preventie van cariës en parodontitis en hun houding wat betreft mondgezondheid.

Slechte adem en overgevoeligheid

Bijna 85% van de patiënten poetste hun tanden tweemaal per dag, waarnaast bijna twee derde extra mondhygiëneproducten gebruikte. 76,9 procent van de onderzochte vrouwen ondervond echter gebitsproblemen, variërend van bloedend tandvlees, een slechte adem, of overgevoeligheid voor warmte en kou.

Zwangere vrouwen gemiddeld veel gebitsproblemen

Uit de resultaten bleek dat zwangere vrouwen algemeen genomen veel last hebben van gebitsproblemen. Het bleek echter ook dat vrouwen die vaker een tandarts bezochten en veel kennis hadden van het belang van mondhygiëne minder kans hadden op gebitsproblemen.

Bron:
DrBicuspid

Lees meer over: Kennis, Onderzoek
Congres Restaureren2018: bekijk de foto’s Martijn Moolenaar

Congres Restaureren2018: bekijk de foto’s

Op 2 februari vond het congres Restaureren2018 plaats in RAI Amsterdam. Of het nu gaat om het restaureren van natuurlijke elementen met composiet, partieel porselein, facings, keramiek of de keuze voor een brug of een implantaat om een missend element te vervangen, tijdens Restaureren2018 legden de sprekers uit hoe zij te werk gaan in hun praktijk.

Bekijk de foto’s van de congresdag hieronder.

Congres Restaureren2018: bekijk de foto’s

Congres Restaureren2018: bekijk de foto’s

 

 

 

 

 

 

Congres Restaureren2018: bekijk de foto’s

Congres Restaureren2018: bekijk de foto’s

Congres Restaureren2018: bekijk de foto’s

 

Lees meer over: Kennis, Scholing
Waarom je geen functioneringsgesprekken moet doen

Waarom je geen functioneringsgesprekken moet doen

Uit ervaring blijkt dat bij veel functioneringsgesprekken de nadruk ligt op de uitvoering en te weinig op het resultaat van het gesprek. Is een functioneringsgesprek eigenlijk wel de juiste vorm? Want één keer per jaar een bloemetje meenemen op je trouwdag maakt ook nog geen goed huwelijk. Welke kenmerken leiden tot effectieve gespreksvoering met het personeel?

In steeds meer praktijken worden jaarlijks functioneringsgesprekken gevoerd. Uit ervaring blijkt, dat het heel lastig is deze gesprekken effectief te laten zijn. Dit blijkt vaak al uit het feit, dat het gebruikelijk is deze gesprekken standaard eenmaal per jaar te houden. Waarbij er veel aandacht uitgaat naar de vorm van het gesprek, de te bespreken onderwerpen en de verslaglegging. Oftewel, de nadruk ligt nog steeds heel erg op de uitvoering en (naar mijn mening) te weinig op het resultaat van het gesprek. Ook wordt het houden van functioneringsgesprekken in veel tandartspraktijken nog te vaak als verplicht af te werken exercitie gezien. En te weinig als effectief middel ter verbetering van de praktijk, het team en de medewerkers. In dit artikel wordt besproken welke kenmerken leiden tot effectieve gespreksvoering met het personeel.

Doe geen functioneringsgesprekken

Veelal is de opzet binnen tandartspraktijken, dat er eenmaal per jaar een functioneringsgesprek wordt gevoerd. De volgende nadelen zie ik vaak terugkomen in dergelijke gesprekken als gevolg van een verkeerde uitvoering:

  1. Er wordt te veel teruggekeken.
    Tijdens gesprekken wordt er heel veel teruggekeken naar wat er veelal niet goed ging. Echter, het doel van het gesprek is toch vooral om vertrouwen uit te spreken en waar nodig aan te zetten tot verdere verbeteringen. Advies is dan ook tijdens het gesprek toch vooral samen vooruit te kijken.
  1. Het gesprek is eenrichtingsverkeer.
    Het gesprek moet tweezijdig worden gevoerd. Dit houdt in dat zowel de medewerker als de tandarts / praktijkhouder de gelegenheid moeten krijgen zich te uiten. Leidraad voor het gesprek is dat beiden ongeveer de helft van de tijd aan het woord zijn.
  1. Er worden geen actiepunten, verbeterpunten of afspraken vastgelegd.
    Het gesprek moet gericht zijn op de toekomst, op ontwikkeling en op wederzijdse afspraken. Dit vraagt om concrete acties en afspraken. Een gesprek is dan ook niet klaar zolang er geen concrete acties en afspraken zijn geformuleerd.
  1. De vervolg gesprekken (vanaf het tweede jaar) kennen een herhalend patroon.
    Vaak worden de functioneringsgesprekken als losse moment opnamen gezien, waardoor er bij de vervolg gesprekken een herhalend patroon optreedt. Advies is deze gesprekken veel meer te zien als onderdeel van een proces.

Alternatief voor functioneringsgesprekken

Zorg wordt geleverd door mensen. Dit betekent automatisch, dat de grootste uitdaging voor de tandarts / praktijkhouder is om de goede medewerkers te behouden. Dit kan door ze veel ruimte te geven en doorgroeimogelijkheden te bieden. Om onder andere hierop beter op in te spelen gaan of hebben meerdere organisaties de personeelsgesprekken in een andere opzet ‘gegoten’. En wel omdat de eerdere gesprekken niets meer waren dan een achteruitkijkspiegel, terwijl er juist behoefte is aan vooruitkijken in deze snel veranderende wereld. Het jaarlijkse functioneringsgesprek voldoet daar niet meer aan: “Eén keer per jaar een bloemetje meenemen op je trouwdag maakt nog geen goed huwelijk.”. Maar hoe ziet het alternatief er dan uit?

Wat veel beter werkt is om doorlopend in gesprek te zijn met werknemers. Dit creëert een goede arbeidsrelatie, waardoor ook de praktijk beter gaat presteren. Dit vraagt enerzijds om een tandarts / praktijkhouder die vooral flexibel omgaat met de personeelsgesprekken. Veel in gesprek zijn en de intensiteit verhogen, indien daar behoefte of noodzaak voor is. En daarnaast wordt er steeds meer gekozen voor een vorm, waarbij medewerkers elkaar beoordelen. Bijvoorbeeld via 360° feedback.

Wat is 360° feedback?

De vorm van 360° feedback is erop gericht om medewerkers zichzelf feedback te laten geven. In plaats van te oordelen over medewerkers kun je hen beter over zichzelf laten oordelen. Dat is namelijk veel leerzamer. Als er een sfeer van groot onderling vertrouwen heerst, is zelfkritiek meestal ook zinniger. De tandarts / praktijkhouder moet dus ook toewerken naar onderling vertrouwen met zijn team.

Daarnaast wordt binnen de 360° feedback vorm ook feedback van directe collega’s gevraagd. Het gaat dan om collega’s die de medewerker goed kennen. Aangevuld met feedback van de direct leidinggevende (veelal de tandarts / praktijkhouder zelf). Deze laatste is ook diegene die de input van alle feedback gevers verzameld en dit gebruikt in het gesprek met de medewerker.

Proactief en betrokken

In tegenstelling tot de vaste structuur van het jaarlijkse functioneringsgesprek neem je als tandarts / praktijkhouder veel meer verantwoordelijk om permanent te streven naar een goede arbeidsrelatie met betrokken en enthousiast personeel. Maar dat niet alleen. Door de 360° feedback krijgt de medewerker ook veel meer verantwoordelijkheid hierin, doordat hij actief wordt betrokken.

Dit kan betekenen – als daar behoefte en noodzaak toe is – dat de tandarts / praktijkhouder elke twee maanden een gesprek heeft met een medewerker, welke overigens helemaal niet lang hoeven te duren. Het gaat ten slotte niet om het gesprek zelf, maar vooral om hetgeen ermee wordt bereikt.

Tot slot

In vergelijking met het jaarlijkse functioneringsgesprek lijkt er met deze vorm ineens heel veel meer gevraagd te worden van de tandarts / praktijkhouder. Dit lijkt zo, maar is niet de bedoeling. Met de 360° feedback vorm wordt de medewerker gestimuleerd meer verantwoordelijkheid te nemen voor het eigen functioneren en de eigen tevredenheid binnen de praktijk. De tandarts / praktijkhouder faciliteert dit proces. Voorwaarde is een groot onderling vertrouwen. Dit alles draagt bij aan het succes van het team en de medewerkerstevredenheid, waardoor eventuele problemen ook veel meer pro-actief kunnen worden aangepakt.

Door: Sjoerd Kuiken – initiatiefnemer van de Dental Management Toolkit, samen met dental INFO. Deze Toolkit biedt online protocollen, video’s en tips, zodat kennis én praktische oplossingen op een laagdrempelige manier beschikbaar worden gesteld voor praktijken. In de Toolkit is onder andere een 360° feedback voorbeeld formulier opgenomen voor.

Lees meer over: Kennis, Personeel
Hoe kunt u omgaan met gecalcificeerde wortelkanalen?

Hoe kunt u omgaan met gecalcificeerde wortelkanalen?

Eén van de oorzaken van het niet slagen van een wortelkanaalbehandeling is het onvolledig instrumenteren en desinfecteren van het wortelkanaalstelsel. Door de vorming van tertiair dentine kunnen kanaalingangen zodanig verborgen liggen dat het lijkt of ze niet aanwezig zijn. Hoe gaan we om met deze gecalcificeerde wortelkanalen? In haar lezing gaf endodontoloog Marga Ree de hulpmiddelen en ezelsbruggetjes die helpen om doelgericht naar zo’n kanaal te zoeken. Veilig en efficiënt.

Waardoor kunnen calcificaties van de pulpaholte en het wortelkanaalstelsel ontstaan?

  • Na tandletsel
  • Na een pulpotomie of directe pulpaoverkapping
  • Na elke vorm van chronische irritatie
  • Restauraties
  • Cracks
  • Parafuncties
  • Orthodontie

Diagnostiek

Volgens Marga Ree spreken we van een gecalcificeerd wortelkanaal als deze niet met een handvijl #.08 vijl toegankelijk is tijdens behandeling. Daarnaast kan er sprake zijn van aanwezigheid van pulpastenen en/of tertiair dentine.
Bij röntgenologisch onderzoek zijn kanalen geheel of gedeeltelijk niet zichtbaar op de röntgenfoto. Bij klinisch onderzoek kunnen elementen verkleurd zijn.

Een donker verkleurde tand na tandletsel

Wortelkanaalcalcificatie na tandletsel ontstaat door een pulparespons waarbij hard weefsel (secundair/tertiair dentine/osteodentine) in het wortelkanaalstelsel wordt afgezet. Het ontstaat meestal bij een contusie of subluxatie, bij dit redelijk zachtaardig tandletsel is vaak de enige klacht dat het element te zijner tijd donker verkleurd. Vaak vertonen de meeste elementen een gele verkleuring en in mindere mate een grijze verkleuring. In het algemeen zijn er geen bacteriën in het spel, dus geen infectie.

Behandelopties voor elementen zonder een peri-apicale laesie, maar met een storende verkleuring

  • Wortelkanaalbehandeling en inwendig bleken
  • Inwendig bleken zonder wortelkanaalbehandeling
  • Uitwendig bleken
  • Combinatie van uitwendig en inwendig bleken
  • Maskeren met facing
  • Geen behandeling

Natriumperboraat mag weer gebruikt worden in de tandartspraktijk, mits het gaat om inwendig bleken als onderdeel van een medische handeling. Hierbij komt geleidelijk H2O2 vrij bij mengen met water, warme lucht of zuur. Waterstofperoxide in concentraties > 30%  is erg zuur, waardoor het gemakkelijk door de tubuli diffundeert, en waardoor een kans bestaat op resorptie..

Wat hebben we nodig om gecalcificeerde kanalen te behandelen?

Identificatie

  • Röntgenfoto’s vanuit verschillende hoeken, CBCT
  • Microscoop
  • Kennis van kanaalconfiguratie
  • Kennis van de kleurenkaart van dentine

Instrumentatie

  • Boren
  • Ultrasone tips
  • Speciale vijlen
  • Irrigantia
  • TGD (Tijd, Geduld, Doorzettingsvermogen)

Een veel voorkomende complicatie is de richting kwijtraken bij het zoeken van het wortelkanaal. Advies van Marga Ree is om de endodontische opening in een bovenincisief zoveel mogelijk naar incisaal te plaatsen, waardoor er een kleinere kans is om de verkeerde richting op te gaan. Bij twijfel is het advies om een röntgenfoto vanuit verschillende hoeken te schieten.

Kleurenkaart dentine

  1. De bodem van de pulpakamer is altijd donkerder dan de omgevende dentinewanden. Volg het dentine in apicale richting, blijf gecentreerd en kijk naar ‘’bullseye’’ patroon.
  2. Kanaalingangen zijn altijd gelokaliseerd op de grens van de wand en de bodem.
  3. Reparatief dentine of calcificaties zijn lichter dan de bodem van de pulpakamer en bedekken vaak de kanaalingangen.

Maak geen prikkende beweging om het kanaal te zoeken, maar watch winding (reciproce beweging met duim en wijsvinger). Soms kan zandstralen van de pupabodem helpen bij een betere kleurbepaling van de kleurenkaart van dentine.

Conclusie

  • Het is werk dat je met geduld moet doen, dus gun jezelf de tijd!
  • Maak röntgenfoto’s uit verschillende hoeken
  • Overweeg een CBCT -scan indien nodig
  • Behoud zoveel mogelijk gezond dentine, met name cervicaal
  • Gebruik vergroting
  • Let op de dentinekleuren

Marga Ree

Marga Ree studeerde in 1979 af als tandarts aan de UvA. In 2001 heeft zij haar specialisatie endodontologie voltooid met een Master of Science degree. Zij is een veelgevraagd spreker en heeft inmiddels meer dan 150 lezingen en hands-on cursussen gegeven in binnen- en buitenland. Er staan diverse publicaties in (inter)nationale vaktijdschriften op haar naam. Op het gebied van algemene tandheelkunde en endodontologie schreef zij diverse hoofdstukken voor verschillende boeken. Sinds 1980 voert zij praktijk in Purmerend, waarvan de laatste vijftien jaar een verwijspraktijk voor endodontologie.

Verslag door Joanne de Roos, tandarts, voor dental INFO van de lezing van Marga Ree tijdens het congres Endodontische complicaties van Bureau Kalker

 

 

Lees meer over: Congresverslagen, Endodontie, Kennis, Thema A-Z
Pilot bewustzijn van mondgezondheid en zelfzorg jonge moeders en hun baby’s

Pilot: bewustzijn van mondgezondheid en zelfzorg jonge moeders en hun baby’s

Hoe bewust zijn jonge moeders van 17 tot 24 jaar van mondgezondheid voor henzelf en voor hun baby’s? Yvonne Buunk-Werkhoven en Selma Burrekers onderzochten dit en publiceerden hierover. Deze doelgroep blijkt lastig te bereiken voor gedragsverandering.

Door middel van twee interactieve workshops gegeven aan de MJD groep* in Groningen en de antwoorden op een vragenlijst ingevuld door jongemoeders van 17-24 jaar werd de persoonlijke mondverzorging geëvalueerd. Als aanvulling daarop werd een persoonlijke screening – per uitnodigingsbrief en telefonisch – aangeboden in de Praktijk voor mondhygiëne van Selma Burrekers.

*De MJD Groep is een  maatschappelijke organisatie die met professionals en vrijwilligersadvies, informatie en ondersteuning biedt aan bewoners in Groningen en de drie Noordelijke provincies.

Bevorderen van mondgezondheid is minstens zo belangrijk als preventie van mondziekten. Hierbij leren mensen hun mondgezondheid te verbeteren door middel van meerdere activiteiten en oefeningen, ook wel aan te duiden als gezondheidsvaardigheden. In eerdere studies, ook onder kinderen,werd aangetoond dat gezondheidseducatie in het verleden en promotie-interventies (OHEPIs) effectief zijn en positieve invloed hebben op tandartsbezoek, poetsen en flossen.

Doelstelling onderzoek

Een artikel in een locale krant was de inspiratie voor dit vrijwillige initiatief van Buunk-Werkhoven en Burrekers. De bedoeling was om te bepalen wat het effect (impact) is van een laagdrempelige benadering van mondgezondheidsbevordering en om de betrokkenheid  van de zelfzorg beter te begrijpen. Daarnaast is het belangrijk om inzicht te krijgen in welke factoren van invloed zijn op de eigen verantwoordelijkheid en  het vermogen van jonge moeders om hun baby’s op een (kosten)effectieve manier preventieve zorg te bieden.

Door middel van twee Powerpointpresentaties werd uitleg gegeven en gediscusieerd over mondgezondheid en andere gezondheidsonderwerpen.Tijdens de eerste workshop vulden de deelnemers een index over mondgezondheid in. Als aanvulling daarop werden de jonge moeders per brief uitgenodigd om een screening in de praktijk te ondergaan. In de tweede workshop lag het accent vooral op de mondverzorging van de baby’s en peuters. Een half jaar na de eerste keer werden10 moeders persoonlijk uitgenodigd via een telefoongesprek om langs de praktijk te komen voor een gratis consult.

Resultaten

De groep bestond op papier uit 15 jonge moeders van 17-23 jaar. Ze hadden allen babies tussen 0-6 maandenof peuters in de leeftijd van 1,5 tot 4 jaar.

Bij de eerste keer waren 8 moeders aanwezig, 3 waren ziek en 4 anderen waren zonder bericht afwezig. De MondiX werd gebruikt als maatstaf voor het eigen mondhygiënegedrag.

Tweederde poetste tweemaal daags met een handtandenborstel en driekwart rapporteerde tenminste voor het slapen gaan het gebit te poetsen. Ongeveer de helft poetste minder dan een minuut, slechts 4 poetsten 2 minuten of langer. Interdentale reinigingsmiddelen werden niet of nauwelijks gebruikt.
Ongeveer 3 maanden na de eerste workshop bestond de groep op papier uit 11 moeders, inclusief 5 nieuwe jongemoeders, waarvan 1 7 maanden zwanger was. 5 moeders waren aanwezig, 5 waren afwezig en 1 kwam later binnen. Deze groep had gevraagd om een follow-up voor meer informatie, met name over de mondverzorging van hun kindje. Deze informatie was meer gespecificeerd en werd beter ontvangen door de groep. Echter, deze informatie was wederom niet voldoende om de moeders voor een gratis consult in de praktijk te krijgen.

Na observatie en navraag tijdens de discussie in de workshop hadden de moeders niet het besef en de intentie om de hoeveelheid zoet te beperken of om pas te poetsen een uur na inname van zure drankjes: ze vonden dit niet belangrijk.

In de herfst –een half jaar na aanvang van het project– konden uit de totale groep slechts 6 moeders per telefoon worden bereikt en uitgenodigd. Hiervan maakten 4 moeders een afspraak en slechts 2 kwamen opdagen. Deze twee bleken ook nog eens niet aanwezig te zijn geweest bij de workshops.

Case reports worden beschreven in de Engelse versie van het artikel.

Conclusie

Het blijkt uit dit interventieonderzoek dat veel directe aandacht, twee keer een interactieve workshop en herhaalde uitnodiging per brief en daarna nog telefonisch contact voor een gratis consult met kind niet voldoende zijn om deze jonge moeders te motiveren en/of te stimuleren.
De doelgroep die het nodigheeft, blijkt lastig te bereiken en mee te krijgen in bewustwording en gedragsverandering; De jonge moeders verkeren vooral in de eerste (pre-contemplatie) en tweede (contemplatie) fase van het gedragsveranderingsmodel (TTM).
Inzicht is nodig om te finetunen: wat is daadwerkelijk nodig bij en voor deze specifieke groep en op welke aspecten moet de focus gelegd worden om de jonge moeders meer bewust te laten worden en meer verantwoordelijkheid te laten krijgen voor gezondheidsgedrag, voor henzelf en voor hun kind.

Lees het complete onderzoek  

Onderzoek door Yvonne Buunk-Werkhoven, gepromoveerd psycholoogen onderzoeker binnen de preventieve mondzorg  en mondhygiënist Selma Burrekers.

Lees meer over: Communicatie patiënt, Kennis, Mondhygiëne, Thema A-Z
Nieuw op Dental Expo 2018: Seminarprogramma

Nieuw op Dental Expo 2018: Seminarprogramma

Dental Expo 2018 is dit jaar nog interactiever dan voorgaande edities. Met een seminarprogramma waar professionals u bijpraten over de nieuwste ontwikkelingen zoals toekomstbestendige praktijken, ergonomie, privacyregels, schaalvergroting en uw pensioen op 8, 9 en 10 maart in de RAI Amsterdam.

Dental Expo introduceert dit jaar het seminarprogramma. Gedurende 8, 9 & 10 maart wordt elk uur een actueel onderwerp uit de tandheelkunde belicht door een expert. Sprekers nemen u mee in de laatste ontwikkelingen en geven u handvatten voor een toekomstbestendige praktijk. Ook worden er workshops gegeven.

Workshop trends en veranderingen door digitalisering

Thera Evers is trendwatcher Zorg bij ABN AMRO. Zij laat u zien welke trends en veranderingen er zijn door de digitalisering van de samenleving. Thera kan u adviseren over de strategische keuzes die gemaakt kunnen worden om de praktijk toekomstbestendig te houden.

Workshop wet- en regelgeving dossiervorming en privacy

De afgelopen jaren is de wet- en regelgeving dossiervorming en privacy sterk veranderd. Pieter Schram vertelt u wat de impact hiervan is op uw praktijk. Wat doet u in de praktijk met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Wat voor protocollen gaat u invoeren en wie is bij u in de praktijk verantwoordelijk voor een goede bewaking van de privacy van uw patiënten en uw medewerkers?

‘Complete bezoekerservaring’

Alle workshops en presentaties hebben een niet-commercieel karakter en zijn kosteloos voor beursbezoekers.

Het seminarprogramma wordt voor de eerste keer op Dental Expo georganiseerd. “Het doel is een complete bezoekerservaring te creëren,” aldus Mathilde Koniuszek, event manager Dental Expo. “Naast de innovaties en producten die de exposanten op hun stand laten zien, kunnen bezoekers extra informatie over actuele ontwikkelingen en onderwerpen krijgen door het bijwonen van een presentatie en/of workshop.” Inmiddels hebben al bijna 1700 bezoekers zich geregistreerd. Daarnaast is ook de beursvloer zo goed als gevuld.

Dental Expo is het platform dat de industrie, de handel en de tandheelkundige professie met elkaar verbindt. Tandartsen, orthodontisten, MKA-chirurgen, mondhygiënisten, tandtechnici, tandprothetici, praktijkmanagers en (preventie)assistenten ontmoeten elkaar in Amsterdam RAI om van gedachten te wisselen over de continu bewegende markt en de toekomst van de mondzorg.

 

Lees meer over: Dental Expo, Kennis, Producten, Scholing
Architectuurprijs voor Tandheelkunde Radboud UMC

Architectuurprijs voor Tandheelkunde Radboud UMC

Radboud Universiteit heeft de Architectuurprijs Nijmegen 2017 binnengesleept met het tandheelkunde gebouw van het universitair medisch centrum. Het gebouw werd het afgelopen jaar volledig gerenoveerd.

Oud gemixt met nieuw

Op 29 januari werd bekendgemaakt dat het gebouw aan de Philips van Leydenlaan de winnaar was van de Architectuurprijs Nijmegen 2017. ‘Steeds is slim gekozen voor combinaties van oud en nieuw. In die zin is het een pleidooi voor het vaker hergebruiken van gebouwen uit deze categorie,’ aldus juryvoorzitter Fred Schoorl. Het tandheelkunde gebouw van het Radboud UMC won van 9 andere kandidaten, waaronder  Villa Lent, Onder Onnes en het Lentse KAPKAR.

Publieksprijs

De publieksprijs werd gewonnen door de Lentloperbrug, die werd gekozen door 15 procent van de 1.800 stemmers. Deze brug verbindt het eiland Veur-Lent met de oeverzijde van de Spiegelwaal. De tweede en derde prijs gingen respectievelijk naar De Lunet en Basisschool De Klokkenberg.

Duurzaamheidsprijs

Hiernaast kende de jury een eervolle vermelding toe aan de Kloostertuin Brakkensteijn. Ook werd voor het eerst in de zes jarige geschiedenis van de Architectuurprijs een Duurzaamheidsprijs uitgereikt. Deze werd gewonnen door het Van der Valk Hotel Nijmegen Lent, die werd gebouwd met duurzaamheid als uitgangspunt.

Bron:
Radboudumc

Lees meer over: Kennis, Scholing
http://www.antcongres.nl/

ANT Jaarcongres ‘Imagine your future’ – 13 april 2018

Dit event is voorbij

Blijven vernieuwen in je vak is essentieel, omdat technieken en communicatiemiddelen continu veranderen. Maar hoe pak je dat aan en waar begin je? Het ANT congres ‘Imagine your future’ op 13 april 2018 toont hoe moderne technieken, goede samenwerking en social media kansen bieden om u als tandarts van de toekomst onderscheiden. De persoonlijke ervaringen en casuïstiek bieden u op een informele manier inspiratie voor uw eigen praktijk. Mis het niet en schrijf u in!

Ga hier direct naar de website van het ANT om u in te schrijven.

Bij inschrijving vóór 10 maart 2018 ontvangt u het Early Bird tarief.

Deelnemers beoordeelden het congres in 2017 gemiddeld met een cijfer 8.

Extra hands-on – Stap voor stap uw eigen kroon

Schrijf u ook in voor de workshop op zaterdag. U maakt met het CEREC systeem stap voor stap uw eigen kroon van scannen en design tot inkleuren. Beperkt aantal plaatsen en alleen in combinatie met een congresticket.

Locatie

ACTA Amsterdam

Sprekers

ANT Jaarcongres ‘Imagine your future’ – 13 april 2018Next level veneers met microvision technologie

Nazariy Mykhaylyuk toont met prachtig beeldmateriaal hoe vergroting u helpt de kwaliteit van veneers te verbeteren en moderne, minimaal invasieve tandheelkunde naar een hoger niveau te brengen.

 

 

ANT Jaarcongres ‘Imagine your future’ – 13 april 2018Up to date blijven met CAD/CAM en social media

Wim de Bruïne laat de indrukwekkende stand van zaken in CAD/CAM technologie zien én vertelt hoe hij social media succesvol gebruikt in de praktijk.

 

 

 

ANT Jaarcongres ‘Imagine your future’ – 13 april 2018De waarde van tandtechniek in huis

Tandarts-Gnatholoog Hugo Vreugdenhil bepreekt aan de hand van zijn eigen ervaring hoe u de kwaliteit van kroon- en brugwerk verhoogt door tandtechniek in de praktijk te integreren.

 

 

 

 

Lees meer over: Kennis, Scholing, Thema A-Z