Huidaandoeningen in de tandheelkundige praktijk
Contactdermatitis, ook wel bekend als contacteczeem, is een huidreactie veroorzaakt door irriterende stoffen (irratieve contactdermatitis) of allergenen (allergische contactdermatitis). Waar liggen de gevaren en hoe voorkomt u het?
In de afgelopen decennia is de frequentie van contactdermatitis fors toegenomen in de tandheelkundige praktijk. In de meeste gevallen zijn de handen en vingertoppen aangedaan. De klinische verschijnselen zijn de aanwezigheid van blaasjes, roodheid, kloofjes en jeuk.
Irratieve contactdermatitis (ICD)
Wanneer er sprake is van ICD, is de beschermingsbarrière van de huid aangedaan. Hierdoor ontstaat er een verhoogde kans op overgevoeligheid. Vaak komt ICD voor op de rug van handen en vingers.
Voor de tandarts en mondhygiënist is vooral van belang te weten dat ICD wordt vaak veroorzaakt door chemische bestanddelen uit zepen, desinfecteermaterialen en latex handschoenen. Ook factoren zoals het veelvoudig wassen van de handen of het seizoen (winter) spelen een grote rol bij het ontstaan van ICD. ICD komt ook voor bij de tandtechnicus en wordt vaak veroorzaakt door het bewerken van kunststof en metalen.
Allergische contactdermatitis (ACD)
De diagnose allergische contactdermatitis is vaak lastig te stellen. De reden hiervoor is de grote verscheidenheid aan materialen in de tandartspraktijk en gebrek aan kennis van de samenstelling van deze materialen en de mogelijke gevaren hiervan.
In tegenstelling tot ICD, komt ACD vooral voor op de vingertoppen. Vaak zijn duim, wijsvinger en middelvinger aangedaan.
ACD kan worden veroorzaakt door de volgende materialen:
- Methacrylaten – Voorbeelden: composieten, prothese materialen, primers
- Additieven – Voorbeelden: katalysatoren, initiatoren, inhibitoren en kunststofpigmenten
- Metalen – Voorbeelden: kobalt, nikkel, amalgaam, goud, chromaat
- Latex handschoenen
- Siliconen afdrukmaterialen
Preventie
Ten eerste is het gebruik van latex vrije handschoenen aan te raden. Huid irriterende zepen en desinfecteermiddelen moeten vervangen worden. Regelmatig huidverzorging met parfumvrije crèmes heeft een preventief effect.
Ten tweede moet er bewust omgegaan worden met de materialen in de praktijk. Methacrylaten gaan makkelijk door een rubberen of latexhandschoen heen. Het is dus goed om contact met deze materialen te vermijden. Ook zijn andere handschoenen aan te raden die beter beschermen tegen deze materialen. Een goed ventilatiesysteem in de praktijk is ook niet overbodig, hiermee wordt de kans op contactdermatitis via de lucht verminderd.
Henry Schein On the Move – Ontdek, leer & inspireer!
Kom naar een avond vol kennis, inspiratie en netwerkmogelijkheden tijdens Henry Schein On the Move!
Ten derde moet de kennis over de gevaren en omgang met bepaalde materialen verbeterd worden. Personeel moet opgeleid worden om op een veilige manier met de materialen te kunnen werken .
Bron:
Samenvatting door Marieke Filius voor dental INFO van het boek van T. Rustemeyer and P.J. Frosch, Occupational Contact Dermatitis in Dental Personnel. De heer T. Rustemeyer is dermatoloog in het VU medisch centrum.
