Gezonde mondgewoonten: Waarom ze belangrijk zijn en hoe je ze stimuleert
Gezonde mondgewoonten helpen om gaatjes en ontstoken tandvlees te voorkomen en dragen bij aan een goede spraakontwikkeling en ademhaling. Maar slechte gewoonten kunnen juist problemen veroorzaken, zoals scheve tanden, een verkeerde kaakgroei en zelfs gezondheidsklachten. In dit artikel leggen we uit welke mondgewoonten problemen kunnen geven en hoe je gezonde gewoonten aanleert.
Afwijkende mondgewoonten en hun gevolgen
Mondademen
Normaal gesproken ademen we door onze neus. Dat helpt om bacteriën tegen te houden en zorgt ervoor dat de mond niet uitdroogt. Wie veel door de mond ademt, kan last krijgen van droge lippen, een slechte adem en een hoger risico op cariës en ontstoken tandvlees. Ook kan het de groei van de kaak en tanden negatief beïnvloeden. Kinderen die dit doen, kunnen zelfs minder goed slapen en zich slechter concentreren.
Afwijkend slikken
Sommige mensen duwen hun tong tegen of tussen de tanden als ze slikken. Dit kan ervoor zorgen dat de tanden scheef gaan staan en kan zelfs spraakproblemen zoals slissen veroorzaken. Een verkeerd slikpatroon maakt het ook lastiger voor een beugel om zijn werk goed te doen. Als dit op jonge leeftijd niet wordt aangepakt, kunnen er op latere leeftijd problemen ontstaan met eten en praten.
Duim- of vingerzuigen
Veel jonge kinderen zuigen op hun duim of vingers. Dit kan rustgevend werken, maar als ze dit te lang blijven doen (na de leeftijd van drie of vier jaar), kan het hun gebit en kaak laten vervormen. Dit kan leiden tot een open beet, wat eten en praten moeilijker maakt. Ook kunnen de lippen zwakker worden en kan het de ademhaling beïnvloeden.
Lip- en tongpersen
Sommige mensen duwen onbewust hun tong of lippen tegen hun tanden. Dit kan ervoor zorgen dat de tanden verkeerd gaan staan en dat het tandvlees zich terugtrekt. Ook kan het de mondsluiting verstoren, wat weer gevolgen heeft voor de ademhaling en het slikken.
Hoe stimuleer je gezonde mondgewoonten?
Maak mensen bewust
Zorgverleners zoals logopedisten en mondhygiënisten kunnen helpen om verkeerde gewoonten af te leren. Ouders kunnen hier thuis ook een grote rol in spelen.
Visuele hulpmiddelen, zoals spiegeloefeningen of voor- en na-foto’s, kunnen helpen om het probleem inzichtelijk te maken. Voor kinderen werkt een beloningssysteem, zoals stickers of een puntenkaart, vaak goed om hen te motiveren om slechte gewoonten af te leren.
Oro-Myofunctionele Therapie (OMFT)
OMFT is een speciale therapie die zich richt op het trainen van de mondspieren en het verbeteren van slikken, ademen en tonggebruik. Dit kan helpen bij het corrigeren van verkeerde mondgewoonten en voorkomt toekomstige problemen.
Een simpele oefening binnen OMFT is om de tongpunt tegen het gehemelte te plaatsen en deze daar een paar seconden te houden. Dit helpt om de mondspieren sterker te maken en voorkomt dat de tong naar voren duwt tijdens het slikken.
Educatie en Training
Zorgverleners kunnen trainingen volgen om te leren hoe ze verkeerde mondgewoonten kunnen herkennen en behandelen.
Ook ouders kunnen leren hoe ze hun kinderen kunnen helpen om betere mondgewoonten te ontwikkelen. Hoe eerder je begint, hoe beter de resultaten!
Conclusie
Gezonde mondgewoonten zijn belangrijk voor een goed gebit en een gezond lichaam. Slechte gewoonten zoals mondademen, verkeerd slikken en duimzuigen kunnen allerlei problemen veroorzaken, van scheve tanden tot ademhalings- en spraakproblemen. Gelukkig zijn er genoeg manieren om deze gewoonten te verbeteren.
Met de juiste begeleiding en motivatie kunnen zowel kinderen als volwassenen hun mondgezondheid verbeteren en toekomstige problemen voorkomen. Ouders, zorgverleners en professionals spelen hierbij een grote rol.
Door:
Rosalie Matser van Uniek Academy. Uniek Academy biedt de training Motiveren tot Gezonde Mondgewoonten aan. Deze training helpt zorgverleners en andere betrokkenen om cliënten te begeleiden naar betere mondgewoonten.