Kan natriumhypochloriet (verdund) een aanvulling zijn op mechanische reiniging van het gebit?
Vlak voor zijn afstuderen als tandarts kreeg Ahsan Mehran Hussain het bericht dat zijn scriptie over natriumhypochloriet, een systematisch review, was geaccepteerd voor publicatie in het International Journal of Dental Hygiene en is opgenomen in het eerste nummer van 2022. Voor dental INFO maakte hij een samenvatting.
Mechanische reiniging
Wereldwijd zijn gingivitis en parodontitis de meest voorkomende mondziekten van de zachte weefsels en cariës is de meest overheersende mondziekte van de harde weefsels. Beide worden voornamelijk veroorzaakt door een ongestoorde ophoping van tandplak die zich hecht aan de gebitselementen. Wanneer gingivitis onbehandeld blijft, leidt het mogelijk uiteindelijk tot botafbraak en parodontitis met soms als gevolg tandverlies. Dit kan een negatief effect hebben op kauwen, spraak, kwaliteit van leven en zelfvertrouwen en kan bovendien systemische inflammatoire gevolgen hebben. Dagelijkse mechanische reiniging met een tandborstel en gebruik van ragers/stokers/floss zijn nodig om de gingivitis en parodontitis te voorkomen en te behandelen.
Chemische reiniging
Er is echter substantieel bewijs dat efficiënte mechanische plaquebeheersing niet wordt bereikt door de meeste mensen. Daarom zou chemische plaquebeheersing kunnen worden beschouwd als een potentieel waardevol onderdeel van de dagelijkse mondzorg. Dergelijke aanvullende antimicrobiële middelen zijn beschikbaar in de vorm van bijvoorbeeld mondspoelmiddelen. Chloorhexidine-mondspoelmiddel (CHX- MW) is een regelmatig geadviseerd product en wordt beschouwd als de gouden standaard. Echter heeft dit spoelmiddel bij gebruik voor een langere periode een aantal bijwerkingen, zoals smaakverlies, verhoogde tandsteenvorming en verkleuring van de gebitselementen, waardoor mondzorg professionals het gebruik ervan in beperkte mate adviseren.
Natriumhypochloriet
Natriumhypochloriet, ook wel bleekmiddel genoemd, wordt voor verschillende doeleinden over de hele wereld gebruikt als een sterk antimicrobieel middel. Ook binnen de mondzorg wordt het al sinds jaren toegepast in de endodontologie. Het wordt van nature geproduceerd in de geactiveerde ontstekingscellen en speelt een cruciale antimicrobiële rol in het immuunsysteem. Het roept dus geen allergische reacties op en is ook niet carcinogeen, mutageen, teratogeen of cytotoxisch en heeft een eeuwenoud veiligheidsrecord. Daarom kan het ook worden gebruikt als een mondspoelmiddel. Het is immers veilig, goedkoop en heeft weinig bijwerkingen. Bovendien is het in de meeste huishoudens beschikbaar als huishoudbleekmiddel. Patiënten zouden dit kunnen verdunnen om de aanbevolen concentratie te bereiken.
Henry Schein On the Move – Ontdek, leer & inspireer!
Kom naar een avond vol kennis, inspiratie en netwerkmogelijkheden tijdens Henry Schein On the Move!
Systemisch literatuuronderzoek: werkzaamheid natriumhypochloriet-mondspoelmiddel
Het doel van het systematisch literatuuronderzoek was gericht op het vaststellen van de werkzaamheid van natriumhypochloriet-mondspoelmiddel (NaOCl-MW) vergeleken met een controle mondspoelmiddel op plaque en klinische parameters van gingivitis en parodontitis. MEDLINE-PubMed, Embase en Cochrane-CENTRAL werden doorzocht. Parameters als plaque-index (PI), gingival-index (GI), bleeding-index (BI) en probing pocket depth (PPD) werden de belangrijkste uitkomstmaten van het onderzoek. Er werden zeven artikelen gevonden die samen zes klinische studies presenteerden. De studies toonden aanzienlijke heterogeniteit met betrekking tot methodologische en klinische aspecten waardoor meta-analyse niet mogelijk was. Twee van de drie onderzoeken waarin NaOCl-MW werd vergeleken met een negatieve controle zoals water (een bekend niet-werkzaam product) toonden een significante afname in PI, GI en BI, en er werd geen effect gevonden op PPD. In drie onderzoeken werd NaOCl-MW vergeleken met CHX-MW als positieve controle (een bekend werkzaam product); er werd geen verschil gevonden voor GI en BI. Een van de drie vergelijkingen toonde een statistisch significante PI-score in het voordeel van NaOCl-MW. In één onderzoek werd PPD gemeten en bleek het significant te zijn in het voordeel van NaOCl-MW.
Kortom, vergeleken met een negatieve controle zoals water toonde NaOCL-MW een significant verminderend effect op PI, GI en BI scores. Samengevat, de vergelijkingen met CHX-MW laten zien dat er waarschijnlijk geen verschil is, echter is de kwaliteit voor dit bewijs zeer zwak. Er moeten daarom eerst goed ontworpen onderzoeken van hoge kwaliteit komen om het huishoudelijk bleekmiddel in de verdunde vorm te kunnen voorschrijven als aanvulling op de dagelijkse mechanische reiniging.
Via deze link is het volledige artikel terug te vinden.
Hussain AM, van der Weijden GAF, Slot DE. Effect of a sodium hypochlorite mouthwash on plaque and clinical parameters of periodontal disease-a systematic review. Int J Dent Hyg. 2021 May 10. doi: 10.1111/idh.12510. Epub ahead of print. PMID: 33971082.
Door:
Ahsan Mehran Hussain, tandarts
