Echte tandenstokers in de horeca

In een restaurant of café tref je ze wel eens aan op tafel: cocktailprikkers. Waarom geen echte tandenstokers?, vroeg psychologiestudente Nora Löb zich af tijdens haar werk in de horeca. Eenmaal afgestudeerd en mede-eigenaar van advies- en onderzoeksbureau All About Behaviour zette ze met mondhygiënist-onderzoeker Yvonne Buunk-Werkhoven het pilotproject Pick a T op.

Mijn mondhygiënist legde me bij een controlebezoek uit hoe belangrijk tandenstokers en/of ragers zijn om interdentaal te reinigen. Maar er zijn nog altijd veel mensen die er geen gebruik van maken, vertelt psychologe Nora Löb. Zo werd het idee van Pick a T geboren. De gedragsdiscrepantie tussen wel weten dat het belangrijk is om interdentaal te reinigen maar er niet in slagen om er een gewoonte van te maken, interesseerde haar enorm. Löb raakte met Buunk-Werkhoven in gesprek en samen met nog een collega startte ze het pilotonderzoek om het gebruik van interdentale hulpmiddelen te bevorderen, in het bijzonder het gebruik van de tandenstoker binnen de horeca. Er werd in kaart gebracht hoe men gasten kan stimuleren om na het eten tandenstokers te gebruiken. Dat is op een passieve en actieve manier onderzocht.

Op de passieve manier werden de plaatsen waar de tandenstokers werden aangeboden aan de gasten gemanipuleerd. Zo zijn cocktailprikkers die in de horecagelegenheden werden aangeboden vervangen door individueel verpakte houten tandenstokers of werden deze tandenstokers geïntroduceerd. Daarnaast werden er op meerdere locaties, zoals het toilet en de bar, tandenstokers geplaatst.

Op de actieve manier werden er onder andere tandenstokers met de rekening aangeboden. Ook werden er bij de rekeningen fraai vormgegeven dispensers geplaatst.

Wat waren de resultaten?
Als individueel verpakte tandenstokers actief worden aangeboden aan gasten werden er op een dag (14.00 uur- 23.00 uur) in totaal 203 gepakt door de gasten.
In een restaurant waar de tandenstokers passief werden aangeboden werden er in 4 dagen 104 stuks gepakt. In een ander eetcafé (ook passief aangeboden) werden er in 5 dagen maar liefst in totaal 370 stuks gepakt. Als de tandenstokers actief werden aangeboden hebben sommige gasten aangegeven dat ze het erg fijn vonden. Ook het personeel zag het als extra service die ze aan de gasten leverden. Gezien de aantallen die gepakt werden, kan gesteld worden dat gasten een tandenstoker op prijs stellen.

Met jouw bureau creëer je gezonde werkomgevingen. Hoe creëer je in grove lijnen een gezonde werkomgeving?
Een werkomgeving is een sociale omgeving en die kan verschillend zijn. Dit maakt werken op maat erg belangrijk. Uiteindelijk spelen sociale aspecten als attitude, sociale norm en groepsdruk een doorslaggevende rol bij gedrag. Dit geldt ook voor gezond gedrag. Een bedrijf komt meestal met een vraagstuk na een observatie op de werkvloer. Wij beginnen dan met het in kaart brengen van de sociale structuur van de werkomgeving. Pas dan kun je een gezonde werkomgeving creëren. Bij sommige gezondheidsgedragingen zie je dat mensen geen of weinig kennis hebben en dus ook niet bewust zijn van hun gedrag. Kennis delen en mensen bewust maken kan al verandering bewerkstelligen. Wat ik ook vaak tegenkom, is dat mensen het wel weten maar niet doen. Het gebruik van tandenstokers is hier een goed voorbeeld van. Dit soort gedrag kan vaak aangepakt worden door het geven van handvatten en het stellen van doelen. Zo proberen wij nieuwe gedragingen te stimuleren.

Hoe kunnen mondzorgprofessionals het voor elkaar krijgen om gezond gedrag bij hun patiënten te bewerkstelligen?
Ook al zijn mensen zich wel bewust van hun ongezonde gedrag, blijft je stelselmatig gezond gedragen moeilijk. Vaak komt het doordat ongezond gedrag een gewoonte is geworden en daardoor moeilijk te veranderen is. De combinatie van het delen van kennis en handvatten aanreiken aan patiënten is erg belangrijk. Zo kan je mensen motiveren om zich gezonder te gedragen. Dit is altijd afgestemd op hun eigen ervaringen en behoeftes. Vooral barrières weghalen blijkt vaak belangrijk. Om dit te kunnen bewerkstelligen moet je de juiste vragen stellen en samen werken aan een oplossing. Deze aspecten vormen een belangrijke eerste stap voor een gezonder leven. Op basis van de ervaringen van het Pick a T-project valt er in het dagelijks leven nog veel te winnen. Zoals gedragsverandering stapsgewijs verloopt, gaat ons Pick a T-project ook stap voor stap vooruit.

Mocht je geïnteresseerd zijn in een oriënterend gesprek in je eigen praktijk of werksituatie, dan kun je te allen tijde contact opnemen, op tel. 06 417 44310 of per e-mail info@allaboutbehaviour.nl

Door: Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist