Antibioticaprohylaxe kritisch bekeken

Op basis van literatuuronderzoek blijkt er onvoldoende wetenschappelijk bewijs te zijn voor routinematige antibiotische profylaxe bij tandheelkundige ingrepen voor mensen met een gewrichtsprothese. Dit onderzoek werd gedaan door de regio Midden-Kennemerland. Huisarts Monique van Montfort en orthopeed San Oei schreven een artikel hierover op Medisch Contact.

In het artikel geven Van Montfort en Oei aan dat er weinig reden is om bij elke ingreep in de tandartsstoel antibiotica voor te schrijven. De meeste infecties van gewrichtsprothesen blijken veroorzaakt te worden door huidinfecties die maar een klein deel uitmaken van de bacteriën in de mond van gezonde patiënten. Uit literatuuronderzoek kwam geen relatie naar voren tussen tandheelkundige ingrepen en het ontstaan van infecties van prothesen. Ook is er geen bewijs voor een lager risico op infecties door preventief gebruik van antibiotica.

Nieuwe regionale richtlijn
In de regio Midden-Kennemerland is daarom in overleg met een huisarts, internist, microbioloog, orthopeed en een kaakchirurg van het Rode Kruis Ziekenhuis een nieuwe richtlijn gemaakt, schrijft Medisch Contact. In deze richtlijn staat dat antibiotische profylaxe bij tandheelkundige ingrepen bij patiënten met gewrichtsprothesen alleen is geïndiceerd bij:

Een uitgebreide behandeling van een abces of een diepe geïnfecteerde pocket door de tandarts of kaakchirurg
Invasieve ingrepen door de tandarts of kaakchirurg bij immuungecompromitteerde patiënten (hiv met een gestoorde afweer, reumatoïde artritis, gebruik van immunosuppressiva zoals prednison, biologicals of chemotherapie, radiotherapie, slecht ingestelde (insulineafhankelijke) diabetes mellitus, hemofilie, ernstige ondervoeding)
Invasieve ingrepen door tandarts of kaakchirurg bij patiënten met een eerdere of chronische infectie van een gewrichtsprotheseDaarnaast krijgen alle patiënten van de orthopeed het advies, voordat een prothese wordt geïmplanteerd, naar de tandarts te gaan voor gebitscontrole en na de prothese-implantatie hun gebit twee keer per jaar te laten controleren.

Afgenomen
De richtlijn wordt sinds 2010 door artsen, tandartsen en mondhygiënisten in de regio Midden-Kennemerland nageleefd. Met effect, zegt huisarts Van Montfort in Medisch Contact. ‘We zien dat het aantal recepten voor antibioticaprofylaxe met een derde tot twee derde is afgenomen, waarbij ik wel moet zeggen dat de aantallen waar we het in onze regio over hebben te klein zijn om significantie te bereiken. Van Montfort is ervan overtuigd dat het zinvol is om kritische voor te schrijven. We weten dat een huisarts gemiddeld zes keer per jaar profylactisch antibiotica voorschrijft ter preventie van endocarditis of prothese-infectie door tandheelkundige behandeling. Als de helft nu voor de laatste indicatie is, kan het per huisarts 1 tot 2 recepten per jaar schelen als ze onze richtlijn volgen. Met 9000 huisartspraktijken in Nederland loopt dat op.