Kimo

Kimo heeft nieuwe website

Het Kennisinstituut Mondzorg (Kimo) heeft een nieuwe website. Deze jonge vereniging wil de kwaliteit van de mondzorg verhogen en praktijkrichtlijnen ontwikkelen. Het uiteindelijke doel van Kimo is bundeling van de expertise van alle professionals in de mondzorg.

Oprichting Kimo
Kimo werd in september 2016 opgericht door drie belangenorganisaties: de Associatie Nederlandse Tandartsen (ANT), de Federatie Tandheelkundig Wetenschappelijke Verenigingen (FTWV) en de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde (KNMT). In Kimo werken alle beroepsgroepen in de mondzorg samen: tandartsen, mondhygiënisten, tandprothetici, MKA-chirurgen en orthodontisten.

Klinische praktijkrichtlijnen
Kimo wil de komende jaren professionals ondersteunen bij het verder verhogen van de kwaliteit van de mondzorg en het verder professionaliseren hiervan. In eerste instantie zal dit gebeuren door het ontwikkelen en implementeren van klinische praktijkrichtlijnen. Deze richtlijnen moeten zowel wetenschappelijk onderbouwd zijn als voldoen aan de praktische mogelijkheden van de dagelijkse beroepspraktijk.

Behalve met mondzorgdeskundigen wordt bij het opstellen van de richtlijnen samengewerkt met Kennisinstituut Federatie Medisch Specialisten (KIMS), het Nederlands Huisartsengenootschap (NHG)en de Patiëntenfederatie Nederland.

Programma 2017-2020

De speerpunten voor de komende jaren zijn vastgelegd in een meerjarenprogramma. Deze speerpunten zijn vastgesteld na een peiling onder mondzorgprofessionals.

Voor de periode tot 2020 worden de volgende richtlijnen ontwikkeld:

  • Peri-implantaire infecties (2017);
  • Antistolling in de mondzorg (2019);
  • Implantaat gedragen prothese, modules bovenkaak en onderkaak (2017);
  • Mondzorg voor jeugdigen, modules (eerste module 2018);
  • Mondzorg voor kwetsbare ouderen (2019);
  • Klachtenvrije derde molaar (2018);
  • Polyfarmacie ouderen (2019);
  • Periodiek mondonderzoek (2020).

Nieuwe website
Met het ‘online’ gaan van de nieuwe website van Kimo is een eerste stap gezet in het informeren van de mondzorgverleners over het doel van Kimo en de te ontwikkelen richtlijnen. Er is onder andere te vinden hoe de richtlijnen opgesteld gaan worden, aan welke voorwaarden een richtlijn moet voldoen en wie hieraan mee werken. Ook bevat de website een archief met relevante documenten.

Bron:
www.hetkimo.nl

Lees meer over: Kennis, Kwaliteit
e-learning

Universiteit in Otago probeert e-learning tandheelkunde uit

De Universiteit van Otago ‘School of Dentistry’ in Nieuw Zeeland probeert een nieuw programma uit waarmee studenten tandheelkunde opgeleid worden door middel van e-learning.

E-learning in Nederland
Buiten Engeland om is de Universiteit van Otago de eerste die een e-learning programma implementeert in het studieprogramma. In Nederland wordt er door universiteiten dan ook nog zelden gebruik gemaakt van dergelijke programma’s, zo blijkt uit ervaring van tandheelkunde studenten. Een recentelijk afgestudeerde tandheelkunde gaf aan dat zij in haar opleiding maar één keer de mogelijkheid had tot het volgen van een e-learning, dit onderdeel was toen nog niet eens verplicht. Deze module is tegenwoordig wel verplicht gemaakt maar dat is dan ook de enige.

Toevoeging aan lesmateriaal
Het programma wat volgend jaar bij de Universiteit van Otago getest zal worden, bestaat uit 12 modules. Elke module bevat verschillende onderwerpen die door middel van illustraties, video’s en animaties tot leven gebracht worden. Door middel van een klik op de knop zullen de studenten toegang tot deze onderwerpen hebben.

De voorzitter van de ‘School of Dentistry’ in Otago, Hoogleraar Brunton, zei het volgende over de online modules: “Toen ik mijn colleges in Engeland gaf vroeg ik altijd de studenten eerst naar e-learnings te kijken. Hierdoor kunnen ze goed de theorie aan de praktijk relateren.” Dit is volgens de hoogleraar erg waardevol en belangrijk om de stof goed te kunnen begrijpen.

Het is de bedoeling dat de e-learnings een toevoeging worden op de persoonlijke manier van lesgeven en niet dat het persoonlijke deel totaal weg valt. Zijn keuze om het programma te implementeren in Nieuw-Zeeland werd gesteund door de studenten zelf. Voordat Hoogleraar Brunton bij de Universiteit van Otago begon had hij veel leerlingen geïnformeerd over het programma en zij waren hier erg enthousiast over.

De kosten van het zelf ontwikkelen van een e-learning programma’s liggen erg hoog en daarnaast kost het veel tijd. Dit is mogelijk een reden dat E-learnings nog erg achter blijven op universiteiten.

Bron:
Otago Daily Times

Lees meer over: Kennis, Scholing
Privacy van patiëntgegevens: bestaande en toekomstige regels

Privacy van patiëntgegevens: bestaande en toekomstige regels

Als u werkzaam bent binnen de tandheelkunde krijgt u te maken met bijzondere persoonsgegevens. U moet deze registreren en verwerken en onder meer bijhouden in het dossier van de patiënt. De gezondheidsgegevens van de patiënt zijn bijzondere persoonsgegevens waarmee extra zorgvuldig om moet worden gaan. Welke verplichtingen gelden er?

Zaken waarbij u stil moet staan als u persoonsgegevens verwerkt.
In de samenleving is er op dit moment veel aandacht voor de omgang met gezondheidsgegevens en privacy en wat er allemaal mis kan gaan en gaat op dit gebied. Zoals u weet zijn er al veel regels over de omgang met gezondheidsgegevens maar worden deze in de nabije toekomst aangescherpt. Het is belangrijk dat u op de hoogte bent van de bestaande en toekomstige regels, want op de overtreding van deze regels kunnen zeer hoge boetes staan.

Datalek en melden
Weet u bijvoorbeeld dat u per 1 januari 2016 een ernstig datalek in uw organisatie binnen 72 uur na ontdekking moet melden bij de Autoriteit Persoonsgegevens en soms ook bij de betrokken persoon zelf? En wist u dat als er bij een datalek gezondheidsgegevens zijn betrokken u deze in principe altijd moet melden bij de Autoriteit Persoonsgegevens? U hoeft niet elk datalek te melden. Daarvoor is vereist dat er sprake is van een aanzienlijke kans op ernstige nadelige gevolgen. Als de patiënt ook ongunstige gevolgen kan ondervinden, moet u deze ook op de hoogte brengen.

Aanvullende verplichtingen (op termijn)
Ook van belang is dat op 1 juli 2017 de Wet aanvullende bepalingen verwerking persoonsgegevens in de zorg inwerking gaat treden. Op grond van deze wet krijgen zorgaanbieders meer verplichtingen en krijgen patiënten meer rechten. Zo moet de patiënt digitale inzage in zijn dossier krijgen, moet de zorgaanbieder aan de NEN-normen voldoen, moet er geregistreerd gaan worden of een patiënt toestemming heeft verleend en vanaf wanneer deze toestemming geldt en moeten er ‘loggegevens’ worden bijgehouden. Sommige verplichtingen gelden direct en voor andere verplichtingen, zoals digitale inzage in het patiëntendossier, krijgt u nog even (3 jaar) de tijd.

Verordening: nog meer wijzigingen per mei 2018
Daarnaast is het ook van groot belang dat u rekening houdt met de komst van de Europese Verordening op het gebied van privacy, namelijk de Algemene Verordening Gegevensbescherming. Vanaf 25 mei 2018 moet aan aanvullende vereisten van deze Verordening zijn voldaan. Vanaf dat moment moet er in sommige gevallen ook een Functionaris Gegevensbescherming (FG) zijn en een Privacy Impact Assessment (PIA) zijn gedaan. Voor kleinere praktijken zal dit niet snel gelden. Uiteraard zullen wij hier begin 2018 nogmaals aandacht aan besteden.

Materiële controles en machtigingen
Tot slot nog een punt van aandacht waar wij veel vragen over krijgen. Moet je altijd meewerken aan een controle van een verzekeraar en maakt het daarbij uit of je wel of niet gecontracteerd bent? En hoe zit het met machtigingen? Over de eerste twee vragen schreven wij al op dental INFO het artikel Verruiming controles zorgverzekeraars vereist aanpassing bestaande problematiek.

Moet ik altijd meewerken?
De Wet Bescherming Persoonsgegevens verbiedt het een zorgaanbieder gegevens te verstrekken aan een derde, ook een zorgverzekeraar. Dit is alleen anders als er sprake is van een wettelijke uitzondering. De materiële controle van een zorgverzekeraar valt daaronder, maar alleen indien en voor zover de zorgverzekeraar zich aan de regels heeft gehouden. Het is aan de zorgaanbieder om vast te stellen of dat zo is. Is het onduidelijk en verstrek je toch gegevens, dan ligt het risico volledig bij de zorgaanbieder. De zorgverzekeraar mag deze gegevens gewoon gebruiken terwijl de zorgaanbieder het risico loopt door de patiënt te worden aangesproken dat ten onrechte gegevens verstrekt zijn.

Maakt het uit of ik gecontracteerd ben?
Ja, dat maakt zeker uit. Want als je geen contract hebt, dan gaat de huidige wet er vanuit dat je in beginsel alleen de gegevens aan de patiënt mag verstrekken. Er is wel een wetswijziging aangenomen in de Tweede Kamer op grond waarvan een ongecontracteerde zorgaanbieder ook gegevens moet verstrekken aan de verzekeraar, maar deze wet is nog niet aangenomen in de Eerste Kamer en het is niet zeker dat dit zal gebeuren.

Machtigingen
Tot slot vragen wij nog in het bijzonder aandacht voor machtigingen. De Autoriteit Persoonsgegevens heeft in december 2016 hierover beleidsregels gepubliceerd. De kern is: zorgverzekeraars mogen alleen die gegevens opvragen die noodzakelijk zijn en moeten motiveren waarom deze gegevens noodzakelijk zijn. Zorgaanbieders die gegevens aan de verzekeraar verstrekken in het kader van een machtiging mogen dat alleen nadat zij daarvoor expliciete toestemming van de patiënt hebben gekregen. Dit gaat in de praktijk nog wel eens mis. Wij raden aan om de verkregen toestemming om gegevens in het kader van een machtiging te verstrekken goed vast te leggen.

Wilt u meer weten over privacy en wat u allemaal te wachten staat? Vraag dan kosteloos onze ‘handreiking privacy in de zorg’ aan via post@eldermans-geerts.nl of via 030-2332218.

Door:
Eldermans|Geerts – advocaten, juristen en zorgmakelaars 

Lees meer over: Kennis, Ondernemen, Patiëntendossier, Wet- en regelgeving
digitale communicatie - telefoon

Digitale communicatie naar uw patiënt

De komst van nieuwe media heeft ervoor gezorgd dat we op een andere manier met elkaar communiceren. Ze bieden u als tandheelkundig professional nieuwe mogelijkheden voor communicatie met uw patiënt. Welke vormen van digitale communicatie kunt u gebruiken en hoe zet u dit effectief in?

digitale communicatie patient

  • Digitieners
    De digitieners zijn trendsetters op het gebied van sociale media. Ze zijn veelal op WhatsApp maar vaak ook wel te verleiden met een Wifi hotspot. De Kok opperde als idee dat u patiënten een Wifi hotspot aanbiedt in uw wachtkamer waarbij de gebruiker uw Facebookpagina eerst moet liken om toegang tot de hotspot te krijgen.
  • Millenials
    Millenials, ook wel generatie Y genoemd, zijn tussen de 15 en 35 jaar.
    Millenials gebruiken voornamelijk WhatsApp en Spotify.
    U kunt hen bijvoorbeeld informatie geven over welke tandenborstel zij het beste kunnen kiezen.
  • Generatie X
    Dit is de generatie die geboren is tussen 1961 en 1980, dus na de babyboomers.
    Generatie X gebruikt veelal Youtube. Om deze groep goed te bereiken zou u bijvoorbeeld een instructievideo kunnen plaatsen op Youtube of een vragenuurtje organiseren op Facebook.
  • Babyboomers
    Met deze veelgehoorde term wordt de geboortegolf aangeduid in de jaren na de Tweede Wereldoorlog. Onder de babyboomers kunnen we grofweg de mensen scharen die geboren zijn in de jaren 1945-1955. Aangezien deze doelgroep vooral actief is op Facebook zou u een vragenuurtje kunnen houden via Facebook of u plaatst een Ipad op de balie van uw praktijk en vraagt patiënten of ze tijd hebben om feedback te geven. Deze doelgroep heeft tenslotte meer vrije tijd en zal sneller de moeite nemen om deze feedback te even.

Misvattingen
Een veel gehoorde misvatting is dat social media aanwezigheid te veel tijd en/of geld kost. De meeste kanalen zijn echter kosteloos toegankelijk en volgens De Kok kun je met gemiddeld twee uur per week al veel bereiken op social media.

Een andere misvatting is dat sommige praktijken aangeven dat zij al voldoende patiënten hebben. Dit is echter geen bezwaar. Bij aanwezigheid op social media gaat het niet alleen om werving van nieuwe klanten maar ook om de tevredenheid van je huidige klanten.

Mondzorgprofessionals denken ook vaak dat niemand zit te wachten op een bericht van de tandarts. Daarop zegt Bas: “NIVEA”. Oftewel: Niet Invullen Voor Een Ander. Waarom zou een bericht van je eigen tandartspraktijk – bijvoorbeeld over een nieuwe medewerker of over een verbouwing van de praktijk – niet interessant zijn?

Tenslotte denken sommigen dat je iedere dag via social media moet communiceren. Dat hoeft zeker niet, zolang het maar wel consequent gebeurt gedurende het jaar. Bijvoorbeeld wekelijks een bericht plaatsen.

digitale communicatie patient

Voorbeeld – Communicatie over expertise op Facebook: tips van een praktijk voor de patiënt

 

digitale communicatie patient

Voorbeeld – Communicatie over bereikbaarheid op Facebook

 

digitale communicatie patient

Voorbeeld – Communicatie persoonlijk op Facebook

Tips voor social media

De Kok gaf enkele tips voor aanwezigheid op social media.

  •  Het is belangrijk om relevant te blijven op social media
  • Boodschappen kort en bondig te houden
  • Regelmatig – dus eens per week – gedurende het gehele jaar door te communiceren
  • Vooral professioneel te blijven
  • Niet in één richting te communiceren
  • Geen commerciële of zakelijke berichten te plaatsen
  • Geen privé foto’s te plaatsen
  • Zeker geen inactiviteit laten zien
  • Creatief te zijn

digitale communicatie patient

Bas de Kok is Digital Consultant bij mediabureau Universal Media en werkt al 10 jaar in de online media industrie. Binnen UM geeft Bas strategisch online advies aan klanten als Dr. Oetker, Praxis, ESSO en Coca Cola. Daarvoor was hij werkzaam als digital consultant bij Ster en KPN. Voor de Educa club van Excent heeft Bas gedurende 3 jaar lezingen gegeven over de toepasbaarheid van social media binnen de tandheelkunde. Tijdens dit congres laat Bas zien hoe je digitale communicatie toepast binnen de tandartspraktijk.

 Verslag door tandarts Daniel Joffe, voor dental INFO van de lezing van Bas de Kok tijdens het congres Digitaal in de tandartspraktijk van Bureau Kalker

Lees meer over: Communicatie patiënt, Congresverslagen, Kennis
Beroepsgeheim bij fraude vanaf nu gewaarborgd door KNMT en ANT

Beroepsgeheim bij fraude vanaf nu gewaarborgd door KNMT en ANT

De KNMT en ANT hebben een convenant ondertekend waarmee het beroepsgeheim van tandartsen, orthodontisten en kaakchirurgen wordt gewaarborgd in het geval van strafrechtelijk onderzoek naar mogelijke financiële fraude in de zorg.

Tussenpersoon bij fraude onderzoek
In het ‘Convenant inzet onafhankelijk deskundige arts bij signalen en verdenkingen van fraude in de zorg’ zijn afspraken vastgelegd tussen VWS, Inspectie, het Openbaar Ministerie, FIOD en de artsenorganisatie KNMG. Deze afspraken gaan over onafhankelijke artsen die bij onderzoek naar fraude als tussenpersoon dienen, en houden in dat de artsen in kwestie medische gegevens kunnen schiften en anonimiseren voordat de officier van justitie deze gegevens in kan zien.

Ondertekening
Na de ondertekening van het convenant op 1 januari sluiten nu ook de KNMT en de ANT aan op deze afspraken. De KNGF ondertekende het convenant ook.

Bron:
KNMT

Lees meer over: Kennis, Ondernemen, Patiëntendossier, Wet- en regelgeving
reizen

Tandglazuur nagebootst om te dienen als beschermlaag vliegtuigen

Onderzoekers aan de Universiteit van Michigan bootsen tandglazuur na om als beschermlaag voor duurzamere vliegtuigen en andere apparaten te kunnen dienen.

Unieke eigenschappen
Het glazuur op de tanden is een uniek product van de natuur. Het is bestand tegen constante druk en trillingen en is in staat om zichzelf te herstellen waardoor het tientallen jaren meegaat. Deze unieke eigenschappen maakte het dat onderzoekers aan de universiteit van Michigan eenzelfde soort materiaal hebben geprobeerd na te maken.

Voor hun onderzoek waren ze op zoek naar een materiaal wat hoge trillingen aan kan. Ze onderzochten eerst verschillende structuren en kwamen erachter dat tandglazuur in de evolutie nooit is aangepast. De structuur van het glazuur van een Tyrannosaurus was vergelijkbaar met die van een hedendaagse walrus. De onderzoekers vonden dit opmerkelijk aangezien er door het proces van de evolutie vaak grote veranderingen door de jaren heen voorkomen.

Bij zware trillingen
Veel materialen die harde trillingen kunnen weerstaan zonder scheuren zijn te zacht om te gebruiken bij apparaten maar de samenstelling van tandglazuur maakt het een goede oplossing. De onderzoekers hebben succesvol in het laboratorium de structuur van tandglazuur nagebootst en hopen dat dit product kan dienen als beschermlaag voor bijvoorbeeld vliegtuigen en andere apparaten die zware trillingen doorstaan.

Ingewikkeld
De onderzoekers gaan door met de ontwikkeling van het product maar een uitdaging zal zijn om het product in grote hoeveelheden te produceren omdat het een ingewikkeld proces is.

Bron:
Sciencedaily

 

 

Lees meer over: Kennis, Onderzoek
Eklund-Foundation

Eklund Foundation stelt opnieuw geld beschikbaar voor tandheelkundig onderzoek

De Eklund Foundation for Odontological Research and Education zal in 2017 opnieuw ongeveer 160 000 euro onder verscheidene geselecteerde onderzoeksprojecten verdelen.

Aanvragen voor tandheelkundig onderzoek
Aanvragen via het online portal van de eklundfoundation.org kunnen worden ingezonden gedurende de periode 1-31 mei 2017. De Eklund Foundation staat open voor aanvragers uit alle werkgebieden binnen de tandheelkunde. Er wordt met name prioriteit gegeven aan projecten die kunnen worden gerelateerd aan parodontologie, implantologie en cariologie. Zowel experimentele als klinische studies zijn welkom.

De geselecteerde kandidaten zullen in het najaar 2017 worden aangekondigd. De Eklund Foundation verdeeld voor het eerst 160 000 EUR onder vier odontologische onderzoeksprojecten.

Eklund Foundation
De Eklund Foundation komt voort uit een donatie van 50 MSEK door de Eklund-familie, de oprichters van het Zweedse mondhygiëne bedrijf TePe Munhygienprodukter AB. De Stichting werd opgericht in 2015 met als doel internationaal onderzoek en educatie binnen de tandheelkundige veld mogelijk te maken.

Lees meer over: Kennis, Scholing
Verlies van tanden gelinkt aan levensverwachting

Verlies van tanden gelinkt aan levensverwachting

Het aantal tanden wat een mens verliest, kan een belangrijke indicator zijn voor de levensverwachting, blijkt uit recent onderzoek gepubliceerd op Periodontology 2000.

Uitkomsten onderzoek
Ook kwam uit het onderzoek naar voren dat tandverlies nauw verbonden is aan stresslevels van een mens. Dit omvat de sociale, emotionele en economische status van de mens en andere gezondheidsproblemen.

Het onderzoek vond bijvoorbeeld dat mensen die 5 of meer tanden verloren hadden op hun vijfenzestigste levensjaar een grotere kans hadden op andere serieuze gezondheidsproblemen zoals hart- en vaatziektes en diabetes. Veel van deze ziektes zijn eerder ook gelinkt aan levenskwaliteit en socio-economische status.

Dr. Nigel Carter, CEO van de Britse Health Foundation, sprak over de uitkomsten van dit onderzoek. “Dit onderzoek toont aan dat verlies van tanden vaak een aanduiding kan zijn van een lage kwaliteit van andere delen van een mens’ levensstijl en daarmee ook een hogere waarschijnlijkheid dat een mens hierdoor gezondheidsproblemen krijgt.”
Het is daarom van groot belang dat mensen op hun mondgezondheid letten. “Het is vrij duidelijk dat wat er in onze monden gebeurt een bruikbaar middel is om onze algehele gezondheid te begrijpen.” Hij verwelkomt meer onderzoek naar dit onderwerp omdat dit een manier is om ziektes die gelinkt zijn aan tandverlies te voorkomen en te herkennen.

Bron:
Dentistry

Lees meer over: Kennis, Onderzoek
behandelplan

Hoe verkoopt u een behandelplan? Zeven tips

Om een behandelplan te verkopen, is het belangrijk dat de patiënt waarde hecht aan het plan. Of het financieel haalbaar is voor de patiënt is een ander verhaal. Belangrijk is vooral dat de patiënt de behandeling gaat overwegen.

De Amerikaanse Tandheelkundig adviseur Kevin Tighe geeft enkele tips om ervoor te zorgen dat de patiënt uiteindelijk voor een optimale oplossing kiest.

Zeven tips

  1. Wees oprecht geïnteresseerd in uw patiënten. Mensen stellen het op prijs als je oprecht belangstelling voor hen toont. Denk steeds terug aan de kern van uw vak: met tandheelkundige zorg wilt u mensen helpen.
  2. Als u het behandelplan wilt bespreken, is het belangrijk dat u eerst uitlegt wat de behandeling precies inhoudt en waarvoor het nodig is voordat u over de kosten begint.
  3. Ga er niet van uit dat uw patiënt voldoende kennis heeft over algemene mondgezondheid. Gebruik daarom niet teveel medische termen wanneer u het behandelplan overlegt.
  4. Maak met een intra-orale camera foto’s van een tand of kies, gebruik modellen en maak tekeningen om de patiënt zo goed mogelijk uit te leggen waarom een behandeling nodig is.
  5. Vermijd vragen die beantwoord kunnen worden met “ja” of “nee”, zoals “Begrijp je?”. Patiënten zijn geneigd dan “ja” te zeggen, ook als ze het niet (volledig) begrijpen. Probeer via open vragen er achter te komen of de patiënt het belang van een behandeling inziet.
  6. Probeer goed naar uw patiënt te luisteren. Hoe meer de patiënt de gelegenheid krijgt om te praten, hoe groter de kans is dat het behandelplan geaccepteerd wordt.
  7. Maak vergelijkingen tijdens uw uitleg. Zo kunt u bijvoorbeeld gebitsonderhoud vergelijken met het onderhouden van een auto of huis. Of de behandeling van parodontitis met een wond: een pleister is niet genoeg.
  8. Zorg ervoor dat uw patiënt begrijpt wat de consequenties zijn als hij of zij ervoor kiest om geen behandeling te ondergaan.

Bron:
DentistryIQ.com

 

 

Lees meer over: Communicatie patiënt, Kennis
TolkentelefoonApp

Makkelijker communiceren door TolkentelefoonApp voor de zorg

Onlangs heeft het Tolk- en Vertaalcentrum Nederland (TVcN) de TolkentelefoonApp gelanceerd voor de zorgsector. Het doel van deze app is om communicatie tussen zorgverlener en patiënt vele malen makkelijker te maken.

Het inschakelen van een tolk
Uit een onderzoek van het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (NIVEL) is gebleken dat zorgverleners het bij 16% van hun klanten als noodzakelijk zien om een tolk in te schakelen. Dit gebeurt echter slechts in 5% van de gevallen. Om die reden bedacht TVcN de TolkentelefoonApp.

Het belang van goede communicatie
Guido Vroman, Manager Business Development & Sales bij TVcN: ‘In de zorgverlening is een goede communicatie tussen patiënt en zorgverlener één van de basisvoorwaarden voor het leveren van de juiste zorg en in sommige gevallen zelfs van zeer groot belang.’

Juiste diagnose en zorgvraag
In veel gevallen is een professionele tolk noodzakelijk om de juiste diagnostiek en hulp te kunnen geven bij anderstalige patiënten. Vroman: ‘Enerzijds moet de zorgverlener de juiste diagnose en zorgvraag kunnen vaststellen, en anderzijds moet de patiënt kunnen begrijpen hoe de behandeling eruit ziet.’ Daarnaast kan het extra zorgverbruik met zich meenemen op het moment dat er geen tolk wordt ingeschakeld, terwijl dit eigenlijk wel nodig zou zijn.

De juiste tolk binnen 60 seconden
Via de TolkentelefoonApp kan er binnen 60 seconden de juiste tolk, voor welke taal dan ook, aan de lijn worden gekregen, 24 uur per dag en 7 dagen in de week. De app is gratis en beschikbaar voor Android, iOS en Windows. TVcN hoopt het inschakelen van een tolk op deze manier een stuk laagdrempeliger te maken.

Bron:
TVcN

Lees meer over: Communicatie patiënt, Kennis
parodontitis

Promotie: relatie parodontitis, diabetes en hart- en vaatziekten

Bij parodontitis lopen het kaakbot en de bindweefselvezels veel schade op. Daarnaast zou de ziekte nog wel eens een effect kunnen hebben op diabetes mellitus en hart- en vaatziekten. Voor zijn promotieonderzoek onderzocht Wijnand Teeuw de relatie tussen parodontitis, diabetes mellitus en hart- en vaatziekten.

Vroege aanwijzing diabetes
In zijn onderzoek kwam Teeuw tot de conclusie dat ernstige parodontitis een vroege aanwijzing kan zijn van diabetes, gezien er in deze groep bijna twee keer zoveel nieuwe diabetespatiënten werden gevonden als in de groep met geen of milde parodontitis.

Verminderde conditie van vaatstelsel
Ook bestaat er een relatie tussen deze ernstige tandvleesontsteking, een verminderde conditie van het vaatstelsel en een verhoogde totale ontstekingsgraad in het lichaam. Ook werd met het onderzoek aangetoond dat een parodontale behandeling meestal zorgt voor een betere bloedsuikerregulatie bij diabetespatiënten, een verbetering van de conditie van het vaatstelsel en een verlaging van de totale ontstekingsgraad.

De promotie zal plaatsvinden op 10 maart 2017 om 11 uur. Wijnand Teeuw zal spreken. Daarnaast zullen Prof. Dr. Bruno Loos en Dr. V. E. A. Gerdes aanwezig zijn als promotoren.

Bron:
UvA

Lees meer over: Kennis, Onderzoek, Parodontologie, Thema A-Z
openhuisdagen

Openhuisdagen Henry Schein: 7 en 8 april

Met gepaste trots nodigen wij u op 7 en 8 april aanstaande uit voor de Henry Schein Openhuisdagen 2017! Volledig in het teken van kennis, kunde en interactie vormen deze twee dagen  een uniek evenement waarbij u meer te weten komt over nieuwe producten, actuele praktijkthema’s en uiteraard  IDS-noviteiten.

Lezingen en workshops
Daarnaast is een belangrijk onderdeel het programma lezingen en workshops. Diverse onderwerpen als praktijkhygiëne, esthetiek en samenwerking komen aan bod. Voor ieder lid van het tandheelkundig team worden gespecialiseerde lezingen en workshops aangeboden die inspelen op actuele behandelontwikkelingen en praktijksituaties. Ook onder de vlag van Henry Schein Dental Business Solutions is een interessant programma lezingen samengesteld.

Meer informatie en aanmelden lezingen en workshops

Lees meer over: Kennis, Scholing
Acta

ACTA op achtste plaats, KU Leuven op negende plaats wereldlijst tandheelkunde opleidingen

ACTA staat op de achtste plaats in de lijst van vijftig beste tandheelkunde opleidingen in de wereld. Het is de eerste keer dat de tandheelkunde opleiding uit Amsterdam in de lijst is vermeld. KU Leuven staat vermeld op de negende plaats.

De lijst van beste universiteiten wereldwijd wordt jaarlijkse opgesteld door QS World University Rankings op basis van
impact van onderzoek en reputatie op academisch gebied en als werkgever.

De top 10 van tandheelkunde opleidingen 

  1. The University of Hong Kong
  2. University of Michigan
  3. Tokyo Medical an Dental University
  4. King’s College London
  5. Harvard University
  6. UCL (University College London)
  7. Karolinska Institutet
  8. ACTA
  9. KU Leuven
  10. University of Gothenburg
Lees meer over: Kennis, Scholing
Toothcamp

Toothcamp vindt dit jaar plaats op 23 en 28 maart

Toothcamp is een jaarlijks evenement wat in het teken staat van het informeren en stimuleren van mondgezondheid bij kinderen. Dit jaar vindt het evenement plaats op 23 en 28 maart.

Promotie mondgezondheid
Het evenement is met name gericht op kinderen uit groep 8 en is gratis dus alle scholen kunnen hier langskomen met de groep 8-ers. Dit jaar vindt het evenement plaats op twee plekken in het land: op 23 maart in de RAI in Amsterdam en op 28 maart in de Brabanthallen Den Bosch. Het programma is gevuld met allerlei activiteiten waaronder scheikunde proefjes, spelletjes en theater. Initiatiefneemster Ira van Eelen wil door middel van beeld, muziek en humor het belang van mondgezondheid op een leuke manier onder de aandacht brengen. Ook heeft ze in samenwerking met de World Oral Health Day op 20 maart een maskeractie opgezet.

Bijdrage leveren
Er is een flyer beschikbaar die gebruikt kan worden als promotiemateriaal in de praktijk. Ook zijn er via de website voldoende mogelijkheden te vinden hoe je op andere manieren kunt bijdragen aan dit bijzondere initiatief, er zijn bijvoorbeeld tandartsen nodig maar ook creatieve ideeën zijn welkom.

Bron:
Toothcamp.nl

Lees meer over: Communicatie patiënt, Kennis, Mondhygiëne, Thema A-Z
Video-dossiervoering-mondzorg

Video: de voordelen van uitgebreide dossiervoering

Wat zijn de voordelen van een uitgebreide dossiervoering? Er is zeker niet alleen de verplichting om de dossiervoering uit te breiden, maar vooral ook veel voordelen.

In deze video worden deze voordelen benoemd en worden tevens tips gegeven hoe dit op te pakken. De video behandelt de volgende documenten uit de Dental Management Toolkit:

– Checklijst beoordeling dossiervoering
– Voorbeeld beleid Dossiervoering
– Voorbeelden standaard omschrijvingen bij dossiervoering
– Voorbeeld Invoeren zorgplan

Lees meer over Dental Managent Toolkit

Door: Sjoerd Kuiken – initiatiefnemer van de Dental Management Toolkit, samen met dental INFO, en mede eigenaar van www.mondzorgdudokplein.nl. De Dental Management Toolkit helpt bij het management van uw praktijk, met protocollen, video’s en tips. Onderdeel van de toolkit zijn onder andere voorbeeld documenten omtrent dossiervoering om ‘IGZ proof’ te worden.

 

 

Lees meer over: Kennis, Patiëntendossier, Video
mondzorg-UvA

Onderzoekszwaartepunten mondzorg van de UvA

HoofdZaken is een filmserie over de onderzoekszwaartepunten van de UvA.

Een gezonde mond is buitengewoon belangrijk voor een gezond lichaam. Dit orgaan wordt immers gebruikt voor praten, proeven, eten, ademen et cetera. De mond zit complex in elkaar en is daarom in feite een ecosysteem.

Verbinding
De mond staat niet op zichzelf als orgaan. Deze staat direct in verbinding met andere delen van ons lichaam en is daarom niet alleen bepalend voor wat voor voedsel we binnen krijgen, maar ook welke bacteriën zich een weg zullen proberen te banen naar andere organen. Het is daarom ook niet verrassend dat de mond in verband wordt gebracht met orale infecties, hart- en vaatziekten en diabetes.

Bron:
YouTube, UvA

Lees meer over: Kennis, Onderzoek, Thema A-Z, Video
dossiervoering

Vijf tips voor uitgebreidere dossiervoering

De KNMT-richtlijn Patiëntendossier vraagt van tandartsen veelal hun dossiervoering uit te breiden, wat direct tot een spanningsveld leidt met de zoektocht naar een efficiëntere werkwijze aan de stoel. In dit artikel worden tips gegeven voor het op efficiënte wijze uitbreiden van dossiervoering.

De voordelen van dossiervoering
Steeds vaker is dossiervoering een punt van aandacht onder andere doordat de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) hier actief op toetst. Daardoor ligt bij dossiervoering meestal de nadruk op de verplichte onderdelen die vanuit de richtlijn moeten worden vastgelegd. Wat vaak onderbelicht blijft is, dat uitgebreide dossiervoering ook een toegevoegde waarde heeft voor de praktijk en de kwaliteit van zorgverlening.

Uitgebreide dossiervoering levert heel veel voordelen op die tegenwoordig nog maar beperkt worden onderkend en benut. En doordat de zorgverlening meer en meer een teamprestatie wordt, zullen deze voordelen in de toekomst alleen maar groter worden. De voordelen van dossiervoering op een rijtje:

  • Zorgverlening is geen momentopname maar een proces
    Zonder een goed bijgehouden dossier bestaat de zorgverlening uit losse momentopnamen na elkaar. Echter, mondzorg is een continu proces waarbij de patiënt frequent wordt gezien.
  • Kwaliteit van zorg neemt toe door de kans op fouten te reduceren
    In plaats van te vertrouwen op de informatie die we in ons hoofd opslaan, maakt het delen en beschikbaar hebben van informatie de kans op fouten kleiner.
  • Regie van zorgverlening ligt bij de tandarts
    De zorg wordt tegenwoordig door steeds meer zorgverleners geleverd. Zowel binnen één praktijk als via horizontale en verticale verwijzing. De tandarts kan met behulp van het patiëntendossier de regie over de zorgverlening hebben en behouden.
  • Effectiviteit van geleverde zorg wordt zichtbaar
    Door gegevens vast te leggen stelt een tandarts zichzelf in staat ook de effectiviteit van de geleverde zorg te beoordelen. Nogmaals, mondzorg is een proces van zorgverlening en geen momentopname.

Tips voor efficiënte dossiervoering
Praktijken zijn steeds meer op zoek naar efficiëntere manieren van werken. Het uitbreiden van de dossiervoering draagt hier in eerste instantie niet in bij. Om toch te voldoen aan de eisen rondom dossiervoering en om bovengenoemde voordelen te benutten, is het voor praktijken wenselijk het proces van dossiervoering efficiënt in te richten. Hieronder enkele tips hiervoor:

Tip 1. Delegeren aan assistenten
De dossiervoering kan vaak voor een groot gedeelte door de assistenten worden uitgevoerd. Voorwaarde is uiteraard wel dat zij duidelijk worden geïnstrueerd door de tandarts. En dat deze afspraken desgewenst aanvullend worden vastgelegd in een protocol, dat bijdraagt aan de kennisoverdracht naar de assistenten. Andere voorwaarde is uiteraard dat de assistente zo veel mogelijk in de behandelkamer aanwezig is.

Tip 2. Gebruiken van standaard documenten
Veel recepten, verwijsbrieven, behandelinstructies en nazorg brieven bevatten een standaard inhoud, waarbij alleen de aanhef wijzigt. Door het aanmaken van standaard brieven in het patiëntensysteem scheelt dit tijd en wordt de kans op fouten verkleind.

Tip 3. Standaardiseren van begrotingen
Ervaren assistenten zullen voor veel behandelingen de begroting kunnen opstellen als zij in de behandelkamer blijven en de diagnose van de tandarts horen. Wanneer de tandarts namelijk een periodieke controle uitvoert, kan de begroting zelfs gedicteerd worden. De assistente zit achter de PC, voert de bevindingen direct in en stelt de begroting op. Veel patiëntensoftware stelt de praktijk in staat om standaard begrotingen aan te maken.

Tip 4. Gebruiken van ‘snel teksten’
Veel notities in het dossier komen regelmatig terug. Denk aan notities als:

  1. ‘Plan mondeling besproken en begroting meegegeven’,
  2. ‘Röntgen: controle genezing t.b.v. endo’ of
  3. ‘Poetsinstructie gegeven hand tandenborstel BBB methode’.Door snel teksten aan te maken, kunnen deze standaard notities efficiënt worden ingevoerd.

Tip 5. Communiceren met patiënten via de patiëntenkaart
Een ‘papier vrije’-praktijk is niet alleen goedkoper en duurzaam, maar kan ook veel tijd schelen. Met enkele muisklikken kunnen begrotingen, verwijsbrieven of afspraak herinneringen worden gemaild aan patiënten. Ook hier is vaak nog winst te behalen.

Samenvatting
In hoofdlijnen komen al deze tips neer op de twee volgende punten:

1. Maak optimaal gebruik van de functionaliteiten in het patiënten softwarepakket.
2. Benut het team maximaal, waarbij het opstellen van een protocol dossiervoering zorgt voor duidelijkheid binnen het team.

Bekijk ook de video

Door: Sjoerd Kuiken – initiatiefnemer van de Dental Management Toolkit, samen met dental INFO, en mede eigenaar van www.mondzorgdudokplein.nl. De Dental Management Toolkit helpt bij het management van uw praktijk, met protocollen, video’s en tips. Onderdeel van de toolkit zijn onder andere voorbeeld documenten omtrent dossiervoering om ‘IGZ proof’ te worden.

Lees meer over: Kennis, Patiëntendossier
infectie

Infecties in het hoofd/hals gebied

Hoe kunt u infecties in het hoofd/hals gebied adequaat diagnosticeren en zo nodig behandelen? Welke dentogene infecties zijn er? Verslag van de lezing van dr. Baas, MKA-chirurg, tijdens het ANT-congres Dental Studie Update.

Er bestaan odontogene en niet-odontogene infecties.

De klassieke symptomen van een infectie zijn:

– Rubor
– Dolor
– Calor
– Tumor
– Functio laesa

Odontogene infecties

Het normale verloop van een ontsteking is als volgt:

Inoculatie Cellulitis Abces
0-3 dagen 2-5 dagen 4-10 dagen
Zacht Hard, geïndureerd Hard
Geen holte met pus Geen holte met pus Fluctuatie op te wekken
Normale kleur Rode huid Rode en glanzende huid
Aerobe bacteriën Gemengde flora Vaak anaerobe bacteriën
Milde pijn Ernstige diffuse pijn Afnemende pijn

 

Acuut verettend granuloom
Bij een acuut veretterend granuloom zijn er heftige klachten. Ook het doorpersen van NaOCl kan voor heftige klachten zorgen. NaOCl geeft bloedingen, histamine release en necrose van de weefsels. Ter behandeling dient allereerst het nog aanwezige NaOCl te worden weggespoeld door te irrigeren met water of een fysiologische zoutoplossing. Eventueel kan met ‘paperpoints’ worden geprobeerd het nog aanwezige NaOCl op te zuigen.

Belangrijk is vervolgens een goede uitleg aan de patiënt te geven over het voorval, over het ontstaan van de ontstekingsreactie en over het te verwachten beloop van het proces: er kan zo’n grote zwelling ontstaan dat de trachea dichtgedrukt kan worden! De patiënt dient de eerste 24 uur koude kompressen te appliceren met een interval van 15 minuten, gepaard gaande met een goede pijnstilling met paracetamol en eventueel codeïne of tramadol. Hoewel ‘non-steroid anti-inflammatory drugs’ voor de hand liggen, raadt Hales (2001) het gebruik hiervan af om verdere bloedingen te voorkomen. Hierna moet preventief een antibioticum worden gegeven om secundaire infectie te voorkomen en een corticosteroïd, bijvoorbeeld dexamethason, om de ontstekingsreactie en de zwelling te verminderen. Eventueel kan de patiënt na 24 uur warme vochtige kompressen appliceren om de ecchymose te verminderen.

Uitgebreide Necrose
Bij uitgebreide necrose kan een chirurgische behandeling nodig zijn. In de meeste gevallen zal het letsel restloos genezen, maar er kan langdurig zwelling, ulceratie en trage wondgenezing optreden. Ook langdurig en soms blijvend zenuwletsel kan voorkomen. Om de kans op een (mucogingivale) weefselreactie op NaOCl zoveel mogelijk te beperken, wordt geadviseerd met cofferdam te werken. Ook het gebruik van een dunne spoelnaald die niet aanloopt in het wortelkanaal kan irrigatie van de periapicale weefsels met NaOCl beperken. Tevens dient natuurlijk te worden gespoeld zonder grote druk.

Peri-coronitis
Een andere reden voor acute infectie is peri-coronitis. De behandeling van een peri-coronitis kan bestaan uit het verwijderen van het operculum of het verwijderen van het element. Bij acute klachten kan eerst een paar dagen 5dd 5 minuten gekauwd worden op een gaasje gedrenkt in 1,5% H2O2.

Parodontitis
Parodontitis kan ook aanleiding geven voor een acute infectie, hoewel dit in de praktijk niet heel vaak voorkomt. Ook kan acuut necrotiserende ulcererende gingivitis aanleiding geven voor acute pijn. Bij ANUG wordt een grijs-wit beslag gezien op de gingiva, de papillen zijn verdwenen en er is een enorme foetor ex ore. De oorzaak is bacterieel door infectie met spirocheten (Treponema Vincentii), Fusobaterium spp of gram negatieve staven (Prevotella Intermedia). Differentiaal diagnostisch kan gedacht worden aan een herpes infectie, HIV infectie of acute leukemie. De behandeling bestaat uit het in de eerste plaats grondig en zeer regelmatig (elke dag of om de dag) reinigen door tandarts of mondhygiëniste, aangevuld met een chloorhexidine spoeling spoeling om de interdentale ruimtes te spoelen. Verder is metronidazol 500 mg dd geïndiceerd in combinatie met adequate pijnstilling.

Submuceus abces
Een submuceus abces heeft afhankelijk van de plaats een groot risico op uitbreiding van het abces in de loges. De eerste en tweede molaar onder geven vaak zwelling in de halsloge en niet in de buccale loge omdat de apices onder de musculus mylohyoideus liggen. Een submuceus abces is prima te incideren door de tandarts zelf. Dit omdat het abces vaak zeer dicht onder het oppervlak ligt. Let wel op de anatomie om belangrijke structuren zoals zenuwen en vaten niet te raken.

Complicatie van odontogene infectie
Een complicatie van een odontogene infectie is bijvoorbeeld een osteomyelitis. Osteomyelitis is een ontsteking van het kaakbot. Meestal gebeurt dit in de onderkaak en wordt gekenmerkt door tintelingen in de onderlip. Bij de behandeling van osteomyelitis kan een volledig kwadrant verloren gaan, dit is dus een serieuze complicatie. Een actieve ontsteking moet dus altijd behandeld worden om dit soort complicaties te voorkomen.

Loge abces
Een andere complicatie is een loge abces. Een loge abces kan aanleiding geven voor luchtweg obstructie, sepsis en multiorgaan falen. Bij een abces in de hals loge kan het pericard ontstoken raken, wat een dodelijke afloop kan hebben.

Bij een ontsteking van de pterygomandibulaire loge is er extra oraal weinig zwelling te zien. Dit ontstaat vaak bij een ontsteking aan de M2/M3 in de onderkaak en M3 in de bovenkaak. Er is een duidelijke trismus en bij slanke mensen is de zwelling soms extra oraal te voelen aan de binnenkant van de onderkaak. Alle andere logeabcessen komen bijna uitsluiten vanuit abcessen van elementen in de onderkaak.

De oorzaak van een loge abces is vaak een extractie of een avitaal element. Een loge abces van de submandibulaire, parapharyngeale en pterygomandibulaire loge komt het meest voor.

Na een extractie is het normale genezingspatroon als volgt: de zwelling is op de tweede dag het meest en neemt daarna af, de pijn houdt 3-5 dagen aan.

Bij pijn langer dan 7 dagen en koorts met koude rillingen moeten de alarmbellen gaan rinkelen. Ook bij toenemende slikklachten en trismus.

Snelle progressie, ademhalingsklachten, slikklachten, trismus, hoge koorts, zwelling en roodheid zijn tekenen van gestoorde wondgenezing en hierbij moet de patiënt nauwlettend in de gaten worden gehouden.

Draineren
Draineren van het abces is veel belangrijker dan een antibioticumkuur.

Het behandelplan zou als volgt moeten zijn:

  • check de vitale functies
  • draineren
  • antibiotica
  • pijnstilling
  • controle op aanslaan van de behandeling door lab

Bij twijfel altijd al draineren, je kunt niet te vroeg zijn. Ook bij een cellulitis geeft drainage snelle verlichting van de klachten, zelfs als er geen pusafvloed is.

Niet-odontogene infecties

Kattenkrabziekte
Kattenkrabziekte (Bartonella henselae-infectie). De mens wordt besmet met B. henselae via een krab of een beet of contact met speeksel van een kat. Kattenkrabziekte bij mensen met een goede weerstand is vaak een onschuldige, soms met koorts gepaard gaande ziekte, die meestal vanzelf overgaat. Het begint vaak met één of meerdere knobbeltjes (2-3 mm) op de huid in de buurt van de krab of beet. Dit worden al snel blaasjes met na enkele dagen een korstje erop. Hierna verdwijnen de plekjes weer. Soms heeft men dit niet eens gemerkt. Na ongeveer twee weken kunnen de lymfeklieren groot en pijnlijk worden (lymfeklierontsteking of lymfadenitis) Er kan zich in de lymfeklier een abces vormen. Deze lymfeklierontsteking kan weken tot maanden aanhouden (gemiddeld 6 weken), maar verdwijnt uiteindelijk in het geheel spontaan.

Syndroom van Lemierre
Een andere oorzaak van een niet-odontogene infectie is het weinig voorkomende syndroom van Lemierre, een tromboflebitis van de vena jugularis interna. Meestal wordt de aandoening veroorzaakt door het micro-organisme Fusobacterium necrophorum. Vaak zijn pijnklachten in de keel en zwelling van de hals de eerste symptomen. Zonder adequate behandeling kan het syndroom van Lemierre resulteren in onder andere trombosering van de vena jugularis interna en metastatische longabcessen met een kans op mortaliteit tot 18%. Bij een verdenking op het syndroom van Lemierre volgt veelal een ziekenhuisopname met intraveneus toegediende antibiotica en drainage van abcesholten. Het verdient aanbeveling alert te zijn op het syndroom van Lemierre bij een zwelling in de hals volgend op een orofaryngeale infectie.

Dr. Baas is MKA chirurg in het ziekenhuis Isala Zwolle.

Verslag door Carina Boven, tandarts en onderzoeker UMCG, voor dental INFO van het ANT-congres Dental Studie Update.

 

 

 

Lees meer over: Congresverslagen, Kennis
het-grote-zorgdebat

Het Grote Zorgdebat 2017: politici aan het woord

Het Grote Zorgdebat, een debat over de zorg van de toekomst, werd erg goed bezocht. Politici die kandidaat staan voor de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart debatteerden over de zorg aan de hand van allerlei vragen. Het debat werd geleid door Donatello Piras.

Het Grote Zorgdebat 2017 werd georganiseerd door 25 organisaties in de zorg, waaronder de KNMT en NVM-mondhygiënisten. Het debat was vrij toegankelijk voor ieder die zich betrokken voelt bij in de gezondheidszorg in Nederland.  Hieronder vindt u het verslag van dit debat.

Vraag 1: Hoe krijgen zorgverleners meer ruimte om maatwerk te leveren en patiënten en cliënten echt centraal te zetten?

 

Linda Voortman (GroenLinks):

Tijd voor de patiënt
“Het is belangrijk dat zorgverleners niet op basis van financiële prikkels werken, maar dat zij de tijd krijgen die zij nodig hebben om de juiste zorg te verlenen. Zorgverleners zijn nu vooral bezig om productie te draaien terwijl de zorg geen fabriek is. Daarom moet men af van het DBC-systeem en moet een nieuw systeem worden ingevoerd, met afspraken op basis van kwaliteit. Ook zal hiermee minder sprake zijn van foute diagnoses en overbodige behandelingen. GroenLinks vindt ook dat het niet nodig zou moeten zijn om voor elke zorgverzekeraar, of voor elke gemeente, een nieuw formulier te moeten invullen. Dit moet worden gestandaardiseerd.
De VVD is te behoudend qua regels, wat zou leiden tot te veel bureaucratie. Bureaucratie neemt veel te veel tijd in beslag die afgaat van de tijd voor goede gesprekken tussen patiënt en zorgverlener.”

Incidentenpolitiek
“Ik heb niet het idee dat GroenLinks veel aan indicidentenpolitiek doet.”

Vrije artsen keuze
GroenLinks tornt niet aan de vrije artsenkeuze.”

Positie patiënt
Wij zorgen voor een sterke positie van de cliënt in de cliëntenraden. Ook moet het PGB breder worden.”

Carla Dik-Faber (ChristenUnie):

Patiënt centraal
De zorg is niet van zorgverzekeraars of van de overheid, maar van mensen. De verzekerde moet invloed krijgen op zorginkoop. Het is belangrijk om te luisteren naar de patiënt. Er bestaat al kijk-en-luistergeld in de curatieve zorg, maar daar wordt te weinig gebruik van gemaakt. Wellicht dat dit niet bekend is.”

Wantrouwen
Het wantrouwen naar de zorgprofessional moet minder worden. We moeten af van incidentenpolitiek en van de afvinklijstjes. Ook de communicatie met de inspectie kan anders. Er worden lijsten gehanteerd waarin je je als zorgverlener niet goed kan herkennen. Er moet meer ruimte zijn voor dialoog met de inspectie in plaats van dat men zich continu moet verantwoorden naar de inspectie toe. De instrumenten die we nu hebben controleren de verkeerde dingen.”

Kwaliteit meten
Er zullen nieuwe kwaliteitskaders moeten komen. Men moet kunnen weten of een behandeling succesvol was en naar tevredenheid van de patiënt is uitgevoerd, in plaats van of de behandeling heeft plaatsgevonden. Dat wordt nu niet gemeten.”

Incidentenpolitiek
“Incidentenpolitiek moeten we niet doen. Wel moeten we anders omgaan met risico’s. Risico’s bestaan nu eenmaal en dat moeten we accepteren om er vervolgens eerlijk over te zijn.”

Mona Keijzer (CDA):

Tijd voor de patiënt
“Zorg begint met aandacht. Nu gaat er te veel tijd verloren aan papier- en computerwerk. Kwaliteit begint met voldoende tijd. Reorganisatie leidt tot meer regels en dat is het laatste wat we nodig hebben. DBC’s zijn al afgeschaft en heten nu DOT’s. Dat zijn DBC’s op weg naar transparantie, waar men inmiddels al genoeg van heeft. Dit moet dus anders en beter.”

Kosten
“Scheiden van wonen en zorg, waarbij mensen die nu nog in een verpleeghuis zitten hun woonkosten moeten betalen, zal leiden tot reorganisatie, waar de middeninkomens voor moeten betalen. Dat plan van GroenLinks steunen we niet als CDA. We hebben de wet Toelating Zorginstellingen, waar heel snel aan te voldoen is.”

Wantrouwen
“Met het hebben van allemaal hoog opgeleide mensen is het raar dat we vragen om verbeterplannen van zorginstellingen. Doe daarom wat aan het inkoopcircus. Elke regel heeft zijn reden. Het wordt tijd dat we teruggaan naar wat kwaliteit van zorg nu echt is en zo bekijken welke regel moet blijven of worden verwijderd.”

Positie patiënt
De positie van verzekerden en cliëntenraden in zorginstellingen moet worden verbeterd zodat zij meer zeggenschap krijgen. De minister werkt aan dit voorstel van CDA.”

Vrije artsenkeuze
“CDA vindt het onbegrijpelijk dat vrije artsenkeuze ingeperkt wordt.”

Arno Rutte (VVD):

Patiënt centraal
“De patiënt moet samen met de zorgverlener kunnen beslissen wat de juiste behandeling is. Beklemmende regels hierin moeten worden weggenomen. Het moet de norm worden dat bij de opmaak van iedere medische richtlijn wordt meegenomen dat beslissingen moeten worden genomen in samenwerking met de patiënt, en deze dus meer zeggenschap krijgt. We willen zorgverleners rust bieden en daarom moeten er geen grote revoluties gaan plaatsvinden rondom de verzekering. Kleine verbeteringen kunnen daarentegen wel worden gemaakt. Maak ruimte in de richtlijnen om met de patiënt in gesprek te gaan.”

Samenwerken
“Samenwerken leidt tot de beste zorg. Er wordt al heel veel toegestaan en de autoriteit Markt en Consument heeft laten weten dat elke samenwerking in belang van de patiënt wordt goedgekeurd. Ik maak me wat zorgen dat vaak het idee bestaat dat er regels zouden zijn over waarom iets niet mag, terwijl het in de praktijk wel degelijk kan. Er leeft te veel angst.”

Wantrouwen
“We hebben in Nederland een hele goede gezondheidszorg. Dit wordt te vaak vergeten, doordat er zoveel aandacht uitgaat naar de incidenten die plaatsvinden. Er moet meer worden benoemd wat wel goed gaat.”

Karen Gerbrands (PVV):

Bureaucratie
“Veel regels die bij het ministerie liggen kunnen in de prullenbak gegooid worden. Laten we afgaan van het protocol-denken en laten we het gesprek aangaan. Het experiment met regelarme instellingen hebben we al gehad en moet als de sodemieter uitgevoerd worden. Laten we een goed gesprek aangaan met de autoriteit, consument en markt aangaan.”

Samenwerken
“Iedereen mag maar fuseren maar als je wilt samenwerken dan komt het opgeheven vingertje. Juist dat samenwerken is belangrijk. Dan krijg je de beste kwaliteit voor de patiënt.”

Incidentenpolitiek
“Een of twee meldingen kun je zien als incident, maar soms ligt hier toch een structureel probleem achter.”

Vraag 2: Hoe zorgen we voor voldoende zorgpersoneel met de juiste kennis en kunde?

 

Renske Leijten (SP):

Opleidingsfonds
“Veel middelbare scholieren kiezen voor een opleiding in de zorg, maar vallen uit doordat er geen stage is of omdat ze geen vaste baan krijgen. Daarom is er een opleidingsfonds nodig zodat verpleegkundigen zich kunnen specialiseren. We stellen voor om werk in de zorg te behouden. 77000 banen zijn verloren gegaan mede door de flexwet. Laten we zorgen dat de bureaucratie weg gaat, en dat we investeren in meer personeel en het behouden van mensen.”

Schrapwet
“Misschien moeten we gewoon de zorgverzekeraars de deur uit doen. We zitten helemaal niet te wachten op al die gekke polissen. De zorgverlener moet steeds met de neus in de papieren om te kijken of iets wel of niet mag wat betreft het verlenen van bepaalde zorg. Als we dit weghalen dan zou dat de arbeidssatisfactie ten goede komen.”

Numerus Fixus
“Op het moment dat ziekenhuizen moeten bezuinigingen verdwijnt er personeel en daarmee ook stageplekken. Het schrappen van numerus fixus zou daarom een goed idee zijn. We moeten zorgen dat jonge medisch specialisten niet naar het buitenland verdwijnen.”

Innovatie
“Hulpmiddelen die het werk beter, makkelijker en persoonlijker zijn acties waar niemand tegen kan zijn. Het is echter een aparte industrie aan het worden. We zijn geld aan het steken in allerlei apps, terwijl ik liever dat geld zou steken in mensen die mensen helpen, in plaats van apps. We zien vaak initiatieven op gebied van innovatie van onderaf die maar niet verder komen. Laten wij dit verder helpen.”

Linda Voortman (GroenLinks):

Mensen in de zorg houden en aantrekken
“Er verdwijnen banen in de zorg en daardoor neemt de werkdruk toe. Wij zijn voor investeren in de ouderenzorg en gehandicaptenzorg. We kijken ook naar kwaliteit, waardoor wij bij- en nascholing heel belangrijk vinden. Wij zorgen ervoor dat mensen in de zorg kunnen werken door medisch specialisten in loondienst komen. Het is belangrijk om goed naar de lange termijn te kijken. We willen de norm rondom het manifest van Hugo Borst halen: op 8 hulpbehoevende ouderen moeten twee hulpverleners komen. Kennelijk hebben sommige partijen hier lak aan. Het is ook belangrijk dat alle uitzendkrachten ook ‘zeker’ werk kunnen krijgen. Het moet aantrekkelijk worden om mensen in vaste dienst te nemen.”

Schrapwet
“We zijn ook voor een schrapwet, maar we moeten wel uitkijken welke regels hierbij van pas komen. Sommige regels zijn er ook om de patiënt rechten te geven.”

Innovatie
“Innovatie kan persoonlijke zorg niet vervangen maar kan wel zorgen voor meer eigen regie voor de patiënt. We moeten kijken op welke manier we innovatie kunnen inzetten in het voordeel van mensen.”

Pia Dijkstra (D66):

Carrière maken in de zorg
“Er is een groot tekort en hier maken we ons grote zorgen over. Daarom maken wij geld vrij voor meer handen aan het bed. Om personeel te behouden in de zorg, is het belangrijk dat werknemers carrière kunnen maken. Zij moeten hiervoor de mogelijkheid krijgen om bij- en nascholing te kunnen volgen. We moeten inzetten op het behouden van personeel en zorgen dat het werk aantrekkelijker wordt. We moeten werknemers in de zorg ontlasten. Het is belangrijk dat je hetgeen waar je voor bent opgeleid kunt uitvoeren in de praktijk. Nu is het vaak zo dat je helemaal niet aan het werk toekomt wat je eigenlijk graag had willen doen. We moeten daarom meer mensen aantrekken naar de zorg zodat er uiteindelijk meer handen zijn, en er dus tijd vrijkomt om dit wel te doen. We moeten naar de langere termijn gaan kijken. We wisten wat de demografische ontwikkeling zou zijn en 20 jaar geleden wisten we al dat we onderbezettingsprobleem zouden krijgen. Ik heb toen een workforce voorgesteld maar ja….”

Innovatie
“Maar we gaan het met bovenstaande alleen niet redden. We moeten veel meer inzetten op E-health en robotisering. Daar hoeft men niet bang voor te zijn; er wordt hiermee ruimte gecreëerd om de menselijke maat weer terug te brengen als men de robot praktische zaken laat doen en de zorgverlener zo meer tijd te geven om daadwerkelijk aandacht te geven aan de patiënt.”

Schrapwet
“Zorgverleners moeten zelf aangeven welke regels er geschrapt kunnen worden. Zij weten dit het beste.”

Numerus fixus
“We moeten wat doen aan de stageplekken; die moeten zijn inbegrepen in elke zorgopleiding. Daarom moet de numerus fixus verdwijnen. Ook moet er meer goede begeleiding komen voor stagiaires.”

Innovatie
“Appartement van de Toekomst is een mooi voorbeeld. Er wordt gesignaleerd als er iets mis gaat – veel eerder dan als je moet wachten tot er weer eens een zorgverlener langs komt.”

Kees van der Staaij (SGP):

“Geen reclame maken over dat je snel geld kunt verdienen in de zorg. Wat wel werkt is tijd geven voor wat mensen graag willen; aandacht geven aan de patiënt. Daarom wordt er de schrapwet rondom regelgeving in de zorg voorgesteld. Het werk wordt vergald door de bureaucratie en dan hoor ik steeds dat we daar iets aan moeten doen, terwijl ik slechts nieuwe wetten zie komen waardoor de regeldruk alleen maar toeneemt. Numerus fixus loopt vast op stageplekken; we moeten zorgen voor genoeg stageplekken.”

Innovatie
Innovatie is belangrijk om te stimuleren. Het is een uitdaging om uitvindingen door vertaald te krijgen. Implementatie van innovaties leidt tot problemen doordat het veel geld kost, en door regelbelemmering. Mantelzorgers kunnen ontlast worden door innovatie.”

Karen Gerbrands (PVV):

“Meer collega’s, minder bureaucratie, minder management…dan kun je aandacht geven aan de patiënt. Investeren dus! Weg met de managers, weg met de overheid, weg met de bureaucratie. (zwaait). Managers moeten, desnoods met behoud van salaris, de werkvloer weer op. Ik ben de uitvinder van de schrapwet. Er moet geïnvesteerd worden op het personeel, dus er moet geld bij. Innovatie mag nooit ter vervanging zijn van zorg.”

Vraag 3: Hoe organiseren we de zorg op de juiste plaats?

De introductiefilm liet het volgende zien: Mensen liggen nu lang in het ziekenhuis omdat er geen plaats is in het verpleeghuis of elders is. Zorgverleners en zorgaanbieders proberen samen te werken om de patiënt centraal te zetten. Hiervoor moet de klassieke schotten tussen 1e, 2e en 3e lijn verwijderd worden. Maar dit is makkelijk gezegd dan gedaan. Andere belangen dan die van de patiënt, regels, financiering en cultuurverschillen belemmeren echte vernieuwing en goede communicatie.

Kees van der Staaij (SGP):

Oliemannetjes
“De wens van de patiënt moet leidend zijn voor de bepaling van waar het geld naar toe gaat. Soms kunnen patiënten niet naar waar ze heen willen omdat het niet kan vanwege het budgetplafond. We moeten oliemannetjes hebben die schotten doorbreken die het regelen voor de patiënt waar die patiënt wenst naar toe te gaan. Die oliemannetjes moeten het laatste redmiddel zijn.”

Regie
“Goede uitwisseling van informatie moet wettelijk geregeld worden. Het is essentieel om te zorgen dat patiënt niet tussen wal en schip valt. De regie ligt allereerst bij de patiënt. Daar moet meer aandacht naar toe.”

Renske Leijten (SP):

Verzekering
“We moeten hetzelfde belang hebben in de zorg. De winstuitkering van de zorg is nu geblokkeerd. Wat is het echte verhaal van de zorgverzekeraars? We kunnen pas zaken doen als we echt weten wat de belangen zijn. De kaarten moeten open. Wat er achter de schermen gebeurd beïnvloedt de zorg van de patiënt. Die lobby moet openbaar worden.”

Verzorgingshuizen
“Wij hebben geld gereserveerd om de verzorgingshuizen weer te openen, waardoor de druk van ziekenhuizen kan worden verlicht.”

Oliemannetjes
“Ik ben ook voor de oliemannetjes, want alleen het openhouden van verzorgingshuizen is niet de oplossing. Er moet breder gekeken worden.”

Regie
“Waarom moeten wij beslissen waar de regie ligt? Het maakt mij oprecht niet uit of het nou een verpleegkundige, een specialist, of een huisarts is die voor een zieke patiënt zorgt, zolang het maar gebeurt! Dan heb je randvoorwaarden en regie in een – het gaat om vertrouwen. We zijn helemaal gek geworden met al die bureaucratie met alles verantwoorden. Zo blijven patiënten maar in het ziekenhuis liggen. Geef professionals de ruimte om te doen wat ze nodig hebben. Geen indicaties vooraf. Vertrouw verzekeraars als zij zeggen dat iets nodig is.”

Marith Volp (PvdA):

Onduidelijkheid
“Te vaak is het niet duidelijk waar iemand de juiste zorg kan vinden. We willen veel inzetten op eerstelijns verblijf, daar kan men herstellen en kan gekeken worden of iemand naar huis kan of dat er een andere plek te vinden is. We hebben te veel schotten tussen de zorg. Het gaat erom dat er een plek is voor patiënten om te revalideren. Het budget is nu vaak een probleem. De pot met geld moet veel meer patiënt-volgende zijn.”

Indicatie
“We moeten zorgen dat we niet maar eindeloos wachten op een indicatie. Die indicatie komt wel… maar het duurt zes weken en daar moeten we niet op gaan zitten wachten.”

Regie
“Er wordt door gemeentes al heel goed bekeken wat er nodig is. Samenwerking met zorgverzekering is nog een punt van zorg. Daar waar het wel lukt is dit in het belang van de patiënt. Er wordt gekeken naar wat er nu nodig is, maar het zou mooi zijn als er van tevoren wordt nagedacht. Je moet niet alleen uitgaan van welk aanbod er is, maar ook van wat de wens van de patiënt is voor de komende periode. We willen samenwerking in de eerste lijn stimuleren. De zorgverlener zal tegen de zorgverzekering moeten zeggen: Dit is de zorg die wij willen leveren in het belang van de patiënt, dus dit is de zorg die je moet contracteren. De eerste lijn kent de patiënt vaak goed, waardoor dit dus pro-actief geregeld kan worden.”

Leonie Sazias (50plus):

Verzorgingshuizen
“Bezuinigingen zijn veel te snel gegaan. De verzorgingshuizen die nu nog open zijn moeten open blijven en misschien uitbreiden zodat men hier kan revalideren, waardoor dit niet meer in een ziekenhuis hoeft. Hier moet de regie liggen bij de huisarts en bij de wijkverpleegkundige om integraal te bekijken waar de beste plek is – als deze keuze er überhaupt is. Er zijn te veel belanghebbenden, daarom moeten de zorgverzekeraars uit.”

Regie
“De regie hoort te liggen bij de patiënt en familie. Er moet plek zijn waar men terecht wil. Soms zal dat een kwestie van investeren zijn.”

Mona Keijzer (CDA):

Onduidelijk
“Veel problemen ontstaan nu door te snelle hervormingen, door het over de schutting te gooien naar de gemeentes. Dit is veel te onduidelijk voor patiënten, waardoor het lastig is om de juiste zorg te vinden.”

Zorgverzekering
“Zorggeld moet naar de zorg en niet naar de zorgverzekeraars. De plaatsen voor de patiënten zijn er wel maar als er geen contract is, kan men niet terecht. Informeer mij, arts, over deze casussen, dan kan ik de Kamer inlichten.”

Thuis wonen
“Hoe het nu gaat, kan echt niet. Natuurlijk willen we dat mensen lang thuis wonen. Er moet voldoende steun en zorg zijn voor kwetsbare mensen die thuis zijn. CDA stelt in haar plannen hier geld voor vrij.”

Regie
“Waar toe zijn wij op aard? Waarom bent u ooit in de zorg gegaan? Omdat u wilde zorgen. Dan sluit je automatisch aan wat mensen willen. Zorgverzekeraars, het was de bedoeling dat u een maatschappelijke onderneming zou gaan worden – daar past geen winstuitkering bij!”

Vraag 4: In hoeverre zou de overheid moeten ingrijpen in de leefstijl van burgers?

Marith Volp (PvdA):

Gezondheidsverschillen
“Ik vind het van belang dat we als overheid ingrijpen. Als ze gaan doen alsof gezondheid een vrije keuze is, dat is niet zo. Want we zien zijn verschillen tussen opleidingsniveaus en op postcode. Het is nodig om als overheid onze verantwoordelijkheid te nemen. We hebben een morele plicht.”

Verzekering
“Ik ben blij dat de PvdA wil investeren in effectieve preventie in het basispakket. Het is gek dat er nu een drempel is voor de diëtist terwijl een maagbandje wordt vergoed. Dit lost het probleem niet op.”

Roken
“We willen inzetten op extra rookontmoediging. Daarnaast willen we goede zorg in de wijk omdat je dan kunt zien wat er nodig is. We zagen net afschrikkende plaatjes maar we weten dat 7-jarigen al de merknamen kennen van het rookwaar dus dat moet echt onder de toonbank, want ze moeten daar echt niet mee in aanraking komen. We moeten geen korte termijn effect verwachten, dat is naïef. Het gaat van generatie op generatie dus we moeten het langzaam doorzetten. We betalen allemaal voor die zorgkosten en die moeten omlaag. Ik wil dat jongeren hun hersencellen behouden want dan maken ze goede carrière en dat levert geld op via de belasting. Het startjaar van roken zien we al stijgen, wat al aanzienlijk scheelt in hersencellen.”

Carla Dik-Faber (ChristenUnie):

Eigen verantwoordelijkheid
“Jouw gezondheid is jouw eigen verantwoordelijkheid. Maar jouw gezondheid raakt ook de volksgezondheid en de gezondheidskosten.”

Roken
“Ik vind het belangrijk dat er een rookvrije generatie opgroeit en dat het aantal verkooppunten worden teruggedrongen.”

Niet vrijblijvend
“Ik vind dat we regelmaten moeten treffen die niet vrijblijvend zijn. Zoals een display-ban en ik zou nog verder willen gaan; verbied bijvoorbeeld de verkoop van tabak, behalve in tabakspeciaalzaken.”

Pia Dijkstra (D66):

Overheid moet faciliteren
“D66 wil gezondheid beschermen en mensen motiveren om gezond te leven. We willen hiermee beginnen met het stimuleren van gezonde voeding en beweging op scholen. Het gaat om actief informeren door de overheid. We kunnen niet ingrijpen achter de voordeur, maar we kunnen wel preventieprogramma’s vergoeden. Ik ken een sportschool waar diabeten sporten waardoor ze van hun insulinespuiten afkunnen. We moeten zorgen dat ze na een paar jaar niet terugvallen. Het initiatief van zo’n sportschool moeten we als overheid steunen. Als je voldoende bevlogen bent binnen de zorg, dan kan door zorgverleners gestimuleerd worden.”

Roken
“We willen ook een rookvrije generatie maar we moeten ook kijken welke maatregelen echt effectief zijn.”

Arno Rutte (VVD):

“Wat ik eet en hoe ik eet, daar heeft de overheid niks mee te maken. De overheid hoeft niet mijn vrijheid en privacy af te nemen. We moeten wel kijken hoe we mensen kunnen verleiden om gezonder te leven. De gezondheidsverschillen qua opleiding zijn er. Maar wat moeten we doen om die moeilijke doelgroep te bereiken? We hebben al allerlei maatregelen, zoals een suikertax of vettax, maar dit werkt totaal niet. We weten niet hoe we die doelgroep moeten bereiken, daar is erg weinig over bekend. Verplichten hoeft ook niet, want het rijksvaccincatieprogramma is niet verplicht, toch laat bijna iedereen dit doen.”

Leonie Sazias (50plus):

“Gezondheid is altijd de verantwoordelijkheid van de mens zelf, maar het belang daarvan moet in de haarvaten van de samenleving zitten. Daarom zijn wij ook voor preventieprogramma’s die door de overheid gefaciliteerd worden en voor extra informeren op scholen. Er zijn ook nog andere opties. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het verhogen van btw op suikerhoudende producten.”

Vrijblijvend
“De overheid kan geen gezonde levensstijl verplichten, maar kan bijvoorbeeld wel zorgen dat er geen kroketten op school worden verkocht. Ook moet er binnen het curriculum op scholen meer aandacht komen voor hoe je gezond kunt leven. We zetten ons in voor ouderen en we maken ons hard voor het vaccinatieprogramma.”

Tandarts
“Wij willen dat de tandarts weer in het basispakket komt, want veel mensen lopen met een slechts gebit rond en daar kun je ook heel erg ziek van worden.”

Verslag door Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist, voor dental INFO van Het Grote Zorgdebat

Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Ondernemen, Opinie, Wet- en regelgeving
Mondverzorging: de evolutie en het verschil tussen mannen en vrouwen

Mondverzorging: de evolutie en het verschil tussen mannen en vrouwen

De mens is de enige diersoort die niet zonder dagelijkse mondverzorging kan. Dat vereist gewoontegedrag wat moeilijk aan te leren en vol te houden is. Wat hierbij goed werkt is het wijzen op de sociale gevolgen van een ongezonde mond. Vrouwen zijn meer dan mannen alert op een slechte adem. Ook wijzen zij een potentiële partner af wanneer deze uit zijn mond ruikt.

Evolutie
Het gebit is het meest robuuste onderdeel van het lichaam. Fossielen van tanden en kiezen zijn heel belangrijk voor inzicht in de evolutie van de mens. De hoektanden vallen op in de evolutie want die werden al heel snel veel kleiner. Dat wijst waarschijnlijk op vermindering van agressieve competitie tussen mannen.

Samenwerking tussen mannen werd steeds belangrijker om roofdieren te weren en om te jagen. De ontwikkeling ging van promiscuïteit naar paarvorming waarbij mannen betrokken raakten bij de ouderlijke zorg. Daarbij werd de juiste partnerkeuze belangrijker en werd er meer gelet op goede genen en gezondheid. Voorheen draaide het enkel om seks en dus om ‘scoren’. “Sommige mannen doen dit nog steeds en kunnen hiermee ver komen, zoals we bij zagen bij de verkiezing van Trump”, grapte Buunk.

Afname van variëteit in mondbacterieën
Om de gezondheid van een ander te bepalen is het heel zinvol af te gaan op het gebit en dat heeft alles te maken met het robuuste karakter van het gebit. Ook de verandering van voedselinname had invloed op het gebit. Er is een afname van de variëteit in mondbacteriën en dat betekent dat de mond nu minder in staat is om allerlei ziektes tegen te houden dan de mond van onze voorouders. De hedendaagse mens heeft ook meer onregelmatigheden en crowding in het gebit. Door al deze veranderingen heeft de mond steeds meer structurele zorg nodig. Volgens Buunk is onze mond steeds lelijker geworden. Gelukkig zijn er wel allerlei tandheelkundige beroepen om de mond te verfraaien.

Buunk denkt dat er een aangeboren evolutionair bepaalde neiging is om te letten op de kwaliteit van het gebit van een ander. Het vreemde is dat er erg veel onderzoeken zijn gedaan naar partnerkeuze maar dat er hierbij vrijwel geen aandacht besteed is aan de mond.

Beoordeling gebit

Er is onderzoek gedaan naar tanden waarbij iedere proefpersoon een foto van een man of een vrouw en hun gebit moest beoordelen. Op een foto was crowding, diastemen of een normale stand te zien en de foto’s varieerden tevens in  kleur: een natuurlijke kleur, een geel gebit of een gebleekt gebit. Het effect op de beoordeling van de aantrekkelijkheid werd gemeten. De normale stand werd in het algemeen het beste beoordeeld, de crowding wat minder en die met de diastemen als minste. Bovendien bleek dat de kleur heel belangrijk was. De natuurlijke kleur werd als meest aantrekkelijk beoordeeld, gebleekt iets minder aantrekkelijk en geel allerminst aantrekkelijk.

Dus mensen met diastemen en ook nog gele tanden doen het het slechtst op de liefdesmarkt.

Uit onderzoek blijkt verder dat vooral vrouwen op de mooiheid van hun gebit worden beoordeeld. Dat heeft er mee te maken dat voor mannen een vrouw eerder een potentiële partner is en voor vrouwen eerder een potentiële concurrent. Vrouwen kunnen onderling daarom buitengewoon venijnig zijn, terwijl mannen eerder sportief omgaan met hun onderlinge concurrentie.

Missende tanden
Het effect van het missen van een of enkele boventanden op de beoordeling van een persoon van het andere geslacht is heel groot. Een missende tand is al genoeg om uitgeschakeld te worden als potentiele partner.

“Investeer niet in een datingbureau maar in een implantaat bij het missen van een voortand”, aldus het verstandige advies van Buunk, wat grinnikend ter ore werd genomen.

Inschatten gezondheid
Ook schaalt men de gezondheid van iemand die een enkele tand of meer mist laag in. Vaak  denkt men ook dat iemand een stuk minder intelligent is als hij of zij een of meerdere voortanden mist. Ook is gebleken dat we iemand met een of meerdere missende voortanden soms minder vertrouwen.

Belang van mondgezondheid in sociale interactie
Buunk en zijn vrouw Yvonne Buunk-Werkhoven hebben onderzoek gedaan naar halitose bij 1466 volwassenen. Er werd onderzocht wat het belang is van de mondgezondheid bij afwijzing van een partner en het belang van de mondgezondheid in sociale interactie in het algemeen.

Wat zijn nu de meest afstotelijke dingen die bepalend zijn voor de partnerkeus? Het allerergste vinden we een vieze lichaamsgeur, ten tweede halitose en ten derde een lelijk gebit. Pas daarna komen smakeloze kleren, overgewicht, een onaantrekkelijk gezicht, een slecht figuur, een lage opleiding, weinig geld en een andere sociale achtergrond.

Angst voor afwijzing wegens halitose
Niet enkel jongeren vinden persoonlijke hygiëne belangrijk maar ouderen zeker ook. Ouderen zijn veel vaker van plan om hun gebit op de juiste wijze te verzorgen dan jongeren. Vrouwen zijn ten opzichte van mannen eenvoudiger te motiveren tot goede mondzelfzorg. De vrees om als partner afgewezen te worden op basis van de mondgeur is ook voor ouderen een goede motivator om hun gebit goed te verzorgen.

De angst om afgewezen te worden wegens halitose is behoorlijk aanwezig, sterker dan de angst om afgewezen te worden op basis van een slecht of lelijk gebit.

Wederom ligt deze angst bij ouderen het hoogst. Jongeren zijn zich wel het meest bewust ervan dat anderen letten op hun gebit en ze zijn bezorgd om sociale afwijzing wegens een slecht gebit, maar ze laten zich hierdoor niet leiden in hun keuze om hun gebit wel of niet goed te verzorgen.

Prof. dr. Abraham (Bram) P. Buunk is sociaal psycholoog en werd in 2005 benoemd tot Akademiehoogleraar namens de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Behalve honorair hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen, is hij ook hoogleraar Sociale en Organisatiepsycholoog aan de University of Curaçao. Hij doet veel internationaal onderzoek en publiceerde over tal van toegepaste sociaal psychologische onderwerpen, waaronder succesvol ouder worden, kwaliteit van leven bij kankerpatiënten, partnerkeuze, jaloezie, huwelijksproblemen, burn-out en Aids-preventie. Hij richt zich nu primair op de evolutionaire benadering van menselijk gedrag. In 2010 verscheen zijn boek Oerdriften op de werkvloer en in 2014 Applying Social Psychology: From Problems to Solutions.

Verslag door Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist, van de lezing van prof. dr. A.P. Buunk tijdens het NVM-Philips pre-congres 2016.

Lees meer over: Communicatie patiënt, Halitose (slechte adem), Kennis, Thema A-Z