Cariësdiagnostiek: waarom wachten op cavitatie?

Cariësdiagnostiek
Cariësdiagnostiek is het beslisproces van het vaststellen van het cariësrisico van de patiënt gecombineerd met de vroegtijdige detectie en de cariësactiviteit van de laesie.
Indien het zorgdoel van de patiënt ‘behoud’ is dan moet deze cariësdiagnostiek elke keer weer opnieuw uitgevoerd worden, onafhankelijk van de leeftijd van de patiënt.

Cariësrisico-schatting

– Risicofactoren
Het risico kan ingeschat worden aan de hand van de volgende risicofactoren:
– Plaque
– Frequentie van suikerconsumptie
– Speekselsecretie en buffercapaciteit
– Fluoride gebruik
Het vaststellen van risicofactoren leidt echter niet altijd tot een betrouwbare inschatting van het cariësrisico. Dit komt doordat de factor ‘tijd’ ontbreekt.

– Risico-indicatoren
Risico indicatoren voor het melkgebit zijn: eerder doorgemaakte cariës(laesies), support van ouders en de sociaal economische status. Voor het blijvende gebit zijn dit: DMFS (cariësverleden), de klinische blik van de tandarts en de pit en fissuren morfologie.

Behandelen aan de hand van cariësrisico-schatting
Het NOCTP (Non-operative caries treatment program) is gebaseerd op de inschatting van het cariësrisico. Aan de hand van deze inschatting wordt bepaald wanneer iemand terug moet komen voor een periodiek mondonderzoek.
Risico indicatoren zijn onder andere: inadequate medewerking ouders, actieve laesies, stadium eruptie molaren en cariës in doorbrekende molaren.

Cariësdetectie
Vroege detectie van cariëslaesies is belangrijk. Om goede diagnostiek te kunnen uitvoeren is het van belang dat het tandoppervlak schoon en droog is. Initiële laesies zijn namelijk alleen zichtbaar op een droog tandoppervlak.

ICDAS (international caries detection and assessment system)
Het ICDAS score systeem kan gebruikt worden om cariëslaesies te in te delen. Het score-systeem kan gebruikt worden tijdens periodieke controles.
1- Gezond en gaaf tandweefsel.
2- Eerste visuele veranderingen van het glazuur, alleen zichtbaar bij droogblazen.
3- Visuele veranderingen van het glazuur, ook zichtbaar wanneer het element vochtig is.
4- Lokaal glazuurafbraak waarbij het dentine niet (zichtbaar) betrokken is.
5- Glazuur afbraak met onderliggende donkere verkleuring afkomstig van het dentine.
6- Cavitatie met zichtbaar dentine.
7- Grote cavitatie met zichtbaar dentine.

Röntgendiagnostiek
Naast de klinische diagnostiek is het belangrijk om röntgenopnames te maken om approximale laesies te kunnen detecteren. Occlusale laesies zijn niet goed genoeg te beoordelen op een röntgenopname.

Geavanceerde detectiemethoden
Ook zijn er nieuwe detectiemethoden ontwikkeld zoals de kavo diagnocam, soprocare en de QLF (quantitative light-induced fluoresecence). Deze detectiemethoden moeten zich echter nog bewijzen.

Cariësmanagement
Aan de hand van de volgende punten kan er een behandelstrategie bedacht worden:
1. Vaststellen van cariësrisico van de patiënt. Speekselsecretie speelt hierbij een rol.
2. Detectie eerste klinische tekenen van een cariëslaesie.
3. Vaststellen van de activiteit van de laesie.
4. Herstel balans de- en remineralisatie door het beïnvloeden van causale factoren (mondhygiëne, fluoride gebruik, dieet).

Dr. Guus van Strijp
Guus van Strijp studeerde in 1978 af aan de Universiteit Utrecht. Naast zijn praktijk promoveerde hij in 1996 aan de Universiteit van Amsterdam op het onderwerp ‘Bacterial colonization and degradation of dentine’. Thans is hij universitair hoofddocent en voorzitter van de sectie Cariologie Endodontologie Pedodontologie van ACTA. Hij coördineert het onderwijs in de cariologie en pedodontologie binnen ACTA en geeft onderwijs aan tandheelkundige, mondzorgkundige en post-initiële opleidingen. Naast zijn onderwijstaak geeft hij veel cursussen en houdt hij zich bezig met onderzoek naar cariëspreventieve middelen en naar aspecten van dentinecariës. Hij publiceert hierover regelmatig in (inter)nationale tijdschriften.

Verslag door Marieke Filius, onderzoeker bij de afdeling MKA-chirurgie, UMCG, voor dental INFO van de lezing van dr. Guus van Strijp tijdens het congres Diagnostiek van Bureau Kalker.

/door Lees meer over: Cariës, Mondhygiëne, Mondhygiëne, Thema A-Z

Voorkomen is beter dan genezen: project Europese Unie

De Europese Unie heeft een project in gang gezet, waarin de beste onderzoekers uit verschillende landen samen aan de slag gaan om de tandheelkundige preventieve zorg te verbeteren.

Toekomstige focus op preventie
Op dit moment ligt de focus in de tandheelkunde voornamelijk op het repareren van tanden of het bieden van kunstgebitten. Door dit nieuwe project is het de bedoeling dat dit gaat veranderen. De Europese Unie investeert 6 miljoen in een internationaal onderzoeksteam om nieuwe concepten voor de tandheelkunde te ontwikkelen en om manieren te onderzoeken om steeds meer op preventie te kunnen focussen.

Bezuinigingen
Naast dat meer preventieve maatregelen goed zouden zijn voor de gebitten van individuele patiënten zou op deze manier ook veel geld kunnen worden bespaard. Op dit moment wordt in Europa jaarlijks zo’n 79 miljard euro uitgegeven aan dentale ingrepen. Met betere preventieve zorg zouden ongelooflijk veel van deze ingrepen voorkomen kunnen worden.

Wereldwijde verbetering
“Dit gezamenlijke project is een goed voorbeeld van hoe een samenwerking tussen universiteiten, publieke en private sectoren, en meerdere landen kan helpen met het verbeteren van de tandheelkundige zorg in een geheel continent. We hopen zo ook anderen te inspireren en uiteindelijk het wereldwijde tandheelkundige systeem te kunnen verbeteren.”, aldus projectcoördinator Professor Dr. Helen Whelton, decaan van de Leeds Dental School aan de University of Leeds.

Meer informatie over het project is hier te vinden.

Bron:
Klinikum

/0 Reacties/door Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z

Kauwgom vangt binnen dertig seconden honderd miljoen bacteriën

Kauwgom is een prima bacteriënvanger. Dit blijkt uit onderzoek van Stefan Wessel, promovendus bij de afdeling Biomaterialen van het Universitair Medisch Centrum Groningen.

Geen vervanger
Kauwgom heeft een aantal gezondheidsvoordelen, zoals het stimuleren van speekselvorming waardoor etensresten tussen de tanden worden verwijderd. Kauwgom helpt ook om cariës en bloedend tandvlees te voorkomen. Hoewel uit het onderzoek blijkt dat kauwgom bacteriën verwijdert op de kauwvlakken, zal kauwgom nooit tandenpoetsen en flossen kunnen vervangen.

Bacteriën
Voor het onderzoek hebben tien vrijwilligers vier weken lang drie keer per dag kauwgom moeten kauwen met en zonder de toegevoegde ingrediënten. Vervolgens is het aantal bacteriën in de tandplak en de levensvatbaarheid en samenstelling van de micro-organismen bestudeerd.

Resulaten
Het blijkt dat na dertig seconden kauwen ongeveer honderd miljoen zijn bacteriën gevangen. Tevens was het zo dat hoe langer mensen kauwgom kauwden, hoe meer verschillende soorten bacteriën in het tandplak voorkwamen. Zo’n divere samenstelling zou mogelijk gezonder zijn dan een eenzijdige samenstelling. Het is niet duidelijk welke soort bacterie het meest gevangen werd. De onderzoeker benadrukt dat het ook niet nodig is om alle bacteriën te verwijderen, aangezien een aantal een berschermende functie hebben.

Vervolgonderzoek
Om andere effecten van kauwgom aan te kunnen tonen, zoals kleurvermindering, zal eerst meer experimenteel onderzoek moeten worden verricht.

Bron: Rijksuniversiteit Groningen




/0 Reacties/door Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z

Kindertandenborstel Bumblies teruggeroepen door fabrikant

De fabrikant van de Bumblies kindertandenborstel roept deze terug. De tandenborstel is bestemd voor kinderen van 0 tot 3 jaar. Er bestaat volgens de fabrikant een mogelijkheid dat kinderen de zuignap op de achterkant eraf kunnen bijten en inslikken.

Het bedrijf roept consumenten op om de tandenborstel niet meer te gebruiken. Het gaat om de Bumblies tandenborstel (0-3 jaar) in de kleuren geel, groen, roze en oranje.

Consumenten die de tandenborstel hebbben gekocht, krijgen hun aankoopbedrag terug. Zij kunnen een foto van de gebruikte tandenborstel mailen naar service@superunie.nl of de streepjescode van de verpakking toesturen naar Bumblies,  Antwoordnummer 3500, 4140 VH BEESD, onder vermelding van naam, rekeningnummer en winkel van aankoop.

/0 Reacties/door Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z

Erosieve slijtage: wat is waar en niet waar?

Verslag van de lezing van mevrouw prof. dr. M.C.D.N.J.M. Huysmans tijdens de cursus Weefselverlies bij jeugdigen van de Preventie Academie.

Ontbijten
Veel tandheelkundigen adviseren om te wachten met tandenpoetsen als de patiënt iets zuurs heeft geconsumeerd. Maar ja, wat neem je dan als ontbijt en wanneer ga je dan poetsen? Veel ouders ervaren opstaan als spitstijd en kunnen simpelweg niet zo flexibel zijn. Gelukkig vertelde Huysmans dat het eigenlijk niet zo gek veel uitmaakt of nu wel of niet vlak na het consumeren van zuur gepoetst wordt. De tong kan namelijk ook slijtage geven. Voordat de tandenborstel ook maar in de buurt komt, heeft de tong al voor slijtage gezorgd. De tandenborstel zal waarschijnlijk niet zo’n groot aandeel hebben in de mate van slijtage. Maak je dus niet al te druk om het poetsmoment voor of na het ontbijt.

Verschillen en overkomsten erosieve slijtage en cariës
Het Ivoren Kruis heeft het Advies Cariëspreventie uitgebracht. In dit advies staat onder andere dat zeven eet- of drinkmomenten het basisadviesis om cariës te voorkomen. Dit basisadvies kan overgenomen worden bij de preventie van erosieve gebitsslijtage. Ook hierbij geldt dat als de zeven eet- of drinkmomenten worden overschreden, de kans op erosieve slijtage toeneemt..

Een groot verschil tussen erosieve slijtage en cariës is dat cariës niet normaal is: cariës is een ziekte. Met slijtage zal echter iedereen vroeg of laat te maken krijgen. Fysiologische slijtage is normaal, de tand des tijds slijt gebitselementen af. Versnelde, pathologische slijtage kan leiden tot problemen, zoals pijn en een verstoorde functie en esthetiek.

Een overeenkomst is dat erosieve slijtage net als cariës ‘arrested’ kan worden. De mate van slijtage blijft dan gelijk en is niet progressief.

Groot probleem?
Van de 15-jarigen heeft volgens onderzoek 44% erosieve slijtage. Dat klinkt veel, maar slechts een kwart hiervan heeft ernstige slijtage: slijtage tot in het dentine. Dit criterium werd echter in het onderzoek al snel gegeven. Daarom de vraag: Is het probleem wel echt zo erg? “Hoogstwaarschijnlijk krijgt slechts 1% van de mensen uiteindelijk echt ernstige slijtage. Het probleem is dus niet zo groot als je soms hoort. Maar daar waar het ernstig is of gaat worden, moeten we alert zijn. Deze patiënten moeten we op tijd eruit zien te pakken”, adviseert Huysmans.

Maagzuur grotere rol dan gedacht
Maagzuur speelt een grotere rol dan we met zijn allen denken. Althans bij volwassenen. We moeten daarom goed doorvragen als we tekenen van erosieve slijtage zien. Veel mensen geven namelijk niet uit zichzelf aan last te hebben van maagzuur. Vraag daarom aan patiënten met erosieve slijtage waarbij niet snel een oorzaak te vinden is of ze last van maagzuur hebben. Vraag naar oprispingen en overgeven, brandend maagzuur en dergelijke.

Kinderen met reflux en erosieve slijtage komen ook voor maar de relatie is daarbij (nog) niet aangetoond. Wel is bekend dat er een sterke relatie is tussen astma en reflux. Longklachten door reflux is waarschijnlijk maar nog niet geheel causaal aangetoond. Maar let u wel op het hoesten, keelpijn en pijn bij het slikken bij patiënten met erosieve slijtage. Dit kan een aanwijzing zijn voor de oorzaak van de slijtage.

Kwaliteit van het speeksel
Een goede pellicle kan waarschijnlijk zorgen dat zuur niet in contact komt met tandoppervlak. De ene pellicle beschermt goed en de ander niet. Er was zelfs bij het onderzoek een persoon waarbij de pellicle de erosieve slijtage juist verergerde. De een kan dus meer zuur hebben dan de ander.
Het advies om kaas, yoghurt of melk te nuttigen blijft onveranderd. Volgens Huysmans is dit een stuk effectiever dan na de maaltijd met water naspoelen. Er zijn aanwijzingen dat het melkeiwit caseïne door inbouw in de pellicle het tandoppervlak beschermt.

Fluoride
Er zijn steeds meer aanwijzingen dat fluoride ook een rol kan spelen in de preventie van erosieve slijtage. Vooral formuleringen met tin (tinfluoride en/of tinchloride in combinatie met fluoride) lijken erosieve slijtage te kunnen verminderen.

Erosieve slijtage komt vaak niet alleen
Het is vaak lastig te achterhalen of de erosieve slijtage fysiologisch is of pathologisch. Met regelmaat is het een combinatie van beide. Attritie, abrasie en erosie gaan tevens hand in hand. “Dus let niet alleen op frisdrankgebruik en kijk uit voor tunnelvisie. Probeer zoveel mogelijk informatie in te winnen en denk na.” Let op: vaak spelen meerdere componenten mee bij slijtage. Vraag niet alleen wat geconsumeerd wordt, maar ook naar de manier waarop. Zo wordt door patiënten gespoeld met frisdrank, op lolly’s gebeten of bierflesjes geopend met de tanden. Een infantiele slik kan slijtage opleveren en knarsen en te hard poetsen ook. Sommige beroepen, bijvoorbeeld het werken in een fabriek met chemische stoffen in de lucht, kunnen slijtage in het gebit opleveren. Tandlijtage is multifactorieel: In dit veelal langdurige proces kunnen zuren een rol spelen, allerlei soorten mechanische belasting en de beschermende werking van speeksel. Deze factoren hangen op hun beurt samen met levensstijl, voedingspatroon, gewoonten, gezondheid en medicijngebruik. Vraag daarom ook naar gewoontes en big life events vanwege de invloed van stress. Vergeet hierbij niet dat diverse drugs ook van invloed kunnen zijn.

Advies Erosieve gebitsslijtage
Bekijk het Advies Erosieve Gebitsslijtage

Mevrouw prof. dr. M.C.D.N.J.M. Huysmans studeerde tandheelkunde van 1982 tot 1987 in Nijmegen. Daar promoveerde ze in 1992 op een vitro onderzoek naar mechanisch gedrag van plastische stiftopbouwen. Daarna volgde ze een omschakeling naar de cariologie, met als bijzonder aandachtsgebied de diagnostiek van cariës. Momenteel ligt de nadruk op diagnostiek en preventie van (secundaire) cariës en erosie, en op de kwaliteit van restauratieve zorg in de algemene praktijk. Na een periode van 10 jaar waarin zij hoogleraar Conserverende Tandheelkunde was in Groningen, is zij sinds september 2008 hoogleraar Cariologie en Endodontologie in Nijmegen. De opleiding van mondhygiënisten in de preventieve en operatieve cariologie heeft haar bijzondere aandacht.

Verslag door Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist, voor dental INFO van de lezing van mevrouw prof.dr. M.C.D.N.J.M. Huysmans tijdens de cursus Weefselverlies bij jeugdigen van de Preventie Academie, maart 2015.

/0 Reacties/door Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Mondhygiëne, Thema A-Z
logo-maandvdgebitscontrole-500

Februari: maand van de gebitsverzorging bij huisdieren

Februari is uitgeroepen tot de maand van de gebitsverzorging bij huisdieren. En dat blijkt nodig, want dierenartsen zien veel dieren met tandvleesontstekingen, tandresorptie en tandsteen langskomen.

Gebitsverzorging
Regelmatige gebitcontroles bij huisdieren zijn belangrijk en tandenpoetsen zou een dagelijks terugkerend ritueel moeten zijn. Voor huisdieren zijn speciale tandenborstels en tandpasta’s verkrijgbaar. Er zijn ook producten die het tandenpoetsen zouden kunnen vervangen, maar deze blijken niet altijd effectief te zijn.

Tandplak
In veel gevallen is tandplak de oorzaak van gebitsproblemen dat binnen 24 uur omgezet wordt in tandsteen. Dit kan leiden tot ontstoken tandvlees, en op langere termijn tot ernstige klachten zoals verlies van tanden en kiezen of zelfs ontstekingen aan vitale organen.

Tandresorptie
Zowel bij honden als katten komt tandresorptie voor. Bij dit verschijnsel lossen tanden en/of kiezen langzaam op. Het is nog niet duidelijk hoe tandresorptie ontstaat, maar mogelijk zouden ontstekingen en vitamine D een rol kunnen spelen. Tandresorptie is niet altijd van buiten te zien, waardoor er soms een gebitsfoto moeten worden. Als bij het dier deze vorm van tandverval is geconstateerd, moeten er tanden en kiezen worden getrokken.

Controle
Als je hond of kat last heeft van één of meerdere gebitsproblemen, is het verstandig om naar de dierenarts te gaan voor een gebitscontrole en eventuele verdere behandeling. Je kunt gebitsproblemen onder andere herkennen aan bloedend tandvlees, een bruine laag op de tanden of als het dier niet meer goed eet.

Bron:
gebitscontrole.nl


/0 Reacties/door Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z

Tanden kiezen Lactona Intersticks

Bloedend tandvlees? Lactona Intersticks zorgen voor een optimale interdentale plaquereductie.

Deze tandenstokers zijn dun en speciaal ontworpen voor mensen met kleine tot zeer kleine interdentale ruimtes. Ze kunnen worden geadviseerd bij bloedend tandvlees, maar ook om gezond tandvlees gezond te houden!

Dagelijkse massage van het tandvlees met de platte kant van de driehoekige tandenstoker in combinatie met de juiste techniek, zorgt voor verwijdering van plaque en dus voor een gezonde gingiva. De Intersticks zijn gemaakt van zacht berkenhout voor een optimale plaqueverwijdering. Ze zijn dubbelzijdig te gebruiken en hebben een mintsmaak voor een optimale frisheid.
De tandenstokers zijn per 100 stuks verpakt in een handige dispenser. Uw dental depot levert per dozijn.

Ter ondersteuning van uw instructie tandenstoken kunt u onze mondverzorgingsbrochure aanvragen via info@lactona.nl (per 50 stuks). Deze brochure bevat niet alleen informatie over de techniek van het tandenstoken, maar ook poets- flos- en ragertechnieken worden uitgelegd.

 

/door Lees meer over: Mondhygiëne, Producten

Gebitscrisis in het Verenigd Koninkrijk

Het lijkt erop alsof Engeland in een ware crisis is beland wat betreft mondzorg. Meer dan 400 tandartsen claimen dat het niveau van de Engelse mondzorg akelig dicht bij het niveau van de derde wereld landen lijkt te komen. Ter illustratie: zo’n 46.400 kinderen zijn doorverwezen naar het ziekenhuis vanwege tandbederf.

Brief aan The Telegraph
Ruim 400 tandartsen hebben een coalitie gevormd en schrijven The Telegraph dat het huidige tandartssysteem bij verre na zijn doel niet behaald, aangezien miljoenen mensen jaren doorbrengen zonder ook maar een tandarts te zien, in combinatie met het compleet negeren van mondhygiëne. De tandartsen beschuldigen de overheid ervan het probleem weg te stoppen en er niks aan te doen.

Gebitsproblemen bij kinderen
Om hun punt te versterken verwijzen zij naar statistieken die aangeven dat grote aantallen basisschoolkinderen in behandeling (moeten) zijn voor tandbederf en andere gebitsproblemen, terwijl veel hiervan makkelijk had kunnen worden voorkomen. Daarnaast blijkt dat een op de zeven Britse kinderen op 8-jarige leeftijd nog nooit een tandarts heeft gezien.

Ontwikkelingshulp voor Engeland
Ook benadrukken ze de oprichting van een nieuwe noodbehandeling service voor arme en kwetsbare mensen in een deel van het land. Deze is opgericht door DentAid, een goed doel dat zich normaal gesproken specialiseert in mondzorg in ontwikkelingslanden. Het zou niet moeten kunnen dat deze organisatie zich moeten inzetten in een welvarend land als Engeland, aldus de tandartsen.

NHS ontkent crisis
Ondanks alles blijft de National Health Service (NHS) ontkennen dat er sprake is van een crisis, waarbij zij verwijzen naar onderzoek dat aangeeft dat negen van de tien mensen zegt de afgelopen twee jaar de tandarts te hebben gezien. Echter, andere cijfers laten zijn dat 48% van de volwassenen en 31% van de kinderen in Engeland dit niet heeft gedaan. Hieruit valt op te merken dat er daadwerkelijk een probleem speelt.

Crisis wordt genegeerd en weggestopt
“NHS blijkt totaal ongeschikt te zijn voor het doel dat zij zouden moeten hebben,” aldus tandartsen in de brief naar The Telegraph. De problemen in de mondzorg worden simpelweg genegeerd. Een woordvoerder van NHS beweert echter dat 93% van de personen die aangaf gebruik te willen maken van mondzorg, ook daadwerkelijk een afspraak maakte. Het lijkt erop dat een oplossing dus nog niet nabij is.

Bron: The Telegraph



/0 Reacties/door Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z

Probiotische kauwtabletten tegen gaatjes

Gaatjes bij jonge kinderen zijn wereldwijd nog steeds een groot probleem. Veel kinderen krijgen hiermee te maken, wat de kans op gaatjes in de toekomst alleen maar vergroot.

Probiotische kauwtabletten onderzocht
Een onderzoeksteam van de Faculteit van Gezondheidswetenschappen en Medische Wetenschappen van de Universiteit van Kopenhagen heeft nu het effect van probiotische kauwtabletten bij kinderen onderzocht, en dan met name in een kwetsbare en multiculturele omgeving. 132 kinderen tussen de 2 en 3 jaar kauwden een tablet per dag. Sommige tabletten werden verrijkt met een van drie verschillende soorten probiotica, terwijl andere tabletten placebo-tabletten waren. Verder werd er tweemaal per dag gepoetst met een fluoride tandpasta gepoetst.

Minder cariës
Gedurende het onderzoek werd de staat van de gebitjes bijgehouden. Hieruit werd de conclusie gevormd dat het kauwen op de tabletten wel degelijk tot minder cariës leidt. Verdere studies hopen vast te kunnen stellen wat de ideale dosis van deze tabletten is, om zo gaatjes bij jonge kinderen zo veel mogelijk te bestrijden.

Bron: BMC Oral Health

/0 Reacties/door Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z

Grootste afknapper: slechte adem

Een slechte adem is een grote afknapper bij een eerste date. Dit blijkt uit een onderzoek van de British Dental Health Foundation.

Onderzoek
2000 Britten hebben een survey ingevuld waaruit blijkt dat slechte adem (34%), zweetlucht (34%), gele tanden (7%), gezichtshaar (6%) en tegengestelde politieke overtuigingen (5%) de top 5 vormen van de grootste afknappers bij een eerste date. Eerder onderzoek heeft al aangetoond dat meer dan de helft zich ergert aan een date met slechte, scheve en/of ontbrekende tanden.

Slechte adem
Slechte adem kan verschillende oorzaken hebben. Zo kan slechte adem het gevolg zijn van het eten, het drinken van alcohol of roken. Daarnaast kan slechte adem ook worden veroorzaakt door onvoldoende afsluiting van de maag. Maar meestal komt het door een ophoping van bacteriën door slechte mondhygiëne.

Bron: Dentistry.co.uk

/door Lees meer over: Halitose (slechte adem), Mondhygiëne, Thema A-Z

Nieuwe bestralingstechniek voorkomt droge mond

​Een nieuwe bestralingstechniek voor patiënten met een tumor in het hoofdhalsgebied kan een droge mond, een veelvoorkomende en zeer vervelende bijwerking van bestraling, voorkomen. Met deze nieuwe techniek worden de stamcellen van de speekselklier vermeden, blijkt uit onderzoek van het Universitair Medisch Centrum Groningen.

In Nederland komen er jaarlijks zo’n 2500 patiënten met een tumor in het hoofdhalsgebied bij. Een groot deel van hen wordt bestraald. Helaas functioneren bij veertig procent van de patiënten de speekselklieren daarna niet meer goed, waardoor ze altijd last hebben van een droge mond. Het krijgen van een droge mond na bestraling heeft grote invloed op de kwaliteit van leven van patiënten met hoofdhalskanker. Door de droge mond is spreken en gewoon eten bijna niet mogelijk en kan er ernstig tandbederf optreden. Het voorkomen van deze bijwerking van bestraling kan de kwaliteit van leven sterk verbeteren.

Gevoelig gebied
‘Met nieuwe bestralingstechnieken, zoals protonentherapie, kunnen we preciezer bestralen en zelfs een gedeelte van een orgaan bestralen. Daarom wilden we uitzoeken welk gedeelte we wel en niet moeten bestralen,‘ legt Coppes, hoogleraar bij de afdelingen Radiotherapie en Celbiologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen, uit. ‘We vonden een heel gevoelig gebiedje in de speekselklier: als je dat bestraalt, is er veel meer schade aan de speekselklier dan bij bestraling van andere plekken.’

Stamceltherapie
Parallel met dit onderzoek was de groep ook bezig met stamcelonderzoek. ‘We proberen een stamceltherapie te ontwikkelen, zodat stamcellen de schade aan de klier na bestraling kunnen herstellen.’ Tot hun grote verrassing bleken die stamcellen precies in het deel van de speekselklier te zitten dat zo gevoelig is voor bestraling. Dat gebiedje vonden ze in muizen, ratten en mensen. Vervolgens bestudeerde Van Luijk, de biofysicus van de groep, CT-scans van patiënten die gebruikt zijn om de bestraling te plannen. Het bleek dat bestraling van het gebied waar de stamcellen zitten, de kans op het krijgen van een droge mond vergrootte.

Nieuw behandelplan
Op basis van deze resultaten ontwikkelde Van Luijk een plan om zo te bestralen dat het gevoelige plekje van de speekselklier zoveel mogelijk ontzien wordt. Inmiddels is een dubbelblind gerandomiseerd onderzoek onder patiënten gestart, waarbij deze manier van bestralen wordt vergeleken met de traditionele manier. ‘We hopen dat deze methode standaard wordt opgenomen in het behandelplan om het gevoelige gebiedje in de speekselklier te ontwijken. Dat is weliswaar niet altijd mogelijk, maar het aantal patiënten dat een droge mond krijgt kan wel afnemen. Wellicht kan dit in de toekomst nog beter met protontherapie.’

/0 Reacties/door Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z

Thérèse Elkerbout verkozen tot Mondhygiënist van het Jaar 2015

Tijdens het VPM-congres werd bekend gemaakt wie Mondhygiënist van het Jaar 2015 is. Dit jaar waren er meer aanmeldingen dan ooit wat de graad van bevlogenheid van mondhygiënisten duidelijk aangeeft. Vanessa Hollaar, Yvonne van Vugt Kort en Thérèse Elkerbout behaalden de finale. De professionele jury had besloten dat Thérèse de cheque van 1000 euro in ontvangst mocht nemen. Ik vroeg Thérèse om een eerste reactie op het winnen van deze eretitel: “Het is onwezenlijk, niet te beschrijven!”

Verrassing
Haar collega’s hadden haar aangedragen, zonder dat zij het wist. Het was dus een enorme verrassing. Zowel de collega’s van  Mondhygiënepraktijk Nieuwkoop als van ACTA zaten hier achter.

Voordat ze op deze werkplekken terecht kwam startte ze in 1990 haar studie aan de SOM gelokaliseerd in het ACTA. In 2007 deed ze het bachelortraject en in 2012 begon ze de master Evidence Based Practice wat zij afsloot met de publicatie van haar eerste artikel. (Chlorhexidine mouthwash and sodium lauryl sulphate dentifrice: do they mix effectively or interfere?) dat zal worden gepubliceerd in het International Journal of Dental Hygiëne . Tussendoor behaalde ze certificaten Frans en Duits op VWO-niveau wat vast een makkie is geweest aangezien ze haar carrière startte in Zwitserland, vervolgens afrees naar Italië om weer naar Zwitserland te gaan. In 1999 kwam ze terug naar Nederland en vervolgde haar werkpad in het Rijnland Ziekenhuis waarna ze partner werd bij haar huidige werkplek Mondhygiëne Praktijk Nieuwkoop. Omdat haar artikel voor de master een project was in samen werking met de afdeling paraodontologie van ACTA, kwam ze terug waar haar tandheelkundige carrière begon: het oude nest ACTA waar ze nu als mondhygiënist-onderzoeker een promotie traject is gestart

Wereld Ouders
Alsof dat allemaal nog niet genoeg is, reist ze regelmatig naar Afrika om ook daar goed werk te verrichten. Sterker nog, vrijwel direct naar de prijsuitreiking moest ze door naar haar sponsordiner. Ze heeft die avond 31 vrienden en bekenden te eten gehad in een buurthuis in Nieuwkoop waarmee zij € 1000,- ophaalde voor Wereld Ouders, een organisatie die hulp biedt aan thuisloze kinderen in Latijns-Amerika.

Doneer ook!
De ochtend na de bekendmaking van de winnaar Mondhygiënist van het Jaar 2015 was zij al weer vroeg in Haaksbergen waar ze bij Tandheelkunde Haaksbergen tandkristallen ging plaatsen voor hetzelfde goede doel. Ze gaat namelijk in november tandheelkundig werk doen in het familiehuis van Wereld Ouders in Nicaragua. Daarna gaat ze 6 dagen fietsen door dit land en nog enkele andere projecten van deze organisatie bezoeken. “Zoals met alle tandheelkundige acties in het buitenland betaal je als vrijwilliger je reis en verblijf volledig zelf en is het sponsorgeld dus volledig voor de organisatie. Ik heb minimaal 3.500 euro nodig om mee te gaan naar Nicaragua. Met de opbrengst ven dit weekeinde erbij zit ik op 2.500 euro dus als dit doel iemand aanspreekt dan mag er nog heel graag geld gedoneerd worden (ANBI-aftrekbaar) op Volcanochallange“, verduidelijkt Thérèse.

‘Het kan altijd beter’
Een Mondhygiënist van het Jaar zou de Mondhygiënist van het Jaar niet zijn als haar idealen hierbij zouden blijven. “Nu ik ineens ambassadeur ben, zou het leuk zijn als ik mensen kan inspireren. Patiënten tot een betere mondhygiëne en collega’s aanmoedigen in de uitvoering in hun vak: “Als je iets doet wat je leuk vindt en met passie doet, dan maakt het de wereld zoveel mooier. Wees kritisch op je eigen werk, wat zou er nog beter kunnen en focus daarop. Ga door met jezelf verbeteren, het kan immers altijd beter, ook al zijn het kleine puntjes!”

Andere genomineerden
De twee andere genomineerde mondhygiënisten verdienen het om ook genoemd te worden: het zijn zeker niet de minsten.

Vanessa Hollaar

Vanessa Hollaar werd genomineerd door de NVM en door mij. Ze is hoofddocent aan de HAN en promovendus. Ook heeft ze recent The Oral Evidence Academy opgericht. Vooral dit laatste sprong in het oog. Ze weet handig gebruik te maken van het internet om al haar collega’s aan te leren hoe evidence based te werken en daarmee haar onderneming te promoten. Studenten vertellen dat Vanessa zelfs in haar vrije tijd voor je klaar staat. Vanessa is gewoon een heel prettig mens. Ze weet spannende momenten vlekkeloos om te buigen door haar karakteristieke humor. Op LinkedIn worden haar motivaties zeer duidelijk:

“ Belangrijk in mijn werk zijn:

  • innoveren
  • kwaliteit van zorg en onderwijs
  • actief en samenwerkend leren
  • positiviteit, motiveren, reflectie en verantwoordelijkheid

Als onderzoeker:
Kwaliteit van (mond)zorg is voor mij een belangrijke drijfveer. ‘De mondhygiënist moet een onmisbare discipline worden binnen de multidisciplinaire zorg.’

Als docent:
Actief en Samenwerkend leren. Maar ook persoongerichte begeleiding en individuele ontwikkeling van de student; de beste persoonlijke leerweg.”

Vanessa is nog volop bezig met haar promotieonderzoek: Reducing the prevalence of aspiration pneumonia in frail older people by improving oral health care. Al eerder publiceerde ze samen met Yvonne Buunk-Werkhoven het artikel: Work engagement among Dutch dental hygienists.

Yvonne van Vugt de Kort

Ook Yvonne van Vugt de Kort werd genomineerd door mij. Zij staat altijd met raad en daad klaar voor collega’s. Niet alleen als mondhygiënist, maar ook als orthomoleculair therapeut. Ze is eigenaar en oprichter van Yvital en Oergezonde Mond. Ze verzorgt diverse cursussen voor professionals in de mondzorg. Yvonne hebben we al meerdere malen geïnterviewd, zie hier het eerdere interview.

Door: Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist

/door Lees meer over: Actueel, Mondhygiëne, Producten, Thema A-Z

Natuurlijk product trans-chalcon kan tandbederf voorkomen

Mondverzorgingsproducten die trans-chalcon bevatten kunnen tandbederf voorkomen. Trans-chalcon is een natuurlijk product dat schadelijke bacteriën bestrijdt en de vorming van nieuw tandplak tegengaat. Dit blijkt uit onderzoek van de University of Edinburgh’s school of chemistry.

Streptococcus mutans
De bacterie – Streptococcus mutans – gebruikt suikers uit voedsel en produceert zuur. Het zuur zorgt voor plakvorming. Zonder goede mondhygiëne, kan de combinatie van plak en zuur leiden tot tandbederf.

Onderzoek
Onderzoekers hebben aangetoond dat trans-chalcon de biofilmvorming van de bacterie stopt waardoor ook er geen plak meer wordt gevormd. Het onderzoeksteam heeft hiervoor de 3D structuur van het enzym in kaart gebracht die leidt tot biofilmvorming. Zo was het team in staat om te kijken hoe trans-chalcon voorkomt dat dit enzym functioneert. 

Potentie
Deze ontdekking benadrukt de potentie van natuurlijke producten in voedsel en medische technologieën. Er zal verder onderzoek gedaan worden naar de toevoeging van trans-chalcon in consumentenproducten. Volgens de onderzoekers zouden natuurlijke producten de mondgezondheid van mensen kunnen verbeteren.

Bron: dentistry.co.uk

/0 Reacties/door Lees meer over: Kennis, Mondhygiëne, Onderzoek, Thema A-Z

Meer focus op preventieve mondzorg in Europa

Een vierjarig onderzoeksproject richt zich op de transformatie van tandheelkundige zorg in Europa naar preventieve mondzorg.

Focus verleggen
Het onderzoeksproject van University Leeds verlegt de focus van tandheelkundige behandelingen zoals tandextracties en vullingen, naar effectieve preventie mondzorginterventies. In Europa wordt in een jaar 69 biljoen euro besteed aan tandheelkundige behandelingen, terwijl de meeste mondziektes voorkomen kunnen worden.

Onderzoek
De onderzoekers zullen datagegevens gebruiken van miljoenen medische dossiers van verschillende Europese landen, waaronder Nederland. Onderzoekers zullen in samenwerking met de mondzorgprofessionals en verzekeraars voor elk land effectieve strategieën ontwikkelen om mondziektes te voorkomen. Ook patiënten worden benaderd om hun voor-keuren en mening over de tandheelkundige zorg in kaart te brengen. Door het verstrekken van continu feedback op de prestaties om het gebit gezond te houden van de mondzorgprofessionals en het zorgsysteem, kan er steeds meer worden gefocust op preventieve mondzorg.

Kosten
Het onderzoeksproject kost in totaal 6 miljoen euro en wordt gefinancierd door de Europese Unie.

Bron: Dentistry.co.uk

/0 Reacties/door Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z
tandenborstel3

Chalcon: alternatief voor Triscolan

Al eerder is aangetoond dat de antibacteriële chemische stof Triclosan, die vaak wordt toegevoegd aan tandpasta, gevaarlijk kan zijn voor de gezondheid. Er is na een lange zoektocht wellicht een alternatief voor deze stof gevonden: Chalcon.

Triclosan
In tandpasta zit Triclosan omdat het aanslag en tandvleesaandoeningen voorkomt. Maar Triclosan wordt geabsorbeerd in het lichaam en kan het endocriene systeem in de war brengen, een antibioticaresistentie geven en uiteindelijk kan dit leiden tot allergieën.

Chalcon
Chalcon is een alternatief voor Triclosan. Chalcon is het centraal structuurelement in een groot aan-tal biologisch belangrijke verbindingen. Deze verbindingen staan als groep bekend onder de naam chalconen. Chalcon heeft antibacteriële eigenschappen die kunnen worden gebruikt tegen verschil-lende pathogenen. Zo vertoont het element onder andere een remmende werking bij ziektes die veroorzaakt worden door bacteriën en schimmels. Ook bij Streptococcus mutans: de bacterie in tandplak die cariës veroorzaakt.

Onderzoek
Een internationaal team heeft het mechanisme achter de antibacteriële werking van Chalcon onderzocht. Hiervoor heeft het team een soort gebruikt van chalcon: trans-chalcon, die veel in planten voorkomt. Het is daarom makkelijk verkrijgbaar en een goede optie voor commerciële productie. Vervolgens hebben zij gekeken hoe de chemische vorming van de bacterie Streptococcus mutans kan worden voorkomen. De onderzoekers dachten dat chalcon alleen de werking van de bacterie zou tegenhouden. Echter blijkt dat dat de chemische samenstelling op moleculair niveau van de bacterie verandert, zodat die nooit meer kan toeslaan.

Veelbelovend
Het onderzoek heeft laten zien dat het de moeite waard is om naar natuurlijke alternatieven te zoeken voor de huidige chemische stoffen. Hoewel er nog meer onderzoek moet plaatsvinden, zijn de resultaten veelbelovend. Het kan nog een jaren duren voordat Chalcon in mondzorgproducten ge-bruikt kan worden.

Bron: Huffingtonpost.ca

/door Lees meer over: Kennis, Mondhygiëne, Onderzoek, Thema A-Z

Tandenpoetsen volgens de wetenschap

Elke mondzorgprofessional geeft regelmatig of zelfs dagelijks poetsinstructies. Maar wat zeggen wetenschappers over effectief en veilig tandenpoetsen? Martijn Rosema van ACTA analyseerde de onderzoeken hierover.

Verslag van de lezing van Martijn Rosema tijdens een Quality Practice cursus.

Geschiedenis tandenborstel

Inleidend vertelde Rosema over de geschiedenis van de tandenborstel. Meer dan vijfduizend jaar geleden werd voor het eerst de Miswak gebruikt. Dit is een stokje waarop gekauwd wordt waardoor er een soort borstel aan het uiteinde ontstaat. In Afrika wordt de Miswak nog steeds gebruikt.

Daarna volgde de ivoren borstel met zwijnharen en deze werd – in de tijd van Napoleon – opgevolgd door een zeer chique variant. Men pronkte met deze borstel: tandenpoetsen was hot! De borstel werd steeds beter van vorm en ook werden de haren er netter ingezet. In 1938 ontwikkelde Dupont de nylonharen. De prijs van de tandenborstel werd hierdoor lager waardoor deze voor steeds meer mensen bereikbaar werd.

Plaque verwijdering

Rosema gaf aan dat er bij onderzoeken naar plaqueverwijdering twee manieren van scoren worden aangehouden: een indeling van de tand in vlakjes via de Navy index en de Q&H index.

Bij de Navy index is de tand in 9 vlakjes verdeeld waar aan- en afwezigheid van plaque wordt gescoord. Bij Q&H index is de tand in 3 vlakken (mesiaal, vestibulair/linguaal, distaal) verdeeld waarbij naar coronaal toe de bedekkingsgraad een waarde van 0-5 krijgt.

Handmatig poetsen
Uit het systematic review van Slot et al. (2012) blijkt dat er volgens de Q&H index 30% plaque verwijderd wordt en volgens de Navy index 53%. Gemiddeld dus 42%. “Dat valt dus tegen, het is niet veel plaqueverwijdering”, vond Rosema.

Elektrisch poetsen
Bij een vergelijkbaar onderzoek bij gebruik van een elektrische tandenborstel werd er 48% plaque verwijderd. Ook hierbij was er een verschil tussen de Q&H- en Navy index: 35% en respectievelijk 69%. Ook niet bijster veel.

Duidelijk werd dat een oplaadbare elektrische borstel meer plaque verwijderd dan een batterijborstel. De oscillerend-roterende variant elektrische borstel is een duidelijke winnaar volgens Rosema.

Belang van instructie

Maar nog veel belangrijker is dat de meeste bovenstaande onderzoeken werden gedaan zonder instructie. Werd er wel een instructie gegeven dan werd er meer plak verwijderd. Rosema raadt daarom aan een visueel ondersteunde instructie te geven in de praktijk. Echter, in onderzoeken wordt soms bewust gekozen om geen instructie te geven.

Veilig

Daarna werd de presentatie wat luguber. Er werden foto’s getoond van ingeslikte borstels en zelfs van een borstelkopje dat in een oogkas was beland. Is tandenpoetsen wel veilig? In een jaar tijd behandelden Amerikaanse ziekenhuizen vierhonderd gevallen van schade van de oropharynx. “Dat lijkt veel maar relatief gezien is dat niet zo gek veel”, gaf Rosema tot onze opluchting aan. Wat meer voorkomt is schade aan het tandvlees: poetstrauma. Er wordt hierbij geen verschil gevonden tussen de elektrische borstel en de handtandenborstel. Wel tussen harde en zachte haren en ook tussen wel en niet afgeronde haren. Bovendien kan er een bacteriëmie ontstaan bij het poetsen. “Dat verklaart ook waarom patiënten wel eens koorts hebben na een behandeling”, voegde moderator Monique Danser aan het einde van de presentatie toe.

Martijn Rosema heeft de opleiding tot mondhygiënist gevolgd in Amsterdam en in 1999 afgerond. Sindsdien is hij werkzaam als mondhygiënist op de vakgroep parodontologie van het ACTA, en tot 2002 ook in een algemene praktijk. In 2002 heeft hij de stap gemaakt naar het klinisch wetenschappelijk onderzoek, ook bij de vakgroep parodontologie. Voor diverse opdrachtgevers heeft Martijn onderzoek gedaan naar o.a. tandenborstels, mondspoelmiddelen en tandpasta’s. Inmiddels heeft hij diverse nationale en internationale publicaties achter zijn naam en geeft hij presentaties in binnen- en buitenland. Tevens is hij als lid van de accreditatiecommissie verbonden aan het KwaliteitsRegister Mondhygiënisten (KRM).

Verslag door Lieneke Steverink-Jorna voor dental INFO van de cursus Paro update van Quality Practice.

 

 

/0 Reacties/door Lees meer over: Congresverslagen, Kennis, Mondhygiëne, Thema A-Z
Een derde van de kinderen in Engeland schaamt zich voor hun lach

Een derde van de kinderen in Engeland schaamt zich voor hun lach

Volgens onderzoek van de Health and Social Care Information Centre (HSCIC) in Engeland blijkt dat een derde van de kinderen zich schaamt voor hun lach door verslechterde mondgezondheid.

Survey

HSCIC verzamelt informatie over de tandheelkundige gezondheid van kinderen in Engeland, Wales en Noord-Ierland. Volgens de gegevens van The Children’s Dental Health Survey die in 2013 is uitgevoerd, schaamt 35% va de 12-jarigen en 28% van de 15-jarigen zich voor hun lach door verslechterde mondgezondheid.

Tandbederf

Tandbederf werd gevonden bij 34% van de 12-jarigen en bij 46% van de 15-jarigen. Tevens blijkt een derde (31%) van de 5-jarigen en 46% van de 8-jarigen slechte melktanden te hebben. In vergelijking tot gegevens van hetzelfde onderzoek uitgevoerd in 2003 zijn deze percentages, tegen de verwachtingen in, niet sterk gedaald.

Verdere gegevens

Tevens blijkt uit het onderzoek dat:

  • Het aantal kinderen met tandbederf varieerde tussen Engeland, Wales en Noord-Ierland.
  • 41% van de 5-jarigen uit kansarme gezinnen tandbederf heeft in vergelijking tot 29% van 5-jarigen uit minder kansarme gezinnen.
  • 59% van de 15-jarigen uit kansarme gezinnen tandbederf heeft in vergelijking tot 43% van 15-jarigen uit minder kansarme gezinnen.
  • 38% van het totaal aantal kinderen een goede algemene mondgezondheid heeft.
  • Volgens de gegevens van de ouders 9 op de 10 kinderen regelmatig naar de tandarts gaan voor een check-up.
  • Onder de 12-jarigen, 69% van de jongens en 85% van de meisjes minstens twee keer per dag tandenpoetst.
  • Onder de 15-jarigen, 73% van de jongens en 89% van de meisjes minstens twee keer per dag tandenpoetst.
  • Onder de 12-jarigen, 16% vier of meer keer per dag suikerhoudende dranken drinkt.
  • Onder de 15-jarigen, 14% vier of meer keer per dag suikerhoudende dranken drinkt.

Samenwerken

Volgens HSCIC is er hoogstwaarschijnlijk een correlatie tussen suikerinname en het hoge aantal kinderen met tandbederf. Daarom willen zij een landelijk preventieprogramma invoeren en alle beleidsmakers oproepen om kindertandheelkunde bovenaan hun agenda te zetten om er voor te zorgen dat kinderen en hun ouders altijd toegang hebben tot een tandarts.

Bron: Dentistry.co.uk 

 

 

/0 Reacties/door Lees meer over: Kennis, Kindertandheelkunde, Mondhygiëne, Onderzoek, Thema A-Z

Werken whiteningtandpasta’s?

Bijna elk tandpastamerk heeft een whiteningvariant. De meeste tandpasta’s zouden een intense of natuurlijk wit gebit geven. Maar werkt zo’n pasta ook?

Antwoord
Cor van Loveren, hoogleraar preventieve tandheelkunde aan ACTA, heeft het antwoord: “De kleur van koffie, thee en rode wijn gaan vastzitten aan speekseleiwitten die tandplak vormen. De verkleurde laag kun je wegpoetsen, maar de kleur van het onderliggende tandbeen wordt er niet door beïnvloed. Door het schoner poetsen, kunnen de tanden witter lijken”. Er zijn verschillende middelen die in tandpasta’s verwerkt kunnen worden.

Schuurmiddel
In whiteningtandpasta’s zit een soort schuurmiddel, die een specifieke reinigende werking heeft. “Dit schuurmiddel bevat enzymen die het eiwitlaagje afbreekt, waardoor het gemakkelijker weggepoetst kan worden” legt Van Loveren uit.

Covarineblauw
Daarnaast is er ook een optische methode met de kleurstof covarineblauw. “Covarineblauw voegt blauwtinten toe aan de bruin- en geeltinten van het gebit waardoor tanden witter lijken”.

Antitandsteenpasta
Van Loveren legt ook uit hoe antitandsteenpasta kan bijdragen aan wittere tanden: “Fosfaten vormen het hoofdbestanddeel van sommige antitandsteenpasta’s die een chemische verbinding aangaan met de tandsteen waardoor kleurstoffen minder goed aan de tanden kunnen hechten”.

“Bleektandpasta’s” bestaan niet
“Bleken van tanden werkt alleen met waterstofperoxide en dat zit niet in de tandpasta’s die beschikbaar zijn op de Nederlandse markt” zegt de hoogleraar.

Conclusie
Van Loveren concludeert: “Alle fabrikanten kiezen een eigen middel. Het een werkt niet beter dan het andere, wittere tanden zijn uiteindelijk vooral een kwestie van goed poetsen en voornamelijk afhankelijk van de natuurlijk kleur van je tanden”.

Bron: Volkskrant

/0 Reacties/door Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z

Nieuwe tandenborstel: geen tandpasta meer nodig

Met de nieuwste tandenborstel is geen tandpasta meer nodig. De tandenborstel hoeft alleen nat gemaakt te worden met water. De tandenborstel maakt gebruik van nanotechnologie uit mineralen waarmee het plak verwijdert en een beschermend laagje op de tanden achterlaat.

Minerale coating

Doordat er voor deze tandenborstel geen tandpasta nodig is zou het bijdragen aan de gezondheid van mensen en beter zijn voor het milieu. De tandenborstel moet echter vaker vervangen worden dan een normale tandenborstel. Na 30 dagen is de minerale coating op de tandenborstel namelijk uitgewerkt en is het tijd voor een nieuwe.

MISOKA

De naam van de tandenborstel is MISOKA en is ontworpen door de Japanse ontwerper Kosho Ueshima. De tandenborstel werd tijdens de Milaan Design Week in april van dit jaar geïntroduceerd. In Azië zijn onderhand al meer dan tweemiljoen exemplaren verkocht.

Bron: MISOKA

/0 Reacties/door Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z

Gert Stel: We zijn steeds meer coach en cariësmanager

Onderzoek geeft aan dat 90% van de tandartsen boort bij cariës, waar dat eigenlijk niet nodig is.
Kindertandarts dr. Gert stel sprak over diagnostiek en risicofactoren bij cariës.

Verslag van de lezing van dr. G. Stel tijdens de cursus Weefselverlies bij jeugdigen van de Preventie Academie.

Gert Stel: “Je moet vastleggen, je moet weten wat er gebeurt, je moet dat kunnen controleren in de tijd.” Stel legde uit wat monitoren van cariës betekent. “Als tandheelkundigen moeten we weten of cariës actief is of niet en niet in elke verkleuring een boor zetten. Zelfs als het actieve cariës is, zullen we terughoudend moeten zijn met de boor.” Aan de cursisten werd een heftige foto getoond van een mond vol cariëslaesies. Maar omdat in de mond geen wortelpuntontstekingen aanwezig waren, was geen sprake van een acute situatie. Bovendien was de patiënt pijnvrij. De mond was nu schoon maar de gingiva verraadde dat het tandenpoetsen niet altijd zo goed gebeurde. Het feit dat de patiënt geen pijn had, geeft de behandelaar tijd. Tijd om preventie in te zetten.

Cariësactiviteit
Om te bepalen hoe het met de cariësactiviteit zit, moeten we ten eerste weten wat er de vorige keren al zat. Leg daarom steeds vast welke laesies in welk stadium aanwezig zijn; bijvoorbeeld via het ICDAS systeem. De aanwezigheid van verkleuringen/ontkalkingen op twee of meer plaatsen in de mond die tijdens het vorige mondonderzoek nog niet zichtbaar waren, zijn indicaties van een cariës actieve mond.

Eerst polijsten
Als er echter geen sprake is van nieuwe laesies en de reeds aanwezige laesies geen progressie vertonen gedurende minstens twee jaar dan is de mond stabiel en is er dus geen sprake van cariësactiviteit. De laesies zijn dan als het ware littekens. “Bij aanwezigheid van cariës moet je op je hoede zijn. Je moet het in de gaten houden.”, sprak Stel. Voordat men de elementen goed kan controleren op cariëslaesies, zullen de elementen eerst gepolijst moeten worden. “Beginnende tekenen van cariësactiviteit mis je anders want dit zit onder de plaque. De patiënt moet dus altijd eerst naar de mondhygiënist of preventieassistent en daarna kan de controle gedaan worden. “Een handigheidje is het met een orthodontisch elastiekje separeren van twee kiesjes om de approximale vlakken eenvoudig te kunnen controleren als getwijfeld wordt en er geen röntgenfoto beschikbaar is of gemaakt kan worden.”

Voorspellers van toekomstige cariës
Voorspellers van cariës in de toekomst zijn:

  • Cariëslaesies nu en in het verleden, zeker in pas doorgekomen elementen
  • Speeksel tekort
  • Suikerrijk dieet
  • Lage sociaal economische status / opleiding / inkomen
  • Houding / gedrag
  • Leeftijd

Risicokind
Wat maakt dat een kind een risicokind is? “ Vraag of er broers of zussen zijn. Wonen die thuis? Dit kan de stabiliteit van het gezin aangeven. Vraag wie er na poetst. Alleen mama? Vraag je af hoe het gezin georganiseerd is. Is er regelmaat en structuur? Door vragen te stellen kom je daar achter. Want dat bepaalt (mede) het cariësrisico”, vertelt Stel na aanleiding van het recente proefschrift van Denise Duyster (“Family Matters”). Zij onderzocht de rol van het gezin in relatie tot cariësrisico.

Leeftijd
Bij sommige leeftijden neemt het aantal laesies ineens toe. Zoals bij het doorkomen van de zessen waardoor onder andere de melkkiezen lastiger te poetsen zijn. Hetzelfde zien we als de zevens doorbreken. Ook maakt de grafiek een sprong rond de leeftijd waarop velen uit huis gaan. Dit gaat namelijk vaak gepaard met een ander eet- en poetspatroon.

Controle gebitselementen
Er zijn diverse manieren waarop we de gebitselementen kunnen controleren. Naast de vertrouwde lucht, licht en bitewings – nog steeds de Gouden Standaard – bestaan nieuwe detectie-instrumenten zoals de DIAGNOcam die met sterk doorvallend licht werkt. Een nadeel van de DIAGNOcam is dat het secundaire cariës slecht in beeld kan brengen. De QLF camera (QRaycam en QRayscan) en SIROinspect bieden tevens innovatieve manieren om onder andere plaque te ontdekken en zichtbaar te maken voor de patiënt. Hierbij kleuren bacterieproducten rood op (rode fluorescentie). Nog een, inmiddels al wat oudere, innovatie is het Icon waarmee interdentaal gesealed kan worden.

Coach en cariësmanager
“We zijn steeds meer coach en cariësmanager. We moeten eigenlijk geen tandheelkunde maar cariësmanagent studeren.” Maar helaas is het huidige vergoedingensysteem op basis van verrichtingen nog steeds niet passend om preventieve benaderingen/behandelingen voldoende te waarderen. Daardoor is het moeilijk om cariësmanagement, NOTCP of innovaties breed in te zetten. Daardoor verzandt men nog te vaak in een restauratiecyclus in plaats het voorkomen van cariës. Op dit moment is het volgens onderzoek zo dat 90% van de tandartsen een boor in cariës zet waar eigenlijk geen boor in hoeft. “

Gert Stel studeerde tandheelkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG. Tot de sluiting van deze Subfaculteit Tandheelkunde was hij daar werkzaam als docent op de afdeling kindertandheelkunde. In 1992 volgde zijn promotie in Würzburg (D). De (tandheelkundige) behandeling van bijzondere zorggroepen had en heeft zijn bijzondere aandacht. Hij was o.a. voorzitter van de VBTGG en de NVvK. Tot september 2010 lagen zijn tandheelkundige werkzaamheden hoofdzakelijk binnen het Radboudumc te Nijmegen; op het gebied van theoretisch en klinisch onderwijs in de kindertandheelkunde en als tandarts-pedodontoloog binnen de verwijs(staf)praktijk kindertandheelkunde en het CBT van het Radboudumc. Van 2010 tot 2014 was hij verbonden aan het UMC Groningen. Momenteel is hij werkzaam bij de Stichting Bijzondere Tandheelkunde (SBT) in Amsterdam. Naast voorzitter van het Nederlandsch Tandheelkundig Genootschap is hij verder bestuurslid van het Ivoren Kruis, verzorgt hij diverse voordrachten en presentaties en is hij nauw betrokken bij de opzet en uitvoering van diverse vormen van vakinhoudelijk nascholingsonderwijs.

Verslag door Lieneke Steverink-Jorna, mondhygiënist, voor dental INFO van de lezing van dr. Gert Stel tijdens de cursus Weefselverlies bij jeugdigen van de Preventie Academie.

/door Lees meer over: Cariës, Congresverslagen, Kennis, Mondhygiëne, Thema A-Z