Esthetische kroonverlening in het front

Esthetische kroonverlening in het front

Deze video laat zien hoe de lachlijn verbeterd kan worden met behulp van kroonverlenging en een frenectomie. Een kroon breedte-lengte ratio van 70-80 % is gewenst als ideaal. Voorafgaand aan de chirurgie wordt hiervoor een digitale planning gemaakt.

In deze video wordt tijdens de chirurgie onder andere gebruik gemaakt van ‘Chu’s proportion Gauge’ om de juiste ratio te verkrijgen. Bij een kroonverlenging worden de gingiva grenzen en botgrenzen aangepast. Voor hercontourering van het bot vindt eerst een osteotomie plaats. Hierbij wordt verticale botverwijdering uitgevoerd van het ondersteunende bot en vervolgens wordt een osteoplastiek uitgevoerd waarbij het niet ondersteunende bot wordt gehercontoureerd.

/door Lees meer over: Chirurgie, Cosmetische tandheelkunde, Thema A-Z, Video
Zes miljoen Invisalign patiënten

Zes miljoen Invisalign patiënten

Align Technology heeft aangekondigd de zes miljoenste Invisalign patiënt bereikt te hebben. De markt voor deze innovatieve, bijna onzichtbare beugel blijft sterk groeien. 1,4 miljoen van de patiënten zijn tieners.

12-jarige Yuzhe is zes miljoenste patiënt

De 12-jarige Yuzhe uit China is de zes miljoenste Invisalign patiënt. Zij begon haar behandeling in oktober 2018 bij dokter Jiawei Wo. Het is niet verrassend dat de zes miljoenste patiënt afkomstig is uit China, aangezien dit de een na grootste afzetmarkt voor Invisalign is. Sinds de lancering van Invisalign in China in 2011 is het aantal Chinese patiënten elk jaar verdubbeld.

Groei van Invisalign in China

Julie Tay, Align Techology’s senior vice-president en directeur van het Aziatisch-Pacifisch gebied erkent de rol van China in de groei van Invisalign: ‘Ik was heel blij en trots om de horen dat de zes miljoenste patiënt uit Azië afkomstig is. China is voor ons de snelst groeiende markt met rond de 70 procent groei per jaar. Ik weet dat zeker dat er nog veel meer ruimte is voor groei, om miljoenen jonge patiënt als Yuzhe te helpen door middel van een Invisalign beugel’.

Six Million Invisalign Smiles

Om deze belangrijke mijlpaal te vieren en om verdere uitbreiding te stimuleren zal Yuzhe worden ingezet in de volgende Invisalign campagne: ‘Six Million Invisalign Smiles’. Hierin worden Yuzhe en haar familie gevolgd in de volledige Invisalign behandeling.

Bron:

Dentistry.co.uk

/door Lees meer over: Orthodontie, Thema A-Z
suiker

Britse kinderen consumeren dagelijks acht suikerklontjes meer dan aanbevolen

Britse kinderen hebben de aanbevolen suikerinname van een 18-jarige overtroffen tegen de tijd dat ze 10 jaar zijn. Dit blijkt uit onderzoek van Public Health England (PHE).

Cijfers die uit dit onderzoek volgen laten zien dat kinderen elke dag gemiddeld acht suikerklontjes meer consumeren dan dat er wordt aanbevolen. Dit ondanks het feit dat de suikerinname door kinderen de afgelopen jaren licht is gedaald.

Te veel suiker

“Kinderen consumeren te veel suiker,” zegt Dr. Alison Tedstone, chef voedingsdeskundige bij de PHE. “Ouders kunnen nu actie ondernemen om te voorkomen dat dit de komende jaren stijgt.”

Om dit voor drukke gezinnen gemakkelijker te maken, biedt Change4life – een initiatief van de Britse NHS, het openbare gezondheidszorgstelsel van het Verenigd Koninkrijk – een eenvoudige oplossing volgens Tedstone. De cijfers komen voort uit een nieuwe campagne om gezinnen te helpen bij het terugdringen van suikerinname.

Ouders worden aangemoedigd om bij het winkelen te kiezen voor gezondere versies van wat ze normaal consumeren. “Door dagelijks eenvoudige veranderingen door te voeren, kunnen kinderen gezondere versies van alledaagse voedingsmiddelen en dranken krijgen, waardoor hun suikerinname aanzienlijk vermindert.”

‘Puddingbelasting’

PHE vraagt de regering ook om een ‘puddingbelasting’ te overwegen als fabrikanten er niet in slagen het suikergehalte in hun producten te verlagen. Het grootste gedeelte van suikers die kinderen consumeren komen voort uit suikerhoudende dranken, snoepjes, koekjes en pudding.

 

Bron: dentistry.co.uk

/door Lees meer over: Thema A-Z, Voeding en mondgezondheid
Saskia den Hartog uitgeroepen tot Mondhygiënist van het Jaar 2019

Saskia den Hartog uitgeroepen tot Mondhygiënist van het Jaar 2019

Tijdens het 15e VPM-congres ‘Mondgezondheid doe je samen’ dat op vrijdag 25 januari 2019 is georganiseerd in De Landgoederij te Bunnik (Utrecht) is Saskia den Hartog uitgeroepen tot Mondhygiënist van het Jaar 2019. Maja Koster-Faasen en Saskia ten Brinke werden genomineerd.

De prijs, bestaande uit een cheque ter waarde van € 1000,- te besteden aan bij- en nascholingsactiviteiten, ontving zij uit handen van Judith Baldi, dagvoorzitter het congres en tevens juryvoorzitter.

Haal- en brengservice voor ouderen en studiereizen

De jury waardeert de grote inzet en motivatie van alle kandidaten en die van de bevlogen genomineerden in het bijzonder. Grote waardering heeft de jury voor de haal- en brengservice voor ouderen in de praktijk van Saskia den Hartog. Ook bijzonder is de mogelijkheid van huisbezoek als bezoek aan de praktijk niet meer mogelijk is. Door de organisatie van studiereizen voor mondhygiënisten kan Saskia zichzelf blijven ontwikkelen en tilt zij het beroep naar een hoger plan. Kortom, Saskia den Hartog wordt als een lichtend voorbeeld gezien voor het beroep mondhygiënist, voor collega’s en bovenal voor mens en maatschappij.

Nominatie Maja Koster-Faasen

Mondhygiënist Maja Koster-Faasen is genomineerd vanwege het feit dat zij een ondernemende mondhygiënist is die veel energie steekt in het promoten van het beroep en de titel mondhygiënist op alle fronten van social media. Dat doet ze met een flinke dosis humor die de communicatie ten goede komt.

Nominatie Saskia ten Brinke

De nominatie van mondhygiënist Saskia ten Brinke is gebaseerd op haar standpunten, namelijk: kwaliteit leveren (iets dat voor iedere mondzorgprofessional zou moeten gelden) en samenwerken teneinde de mondzorg en de mondhygiëne in Nederland op een hoger plan te krijgen.

Vanaf 2012 zet de Vereniging Promotie Mondhygiëne (VPM) een mondhygiënist in het zonnetje, die zich op een bijzondere, vernieuwende dan wel beroepsoverstijgende wijze de mondgezondheid bij haar/zijn patiënten bevordert of een belangrijke meerwaarde levert aan het beroep en/of de positie van de mondhygiënist. Eerdere mondhygiënisten van het jaar zijn: Bertine van Roy, Lieneke Steverink-Jorna, Judith Bout en Thérèse Elkerbout.

Leden van de VPM zijn: Advanced Dental Diagnostics, Hu-Friedy, Johnson & Johnson Consumer, Mylan, Philips Oral Healthcare en TePe.

/door Lees meer over: Carrière, Thema A-Z
Consumentenprogramma KASSA over facings met KNMT-bijdrage

Consumentenprogramma KASSA over facings

Op 19 januari besteedde het consumentenprogramma KASSA aandacht aan facings en jongeren die een gezond en mooi gebit nog perfecter willen maken.

KNMT-voorzitter Wolter Brands was te gast in het programma. Hij zei dat de KNMT geen voorstander is van het te gemakkelijk plaatsen van facings. “Het advies aan onze leden luidt terughoudendheid. Uiteraard staat het een patiënt vrij om te kiezen voor een cosmetische ingreep. Maar ook dan heeft de tandarts de verantwoordelijkheid duidelijk alle voors en tegens van een behandeling te schetsen en eventuele alternatieven voor te leggen, zodat de patiënt een weloverwogen keuze kan maken.”

 

/door Lees meer over: Cosmetische tandheelkunde, Thema A-Z
ANT: VGZ voldoet niet aan zorgplicht bij implantaten en klikgebitANT: VGZ voldoet niet aan zorgplicht bij implantaten en klikgebit

ANT: VGZ voldoet niet aan zorgplicht bij implantaten en klikgebit

“Zorgverzekeraar VGZ voldoet niet aan haar zorgplicht en laat in grote delen van Nederland patiënten die een implantaat of klikgebit nodig hebben in de kou staan. De zorgverzekeraar heeft in Nederland zo weinig tandartsen-implantologen gecontracteerd, dat patiënten die een implantaat of klikgebit nodig hebben soms niet eens in hun eigen provincie terecht kunnen”, zegt de ANT.

Volgens de ANT kunnen patiënten als ze naar een niet-gecontracteerde implantoloog gaan, achteraf geconfronteerd worden met een niet betaalde rekening die kan oplopen tot honderden euro’s, ondanks dat de behandeling onder de basisverzekering valt.

Brandbrief over te weinig contracten tandarts-implantologen VGZ

De ANT heeft een brandbrief gestuurd naar VGZ en ook bij de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) aan de bel getrokken. ANT-voorzitter en tandarts Jan Willem Vaartjes: “Het gaat hier veelal om kwetsbare ouderen die een klikgebit nodig hebben of die moeten vervangen. Dit wordt volledig vergoed uit de basisverzekering als de tandarts/implantoloog is gecontracteerd. Maar VGZ heeft nauwelijks zorgverleners gecontracteerd, waardoor deze kwetsbare patiëntengroep of tientallen kilometers moeten rijden – als dat al tot de mogelijkheden behoort – of een hoge eigen bijdrage moeten betalen. Daarbij geldt dat zelfs in het geval er wel een tandarts-implantoloog in de regio gecontracteerd is, niet uit te sluiten valt dat er lange wachttijden ontstaan, omdat er zo weinig tandarts-implantologen zijn gecontracteerd. Voor patiënten die een implantaat in de bovenkaak nodig hebben is al helemaal onduidelijk waar zij terecht kunnen, omdat VGZ ook implantologen die dit niet mogen doen, omdat zij geen onderscheid maakt, wel als gecontracteerd op de website heeft staan. Ook had VGZ onterecht implantologen als gecontracteerd op haar website staan, waardoor patiënten op het verkeerde been zijn gezet. We hebben VGZ daarom gevraagd alle behandelingen voor 100 procent te vergoeden.”

Naast te weinig implantologen, werkt VGZ ook nog met verschillende contracten: alleen voor de onderkaak of voor de onder- en bovenkaak, zegt de ANT.

Interactieve kaart met gecontracteerde implantologen

Aan de hand van de openbare informatie op de website van VGZ, heeft de ANT een interactieve kaart opgesteld, waarin de door VGZ gecontracteerde implantologen zichtbaar zijn gemaakt. Hieruit blijkt bijvoorbeeld dat in de driehoek tussen Amsterdam, Utrecht en Den Haag geen enkele geaccrediteerde implantoloog voor de bovenkaak is gecontracteerd. Als het geaccrediteerd zijn als vereiste wordt los gelaten, dan is het aantal implantologen nog steeds op één hand te tellen. Vaartjes: “Het staat buiten kijf dat twee gecontracteerde (niet geaccrediteerde) implantologen in de stad Amsterdam onvoldoende is, zeker als je ziet dat in de nabije omgeving ook geen implantologen zijn gecontracteerd en ook niet in steden als Haarlem, Zaandam en Purmerend. Alle patiënten zijn aangewezen op dezelfde implantologen. In de gehele provincie Friesland is zelfs geen enkele implantoloog gecontracteerd.”

Gecontracteerde implantologie zorgaanbieders op een kaart

Bekijk-gecontracteerde-implantologie-zorgaanbieders-op-een-kaart

Geaccrediteerde zorgverleners voor de complexe bovenkaak behandeling

Geaccrediteerde-zorgverleners-voor-de-complexe-bovenkaak-behandeling

De ANT zegt: “VGZ voldoet niet aan haar zorgplicht en laat patiënten in de kou staan. Of deze patiënten moeten met hechtingen of voor nazorg vele tientallen kilometers rijden of ze moeten voor een deel de rekening zelf betalen. Dat is voor heel veel ouderen simpelweg niet mogelijk en kan ook niet van hen gevergd worden. Bovendien zijn verzekerden op het verkeerde been gezet, omdat VGZ op de website ten onrechte tandartsen/implantologen als gecontracteerd heeft gezet. Daarbij komt dat een deel van de gecontracteerde zorgverleners van het contract af wil, omdat VGZ heeft gesuggereerd dat de belangrijkste leverancier van implantaten (de firma Straumann) was gecontracteerd en ook dat lijkt niet te kloppen.”

/door Lees meer over: Thema A-Z, Zorgverzekeringen
Hoe verkrijg je een accurate en reproduceerbare centrale relatie (CR) met gebruik van een ‘Leaf Gauge’

Hoe verkrijg je een accurate en reproduceerbare centrale relatie (CR) met gebruik van een ‘Leaf Gauge’

In deze video’s wordt gedemonstreerd hoe een juiste CR-registratie met de Leaf Gauge kan worden uitgevoerd. De Dental Leaf Gauge is een effectief en praktisch tandheelkundig diagnostisch instrument. De Leaf Gauge is gemaakt van 56 genummerde cellofaanplaatjes met een dikte van 0,1 mm. Het is onder andere te gebruiken voor het vastleggen van de centrale relatie en voor het toepassen van een beetverhoging.

 

/door Lees meer over: Restaureren, Thema A-Z, Video
Restaureren van natuurlijke elementen

Restaureren van natuurlijke elementen

Wanneer er een lokaal tandheelkundig defect ontstaat, is het zinvol om er achter te komen waarom het juist dit element betreft. Met een grondige systematische (risico-) analyse van de hele mond kan dit achterhaald worden. Belangrijk voor de duurzaamheid is het bereiken of handhaven van de optimale morfologie van gebitselementen in optimale relatie ten opzichte van elkaar.

Slijtage: voorspellende factoren

Onderstaande factoren spelen een rol bij het ontstaan en de mate van slijtage.
– Parafuncties zoals bruxisme en klemmen kunnen de snelheid van slijtage beïnvloeden.
– Te vlakke occlusale morfologie in de zijdelingse delen zorgt voor meer bewegingsvrijheid (grotere kauwamplitude) met afwezigheid van disclusie aan de niet-actieve zijde. Met als gevolg een groter risico voor slijtage.
– Afwezigheid van hoektand geleiding zorgt ervoor dat met name de elementen in de zijdelingse delen zwaarder belast worden bij laterale bewegingen waardoor deze elementen meer onderhevig zijn aan slijtage.
– Te steile interdigitatie zorgt voor een niet gelijk verdeeld krachtenspel.
– ‘Restricted envelope’ in front en/of zijdelingse delen. Dit betekent dat gebitselementen elkaar in de weg staan tijdens kauwbewegingen.

Mutually protected occlusion

Kenmerken voor (wederzijdse) bescherming en optimale krachten verdeling zijn:

  • Front beschermt zijdelingse delen tijdens functie
    o Geleiding door front tijdens functie
    o Juiste ‘envelope of function’: het bewegingspad van de onderkaak wordt bepaald door de stand en vorm van de gebitselementen.
    o Er treedt disclusie op in de zijdelingse delen
  • Posterior beschermt front tijdens rust
    o Tijdens rust is het meeste contact aanwezig in de zijdelingse delen
    o Tijdens rust is er minder contact aanwezig in het front
    o De ‘intercuspal relationship’ zorgt voor een goede krachtverdeling

Risico inventarisatie

Hoe kunnen we deze gevaren voor dentitie in een vroeg stadium al ontdekken?

  1. Het eerste symptoom is vaak vormverandering van weefsel van de zwakste schakel.
  2. Meten is weten.
    Er is weinig variatie in hoe lang en hoe breed elementen zijn. Door elementen op te meten kan ontdekt worden waar de gevaren zitten.
  3. Intermaxillary relationship.
    De morfologie van de gebitselementen bepaalt de bewegingsbanen bij bewegingen. Wanneer de morfologie niet klopt, is dit zichtbaar: vorm volgt functie. Krachten kunnen gereduceerd worden door de morfologie opnieuw aan te brengen en de ideale interdigitatie kan bereik worden door te restaureren of door orthodontische behandeling.

Systematic approach

Hoe pakt u een dergelijke casus zo gestructureerd mogelijk aan? Om zo duurzaam en voorspelbaar mogelijk te werken moet er systematisch gewerkt worden.

1. Anamnese

Tijdens de anamnese moet er achterhaald worden waar de risico’s liggen en of er sprake is van een functioneel of parafunctioneel probleem. Dit is bepalend voor de behandeling. Functionele problemen zijn te herkennen aan het feit dat de symptomen aanwezig zijn in de richting van de bewegingsbeperking. Parafunctionele problemen zijn te herkennen aan slijtage in alle richtingen en zijn onafhankelijk van functionele aspecten.

2. Extra- en intra-oraal onderzoek

Hoe ziet het profiel er uit van de patiënt, wat is de angle classificatie en is er sprake van een diepe beet?

3. Beoordelen risico’s

Spelen bij de patiënt parodontale, biologische, structurele, functionele en/of persoonlijke factoren in min of meerdere mate een rol?

  • Parodontaal
  • Biologisch (cariës/erosie)
  • StructureelDe hoeveelheid restweefsel van het element bepaald de draagkracht.
  • Functioneel
    Hieronder vallen afwezigheid hoektandgeleiding en (te) vlakke geleiding in het front. Functionele risicofactoren kunnen aangepakt worden door de stijlstand van het front aan te pakken, disclusie te creëren in de zijdelingse delen en/of hoektandgeleiding aan te brengen.
  • Persoonlijk
    Voorbeelden zijn stress met klemmen/knarsen tot gevolg en of een patiënt wel of niet therapietrouw is. Wanneer een persoon veel stress heeft, kan een psycholoog ingeschakeld worden en/of een knarsplaat vervaardigd worden.

4. Bepaal tot welke groep de patiënt behoort.

  • Groep 1: Verandering van de vorm van gebitselement.
    De vorm van het gebitselement is veranderd maar er is geen sprake van positieverandering. Therapie bestaat uit het herstellen van de vorm.
  • Group 2: Verandering in positie van gebitselement.
    Infraocclusie ten gevolge van slijtage leidt tot positieverandering van gebitselementen. Daarom moet eerst de positie van element hersteld worden met behulp van orthodontie. Wanneer een patiënt geen orthodontische behandeling wil dan is er een compromis: vorm-compensatie in plaats van vorm herstel. Er is altijd een opwas nodig voor vorm compensatie.
  • Group 3: Skeletale discrepantie
    Wanneer er sprake is van een skeletale malocclusie dan is de meest voorspelbare behandeloptie het uitvoeren van een chirurgische correctie in combinatie met orthodontie en gevolgd door het herstellen van de vorm. Compromis 1 bestaat uit alleen orthodontie en vormherstel. Compromis 2 bestaat uit alleen vorm compensatie. Compromisbehandelingen zijn niet altijd mogelijk.

5. Referentie analyse.

Aan de hand van de onderstaande punten wordt er inzicht gegeven in wat er nou precies gebeurd in de mond van de patiënt. Met behulp van deze 11 punten kan er een gezicht gerelateerde planning gemaakt worden. Met een mock-up kan dit eventueel uitgeprobeerd worden.

  1. Incisal edge position upper CI
  2. Inclination upper CI
  3. Midline
  4. Occlusal plane upper jaw
  5. Incisal edge position lower CI
  6. Inclination lower CI
  7. Occlusion plane lower jaw
  8. Vertical dimension
  9. Width-length ratio
  10. Gingival margin position
  11. Cemento enamel junction

6. Uitvoering

Bespreek het probleem met bijpassende plan met uw patiënt en bespreek eventuele consequenties als er stappen in het plan worden overgeslagen.

De grootste stabiliteit, duurzaamheid en voorspelbaarheid kan alleen gehaald worden bij het uitvoeren van alle nodige stappen. Wanneer er stappen worden overgeslagen (bijvoorbeeld orthognatische chirurgie en/of orthodontie) dan moet de patiënt er bewust van worden gemaakt dat er altijd een veel hoger functioneel risico is (grotere kans op vervangen restauraties etc.).

Directe versus indirecte restauratie

Wat is nu een goede indicatie voor het kiezen van een directie of indirecte restauratie? Hierbij is de vuistregel dat er voor directe restauratie gekozen kan worden wanneer er genoeg referentie is voor morfologie. Wanneer er geen referentie is, kan deze gecreëerd worden door bijvoorbeeld de directe restauratie in delen te maken. Wanneer er geen referentie is of deze niet gecreëerd kan worden, moet er gekozen worden voor een indirecte restauratie.

Conclusie

Omdat we weten dat het principe van wederzijdse bescherming klopt, kan er voorspelbaar en duurzaam gewerkt worden.

Dr. Sjoerd Smeekens studeerde in 1997 af aan de KUN (Nijmegen). In 2006 behaalde hij de Zwitserse specialisatie in de reconstructieve tandheelkunde (parodontologie, implantologie, restauratieve en prothetische tandheelkunde) en in 2008 volgde de Duitse specialisatie in de prothetische tandheelkunde en materiaalkunde. Op dit moment heeft hij een Kliniek & Academie voor Reconstructieve Tandheelkunde in Beuningen en geeft nascholing binnen deze integrale tandheelkundige specialisatierichting. Sinds 2010 is hij bestuurslid van de Nederlands Vlaamse Vereniging voor Restauratieve Tandheelkunde (NVVRT). In oktober 2010 is hij door de European Prosthodontic Association (EPA) officieel erkend als specialist in prosthodontics.

Verslag door Marieke Filius, tandarts, voor dental INFO van de lezing dr. Sjoerd Smeekens tijdens het congres Restaureren van Bureau Kalker.

/door Lees meer over: Restaureren, Thema A-Z
tandarts, assistent

Dicht op elkaar samenwerken vergt meer dan alleen een frisse adem

De ideale samenwerking bereiken binnen de tandartspraktijk? Een perfect op elkaar ingespeeld team wat elkaar compleet aanvult? Nooit meer ergernissen of onenigheid binnen de praktijk? De informatie en tips uit dit artikel helpen je in elk geval een eind op weg.

De ideale samenwerking

De ideale samenwerking is er één waarbij alle teamleden elkaar door en door kennen en altijd precies van elkaar weten wat de ander bedoelt. Het team is perfect op elkaar ingespeeld en vult elkaar compleet aan. Er zijn geen onderlinge ergernissen en mocht dat toch eens voorkomen dan wordt dat direct op een nette en rustige manier uitgesproken.

Theoretisch ideaal, in de praktijk niet realistisch en haalbaar. Hoe dit komt? Wij mensen hebben te maken met individuele belangen die niet altijd stroken met het gezamenlijke belang, met emoties en gevoelens, met irritaties en daarnaast zijn we niet altijd even handig in onze (non-verbale) communicatie. Dicht op elkaar samenwerken brengt een aantal risico’s met zich mee. Helemaal als er geen mogelijkheid is om even afstand te nemen op momenten dat bij elkaar in de buurt blijven de sfeer niet bevordert. Niet te doen natuurlijk in de tandartspraktijk…

Geen robots, maar mensen

Stel je eens voor dat er een geheel geautomatiseerde tandartspraktijk bestond, Dental Automatic, met robots in plaats van medewerkers. Alles is zo goed op elkaar afgesteld dat Dental Automatic letterlijk en figuurlijk als een geoliede machine loopt. Geen persoonlijke belangen, gevoelen, irritaties en miscommunicatie. Klinkt ideaal en wellicht zijn er patiënten die erg blij zijn met Dental Automatic.

Wees niet bang, je hoeft niet te vrezen voor de toekomst van jouw baan in de mondzorg. Het overgrote deel van de patiënten zal iets missen: de persoonlijke benadering en dus de “gewone mens”. Toch wel fijn, dat we geen robots zijn! Hoe zorgen we er voor dat wij mensen zo goed mogelijk in een team met elkaar kunnen samenwerken?

Creëer een feedbackcultuur

Helemaal als je zo dicht op elkaar samenwerkt als in de tandartspraktijk, is het van groot belang dat irritaties niet hun eigen leven gaan leiden of opstapelen. Zo snel mogelijk elkaar feedback geven en ergernissen uitspreken dus. Binnen het team dienen duidelijke afspraken te zijn over de manier waarop men elkaar aanspreekt, feedbackregels kunnen hiervoor leidraad zijn.

Belangrijk bij het geven van feedback is het aanspreken op gedrag en niet op de persoon. Houdt het bij dat ene specifieke voorval en maak het concreet. Vertel wat iemands gedrag bij jou oproept en spreek vanuit jezelf, betrek geen anderen erbij. “Bij de laatste behandeling vond ik je veel praten, hierdoor kon ik me lastig concentreren.” komt heel anders bij iemand binnen dan “Jij praat altijd teveel, dat vinden anderen ook”.

Komt jouw feedback goed over? Check of de ander jouw feedback goed heeft begrepen en op de juiste wijze heeft opgevat. Is dat het geval, geef dan aan welk gewenst gedrag je in het vervolg wil zien. Dan weet de ander precies wat je van hem of haar verwacht.

Niet alleen feedback geven is lastig, feedback ontvangen ook. Wist je dat je gevoel feedback iets eerder ontvangt dan dat je hersenen de gesproken tekst kunnen ontvangen? Hierdoor schiet je lijf in eerste instantie automatisch in de verdediging bij het ontvangen van feedback. Dit maakt het goed feedback eerst even te laten bezinken alvorens hierop door te vragen of te reageren.

Voorbeeldfunctie leidinggevenden

De basis voor een goede samenwerking is vertrouwen en veiligheid. In een omgeving waar dit op orde is durven medewerkers elkaar aan te spreken en staan ze meer open om zelf aangesproken te worden. Medewerkers durven fouten te maken en nemen daardoor eerder initiatief. Leidinggevenden hebben hier een grote rol in. Om ervoor te zorgen dat medewerkers op de juiste manier met elkaar omgaan. Elkaar aanspreken en dat ook nog eens op de juiste manier doen. De voorbeeldfunctie van de leidinggevende is groot, want daden zeggen meer dan woorden!

Samenwerking onder de loep, tijd voor elkaar

De tijd nemen om rustig de samenwerking met elkaar onder de loep te nemen is van groot belang. Hoe logisch het ook klinkt, het wordt snel vergeten of niet gedaan vanwege andere prioriteiten.

Binnen een team werken mensen met verschillende persoonlijkheden en eigenschappen die verschillende teamrollen vervullen. Een grote diversiteit hierin zorgt voor een goed functionerend team. Belangrijk is het om hier bij de werving van een nieuw teamlid rekening mee te houden. Men is geneigd iemand aan te nemen die qua persoonlijkheid lijkt op de rest van het team, om samenhorigheid te creëren. Het is echter verstandiger om het tegenovergestelde te doen, iemand aannemen met eigenschappen die in het team nog ontbreken of ondervertegenwoordigd zijn.

Het is goed om binnen een team op de hoogte te zijn van elkaars persoonlijkheden. Hoe beter men elkaar kent, hoe makkelijker het is rekening met elkaar te houden, elkaar te waarderen en de samenwerking op elkaar af te stemmen. Heel zwaar en diepgaand hoeft dit niet te gaan, het is in sommige gevallen zelfs beter de lijken in de kast te laten en vanuit het positieve met elkaar de samenwerking te bekijken. Met elkaar een ontspannen activiteit op zijn tijd doet een team ook altijd goed, vergeet dus dat (half)jaarlijkse teamuitje niet!

Door: Katja Siegers, HR Adviseur, Dental Care Professionals, biedt onder andere HR-ondersteuning op het gebied van samenwerking en teamontwikkeling.

/door Lees meer over: Management, Ondernemen, Samenwerken, Thema A-Z
tandenborstel - tandpasta

De hybride tandenborstel: het beste van twee werelden?

Voor mensen die niet kunnen kiezen tussen een handmatige of een elektrische tandenborstel, kan een hybride ontwerp dat beide combineert ideaal zijn. De vraag is echter, hoe effectief is dit product in het verminderen van tandplak in vergelijking met een normale elektrische tandenborstel? Hoe gebruiksvriendelijk is het? Onder leiding van Dr. Klonowicz uit Gdansk, Polen, werd dit onderzocht.

Opties tijdens het poetsen

De onderzoekers geven aan dat de hybride tandenborstels aanvankelijk bedoeld waren voor orthodontische patiënten en personen met beperkte motoriek. De tandenborstel bevat zowel handmatige, aangedreven sonische, en een combinatie modus.

Onderzoek

Voor het onderzoek werden 66 deelnemers met minstens 20 natuurlijke tanden gerekruteerd. Zij waren tussen de 18 en 70 jaar en hadden nog nooit een elektrische tandenborstel gebruikt. De Elgydium Clinic/Inava Hybrid tandenborstel werd hiervoor vergeleken met de Oral-B Vitality 2D Sensitive Clean.

Positief resultaat

De resultaten van deze eenmalige gebruiksstudie zijn positief. Indien deze hybride tandenborstel wordt gebruikt in de combinatie modus, is deze even goed is in het verwijderen van tandplak als een normale elektrische tandenborstel.

Voordelen

De voordelen van de hybride tandenborstel zijn het gebrek aan een omvangrijke elektrische basis en het relatief lichte gewicht, wat nuttig kan zijn voor kinderen of ouderen. Tevens is de borstel zacht en daardoor ook geschikt voor mensen met gevoelig tandvlees.

Wel merkten de onderzoekers op dat er langere termijn studies nodig zijn om meer te weten te komen over het effect van de hybride tandenborstel op tandvlees.

Nederland

De Elgydium Clinic/Inava Hybrid is ook in Nederland verkrijgbaar.

Bron:
bmcoralhealth.biomedcentral.com

/door Lees meer over: Mondhygiëne, Thema A-Z
Relatie tandverlies en diabetes aangetoond

Relatie tandverlies en diabetes aangetoond

De relatie tussen diabetes en een slechte mondgezondheid is al vaker het onderwerp geweest van studies. Nu heeft een onderzoek door de Endocrine Society in de VS het verband aangetoond tussen tandverlies en diabetes.

Onderzoek

De Endocrine Society in Chicago heeft onlangs op ENDO 2018, haar honderdste jaarlijkse bijeenkomst, de resultaten gepresenteerd van een studie naar de relatie tussen mondgezondheid en een verhoogd risico op diabetes.

De onderzoekers gebruikten de gegevens van 9.670 volwassenen. Er werd onder andere gekeken naar de BMI (body mass index), de glucosetolerantie en de toestand van het gebit.

Ze noteerden van individuele patiënten het aantal ontbrekende tanden als gevolg van cariës en parodontitis. Ook keken ze naar de relatie tussen glucosetolerantie en de conditie van het gebit. Hierbij werd rekening gehouden met leeftijd, geslacht, etnische groep, het voorkomen van diabetes in de familie, rookgedrag, alcoholconsumptie, opleiding en sociale status.

Resultaten

Er bleek een duidelijke relatie te zijn tussen verslechtering van de glucosetolerantie en het aantal ontbrekende tanden. In de groep mensen met een normale glucosetolerantie had 45,57% tandverlies. In de groep mensen met een abnormale glucosetolerantie was dat 67,61% en in de groep mensen met diabetes mellitus 82,87%.

Ook het aantal ontbrekende tanden verschilde sterk per groep. In de groep met een normale glucosetolerantie waren dat er gemiddeld 2,26, in de groep met een abnormale glucosetolerantie 4,41 en in de groep met diabetes 6,80.

Conclusie

Een slechte mondgezondheid kan een signaal zijn voor een verhoogd risico op diabetes. De periodieke tandartscontrole kan dus een goed middel zijn om vast te stellen of iemand kans loopt om diabetes te ontwikkelen.

Bron:
Endocrine Society 

/door Lees meer over: Medisch | Tandheelkundig, Thema A-Z
3D-printer

3D-techniek kan kosten en tijd besparen bij operatie kaakfractuur

Aan de Washington University School of Medicine is onderzocht of een 3D-printer ingezet kan worden bij operaties van complexe onderkaakfracturen. De uitkomsten van het onderzoek laten zien dat dit mogelijk een besparing van een paar honderd dollar per operatie kan opleveren.

Complexe onderkaakfracturen

Bij onderkaakfracturen zijn tijdens het genezingsproces soms metalen plaatjes nodig om de botten op de plaats te houden en te ondersteunen. Chirurgen maken in toenemende mate gebruik van 3D-geprinte mallen om deze plaatjes voor de operatie te buigen. Zo’n mal kan echter duizenden dollars kosten en het printen ervan kan weken duren. Deze technologie is daardoor niet bruikbaar voor complexe fracturen waarbij onmiddellijk ingrijpen noodzakelijk is.

De onderzoekers vroegen zich af of binnen de tijd die bij complexe breuken beschikbaar is, kleinere, kortere mallen 3D geprint kunnen worden. Ze besloten dit te testen in een kleine haalbaarheidsstudie.

Onderzoek

Voor het onderzoek werd gebruik gemaakt van de CT-scans van drie patiënten met een verbrijzelde of verschoven kaak. Aan de hand van de scans maakten de onderzoekers twee soorten mallen: een complete mal en zes korte mallen die samen de hele kaakboog beslaan. Beide soorten mallen werden geprint en het gebruik ervan met elkaar vergeleken.

Het printen van de zes korte mallen kostte 200 dollar, terwijl een complete mal die door een extern bedrijf wordt gemaakt, tussen de 2.000 en 6.000 dollar kost. Ook bleek het gebruik van de zes korte mallen een tijdsbesparing op te leveren.

Nader onderzoek nodig

De plaatjes die met behulp van de mallen werden gebogen, zijn alleen voor het onderzoek gebruikt en niet bij de patiënten toegepast. Nader onderzoek moet uitwijzen of gebruik bij een operatie daadwerkelijk een kosten- en tijdsreductie kan opleveren.

Bron:
JAMA – Facial plastic surgery

 

 

 

/door Lees meer over: 3D-printen, Thema A-Z
Ouderen moeten vaker worden getest op slaapapneu

Ouderen moeten vaker worden getest op slaapapneu

Nieuw onderzoek suggereert dat, met name oudere, patiënten vaker op slaapapneu getest zouden moeten worden. Uit de studie bleek dat waar de helft van deze groep risico loopt op slaapapneu, momenteel slechts 10 procent van de mensen hierop wordt gescreend.

Aantal mensen met obstructieve slaapapneu onbekend

Het is onbekend hoeveel volwassenen in de Verenigde Staten kampen met obstructieve slaapapneu, aangezien de paar goede studies die hiernaar zijn gedaan inmiddels al meer dan 30 jaar oud zijn. Daarom wilden Galit Levi Duniets, PhD in slaap epidemiologie aan het Michigan Medicine’s Sleep Disorders Center aan de Universiteit van Michigan in Ann Arbor, en zijn team onderzoeken hoeveel Amerikanen hier risico op lopen. Daarnaast wilden ze kijken of deze risicopatiënten evaluaties, diagnoses en behandelingen ontvangen.

STOP-Bang vragenlijst

Het onderzoek werd gedaan met behulp van data van een nationale gezondheids- en verouderingsenquête, met data van meer dan 1000 patiënten van 65 jaar of ouder. De deelnemers werden gevraagd naar hun slaapproblemen, met behulp van de STOP-Bang vragenlijst. STOP staat hierbij voor snoring (snurken), tiredness (vermoeidheid), observed apneas (geobserveerde slaapapneu), high blood pressure (hoge bloeddruk), body mass index (bmi), age (leeftijd), neck circumference (halsomtrek) en gender (geslacht).

Deze vragenlijst kan nauwkeurig bepalen of mensen wel of niet gevoelig zijn voor obstructieve slaapapneu. Over het algemeen staat een score van 0 tot 2 voor laag risico, 3 tot 4 voor gemiddeld risico en 5 of hoger voor hoog risico.

Meer dan helft ouderen groot risico op slaapapneu

De onderzoekers vonden dat 56 procent van de onderzochte patiënten groot risico loopt op slaapapneu, terwijl slechts 8 procent van deze patiënten hier daadwerkelijk op was getest. Van de geteste patiënten werd 94 procent daadwerkelijk gediagnosticeerd met slaapapneu. Dit toont overduidelijk aan dat ouderen veel te weinig worden getest op slaapapneu. De onderzoekers hopen dat dit in de toekomst vaker kan worden gedaan.

Bron:
Journal of the American Geriatrics Society

/door Lees meer over: Slaapgeneeskunde, Thema A-Z, Uncategorized
Video: De directe composiet veneer eenvoudig gemaakt door Dr. Fahl

Video: De directe composiet veneer eenvoudig gemaakt door Dr. Fahl

In deze video deelt Dr. Newton Fahl een voorspelbare techniek voor de vervaardiging van een directe composiet veneer. In deze casus is alleen aanpassing van de vorm van de tand gewenst en niet van de kleur. In de video leidt Dr. Fahl je stap voor stap door de layering techniek die hij toepast, waarbij hij aandacht besteedt aan de cervicale kleuring, de incisale translucentie en het finish- en polijstproces.

/door Lees meer over: Restaureren, Thema A-Z, Video
chirurg -

Goed voorbereid aan de slag met chirurgie in de mondzorgpraktijk

Voor het uitvoeren van chirurgische verrichtingen moet de tandarts, naast het hebben van de benodigde vakkennis en manuele vaardigheden, aan tal van randvoorwaarden voldoen om op verantwoorde wijze een patiënt te kunnen behandelen.

Uiteraard behoren hiertoe een uitgebreide medische anamnese en inzicht in het medicatiegebruik. Goede assistentie is noodzakelijk voor de voorbereiding op en het verloop van de operatie, evenals adequate lokale anesthesie en goede pijnbestrijding met instructies. Ook moet de patiënt weten waar hij/zij terecht kan in geval van nabloeding of andere complicaties. Al deze aspecten zullen worden belicht, maar de focus ligt op de praktijk, zoals het onderkennen van risico’s, het voorkomen van complicaties en hoe om te gaan met noodsituaties.

Praktijkorganisatie

Bij het uitvoeren van chirurgische ingrepen is het van belang dat de operateur genoeg kennis en de vaardigheden heeft voor de betreffende ingreep. Er bestaat altijd een kans op complicaties en mislukkingen maar bij de juiste diagnostiek wordt dit tot een minimum beperkt. Goede assistentie is essentieel. Daarnaast is een goede praktijkinrichting  van belang met de juiste apparatuur, instrumentarium en materiaal. Het is vanzelfsprekend dat de steriliteit en hygiëne op orde moet zijn bij het uitvoeren van chirurgische ingrepen.

Medische anamnese

Aan de hand van de medische anamnese wordt bepaald of de patiënt geschikt is voor een chirurgische behandeling in uw praktijk. Het is goed om te beseffen dat tandartsen steeds vaker te maken krijgen met patiënten die medicatie gebruiken. Dit is onder andere het gevolg van de vergrijzing: patiënten worden steeds ouder, er zijn meer ouderen met een eigen gebit en ouderen gebruiken vaker medicatie (45% van de 65+-ers gebruikt meer dan 5 soorten medicatie). Daarnaast zijn de ingrepen vaak meer invasief bij ouderen. Tandheelkundige professionals dienen dus in toenemende mate voorbereid te zijn op medische problemen in hun praktijk.

Het is belangrijk dat er altijd nagegaan wordt of er wijzigingen zijn wat betreft de gezondheid van de patiënt. Daarvoor dienen altijd de onderstaande vragen gesteld te worden?

  • Bent u gezond?
  • Bent u momenteel onder behandeling of controle bij een huisarts of specialist?
  • Gebruikt u medicijnen?
  • Bent u overgevoelig voor medicijnen of andere stoffen, zoals penicilline, pleisters, jodium?
  • Gebruikt u bloedverdunners?
  • Gebruikt u middelen tegen botontkalking?

ASA-criteria

I           Gezonde patiënt

II          Lichte systemische afwijkingen zonder belemmering in dagelijkse activiteiten

III          Ernstige systemische afwijking met belemmering van dagelijkse activiteiten

IV         Invaliderende systemische afwijking

V          Stervende patiënt

VI         Klinisch dood

Bij patiënten met een ASA I kan er altijd behandeld worden. Voor een ASA II geldt dat stress beperkt moet worden en worden er bij voorkeur alleen korte behandelingen uitgevoerd. Voor ASA III is beperkte behandeling mogelijk en voor ASA IV alleen spoedhulp. Bij ASA III en IV moet er altijd overleg plaatsvinden met de arts of specialist.

Beslismoment

Aan de hand van het bovenstaande worden voor elke ingreep de volgende vragen beantwoord:

  • Is een chirurgische behandeling (vandaag) mogelijk?
  • Zijn voorzorgmaatregelen nodig?
  • Is er kans op succesvolle behandeling?
  • Verwacht ik complicaties van mijn behandeling?
  • Kan ik deze complicaties overzien en daarna handelen?
  • Is verwijzing nodig?

Peri-operatieve profylaxe

In de mond zijn veel bacteriën aanwezig (70% aëroob/anaëroob mengflora, 25% anaërobe flora, 5% aërobe flora). Bij sommige patiënten is het voorschrijven van antibiotica profylaxe noodzakelijk om per- en postoperatieve kolonisatie van bacteriën te voorkomen. Dit geldt voor:

  • Endocarditis profylaxe
  • Wondinfecties
    • Relatief hoog risico op wondinfectie
    • Ontstaan infectie geeft ernstige gevolgen

Bacteriële endocarditis

Bacteriële endocarditis is een ontsteking van het endocard (meestal de hartkleppen). Het mortaliteitspercentage is 20%. Antibiotica profylaxe is geïndiceerd bij (NHG behandelrichtlijn 2016):

  • Patiënten die ooit endocarditis hebben doorgemaakt;
  • Patiënten met kunst of donorklep;
  • Patiënten met bepaalde afwijkingen:
    • ASD, VSD, open ductus die een operatie/catheterinterventie met prothesemateriaal zes maanden of korter geleden hebben ondergaan
    • Cyanotische aangeboren hartafwijking (zoals shunt of banding bij pulmonalisatresie, Fallot, tricuspidalisatresie, univentriculair hart) die niet of gedeeltelijk behandeld zijn;
    • Restshunt zoals rest-VSD, rest-ductus na operatie of catheterinterventie waarbij endothelialisatie mogelijk belemmerd wordt.

Antibiotica profylaxe moet voorgeschreven worden bij alle ingrepen in de mondholte waarbij de mucosa gemanipuleerd wordt. Het wordt geadviseerd om de behandeling zo kort mogelijk te houden. In de volgende gevallen is er geen antibiotica profylaxe geïndiceerd:

  • Het geven van lokale anesthesie;
  • Het nemen van intra-orale röntgenfoto’s;
  • Het aanbrengen, aanpassen of verwijderen van orthodontische apparatuur;
  • Natuurlijke uitval van (melk)gebitselementen;
  • Een bloeding van de lippen of orale mucosa;
  • Het aanbrengen van een piercing.

Bij tandheelkundige behandeling moet de patiënt 30-60 minuten voor de ingreep de antibiotica (eenmalig) innemen. Voor volwassenen geldt een dosering van 2 gram amoxicilline, voor kinderen geldt 50 milligram per kilogram lichaamsgewicht (maximale dosis 2 gram).  Wanneer zeven dagen voorafgaande aan de profylaxe een penicilline werd gebruikt, of bij overgevoeligheid, moet clindamycine voorgeschreven worden (voor volwassenen: 600 mg en voor kinderen: <10kg 150 mg; 10-30kg 300mg; 30-70kg 450mg; >70kg 600mg).

Gewrichtsprothese

Voor patiënten met een gewrichtsprothese geldt dat er geen antibiotica profylaxe meer voorgeschreven hoeft te worden. Dit geldt ook voor patiënten met verminderde immuniteit. Het is aan te bevelen om de patiënt op de hoogte te brengen van het belang van een goede mondhygiëne en om daarnaast geregeld voor tandheelkundige controle langs te komen.

Bestraling hoofd-halsgebied

Voor bestraling in hoofd-halsgebied geldt dat de effecten van radiotherapie altijd blijven bestaan. Bestraling heeft zowel vroege als late effecten. Vooral patiënten met een stralingsdosis van >40Gy  lopen risico omdat deze dosis grote veranderingen in de botmatrix veroorzaakt. Daarnaast raakt de vascularisatie aangetast, wordt het remodelling-systeem verstoord en reageren osteoblasten radiosensitiever in vergelijking met osteoclasten. Voor patiënten die bestraald zijn in het hoofd-halsgebied geldt dat er altijd overleg gepleegd moet worden met het centrum waar de patiënt behandeld is voordat er een chirurgische ingreep uitgevoerd word. Voor alle ingrepen, ongeacht de tijdsduur die is verstreken sinds de bestraling, moet antibiotica voorgeschreven worden (augmentin 625 mg, 3dd p.o., 2 week, voor de ingreep beginnen). Indien er sprake van een stralingsdosis van >40Gy  in het operatiegebied, dan wordt de patiënt ook behandeld met hyperbare zuurstof.

Chemotherapie

In tegensteling tot radiotherapie zijn de effecten op de weefsels niet blijvend. Dus na herstel van de chemotherapie kunnen chirurgische ingrepen weer op normale wijze uitgevoerd worden.

Bloedstollingsafwijkingen

Stolling kan verstoord zijn doordat de interactie tussen bloedplaatjes, plasma-eiwitten en vaatwand verstoord is. Dit geldt voor mensen met deficiënties in stollingseiwitten, vaatwandafwijkingen, afwijkingen in functie trombocyten maar ook bij gebruik van bepaalde geneesmiddelen (acetylsalicylzuur, NSAID’s, heparinen, cumarinederivaten, DOAC’s). Er kan ook een erfelijke of verworven aandoening aan ten grondslag liggen zoals de ziekte Von Willebrand en hemofilie.

Het is goed om te beseffen dat sommige mensen niet eens weten dat ze een stollingsstoornis hebben. Om in te schatten of er een grote kans is op een nabloeding na een chirurgische ingreep, kunnen de volgende vragen gesteld worden:

  • Krijgt u snel neusbloedingen?
  • Heeft u snel blauwe plekken zonder dat u gemerkt heeft dat u zich gestoten heeft?
  • Heeft u wel eens lang nagebloed na een extractie of andere ingreep?

Antistollingsmiddelen

Er bestaan drie verschillende groepen die de stolling beïnvloeden. Dit zijn:

  • Trombocyten aggregatie remmers (TAR’s)
    Deze verstoren de primaire homeostase. Het staken van deze medicijnen verhoogd de kans op complicaties zoals bijvoorbeeld een herseninfarct. Voorbeelden zijn acetylsalicylzuur (Ascal), clopidogrel (Plavix ), dipyridamol (Persantin), dipyridamol/ acetylsalicylzuur (Asasantin) en ticagrelor (Brilique). Gebruik van alleen Ascal, Plavix of Persantin hoeft niet te worden gestaakt. In andere gevallen moet er overlegd worden met de behandeld arts.
  • Vitamine K-antagonisten (VKA’s)
    Deze verstoren de secundaire homeostase. Voorbeelden zijn acenocoumarol (Sintrom) en fenprocoumon (Marcoumar). VKA’s hoeven niet gestaakt te worden mits de INR < 3.5 is, vastgesteld maximaal 24-72 uur voor de ingreep.
  • Directe werkende orale anticoagulantia (DOAC’s)

Deze stoppen de werking van een specifiek stollingseiwit. Voorbeelden hiervan zijn dabigatran (Pradaxa), rivaroxaban (Xarelto), apixaban (Eliquist). Deze medicatie wordt veel toegepast,              vooral bij knie of heupprotheses. Het voordeel is dat er geen INR bepaald hoeft te worden. Het nadeel is dat wanneer er wel een nabloeding optreedt, je dan weinig kunt omdat er                              geen antidotum beschikbaar is. Voor DOAC’s geldt dat het bloedingsrisico laag is waardoor het medicijn in de meeste gevallen niet gestaakt hoeft te worden. In overleg met de  behandeld              arts kan eventueel besloten worden om het medicijn een dag te staken.

Behandeling bij patiënten met afwijkende stolling

Het advies is om de richtlijnen van ACTA te volgen. Deze richtlijn wordt volgend jaar veranderd. Het is daarbij goed te beseffen dat het om een richtlijn gaat en dat gefundeerd afwijken dus mogelijk is door middel van overleg met de behandeld arts.  De volgende aanbevelingen worden gedaan:

  • Plan de patiënt in de ochtend, aan het begin van de week.
  • Werk zo atraumatisch mogelijk, hecht de wond goed.
  • Gebruik lokale middelen om bloeding te stelpen (bijv. Spongostan).
  • Laat de patiënt spoelen met 10ml 5% tranexaminezuur.
  • Laat de patiënt 15-30 minuten op een gaasje bijten en laat de patiënt in de wachtkamer wachten tot de bloeding gestopt is.
  • Geef de patiënt informatie mee over het postoperatieve beloop.
  • Schrijf geen NSAID’s en COX-2-remmers voor.
  • Zorg dat u (of een vervanger) bereikbaar bent buiten kantooruren.

Enkele ziektebeelden

Potentieel infectieuze patiënten

Hieronder vallen o.a. patiënten met hepatitis C. In principe geldt dat men er altijd vanuit moet gaan dat iedereen een potentiële bron van infectie is.

Angina pectoris en myocardinfarct

Vraag deze patiënten altijd of ze hun medicatie mee hebben. Wanneer er sprake is van angina pectoris dan kunt u medicatie onder de tong leggen (isosorbidedinitraat 5 mg of nitroglycerine 1 mg). Deze medicatie helpt niet bij een myocardinfarct en daarom moet de patiënt in dat geval altijd naar het ziekenhuis. Het advies is om een operatieve behandeling uit te stellen tot zes maand na het myocardinfarct en stress bij deze behandeling te reduceren.

Diabetes mellitus

Diabetes mellitus komt steeds vaker voor. Wanneer de patiënt niet goed ingesteld is dan heeft dit ook consequenties voor de mond, zoals xerostomie, toegenomen cariësfrequentie, orale candida-infecties en een verhoogde kans op parodontitis. Ook is er kans op vertraagde en verstoorde wondgenezing en kunnen ontsteking leiden tot een tijdelijke hyperglykemie. Wanneer er twijfel bestaat over of de patiënt wel goed ingesteld is dan kan de Hb1Ac-waarde (monitor voor glucosespiegel over langere periode) bepaald worden bij de huisarts. Bij een goed ingestelde patiënt geldt dat deze waarde onder de 48 mmol/mol is. Patiënten met diabetes type 1 produceren geen insuline,  deze patiënten moeten insuline spuiten. Voor type 2 geldt dat de patiënt ongevoelig is voor insuline, vaak gebruikt de patiënt medicijnen om glucosegehalte te verlagen of is er sprake van een specifiek dieet.  Het is aan te bevelen om tijdens de behandeling  van deze patiënten stress te voorkomen. Plan de patiënt bij voorkeur in de ochtend en laat de patiënt altijd goed ontbijten. Bij een slecht ingesteld patiënt kan overwogen worden om een antitbiotica-kuur voor te schrijven.

Epilepsie

Wanneer een patiënt een epileptische aanval krijgt is het vooral belangrijk dat de patiënt zich niet kan verwonden aan zijn of haar omgeving. Probeer daarom de patiënt zo neer te leggen dat de kans op verwondingen het kleinst is. Eventueel kan de patiënt gecoupeerd worden met 10 mg diazepam intramusculair.

Bisfosfonaten bij osteoporose en kanker

Osteoporose komt vooral veel voor bij vrouwen in de menopauze. Er is sprake van verlies van skeletale botmassa en trabekelstructuur met als gevolg fragiele botten en fracturen bij laag traumatische gebeurtenissen. Bisfosfonaten gaan botresorptie tegen. Ook worden bisfosfonaten voorgeschreven bij bepaalde vormen van kanker en de ziekte van Paget en Kahler. Bij gebruik van bisfosfonaten kan er medicatie-gerelateerde osteonecrose van de kaak (MRONJ) ontstaan. De kans op MRONJ is groter bij gebruik van bisfosfonaten voor maligniteiten in vergelijking met osteoporose. Bij intraveneuze toediening is het risico op MRONJ hoger dan bij oraal gebruik. Ook wanneer het langer dan vier jaar gebruikt wordt is het risico op het ontwikkelen van MRONJ vele malen groter. MRONJ kan ontstaan na extracties, apexresecties, het plaatsen van implantaten en parodontale behandeling maar ook door een slecht zittende prothese. MRONJ komt vaker voor in de mandibula dan de maxilla.

Patiënten met een oraal bisfosfonaat en osteoporose hebben nauwelijks een verhoogd risico op MRONJ.  Voor deze patiënten geldt dat ze goed ingelicht moeten worden over de risico’s maar dat ze wel gewoon behandeld kunnen worden. Er is geen bewijs dat antibiotica profylaxe MRONJ voorkomt, maar bij twijfel mag het wel voorgeschreven worden. Bij intraveneuze toediening van bisfosfonaten heeft het de voorkeur om de patiënt te verwijzen naar het ziekenhuis. Het is altijd belangrijk om de wond spanningsloos te sluiten.

Medicatie rondom chirurgische ingreep

Medicatie die rondom een chirurgische ingreep worden gebruikt zijn: anxiolytica en sedativa, analgetica, antiseptica, antibiotica en lokale anesthesie. Een tandarts hoort de werking en bijwerking van medicatie die hij/zij voorschrijft te kennen. Het advies is om het aantal geneesmiddelen te beperken zodat er voldoende ervaring opgebouwd kan worden met deze middelen. In regel geldt dat er gekozen wordt voor het medicijn met de minste bijwerkingen en waar de beste wetenschappelijke bewijzen voor zijn. Bij het voorschrijven van medicijnen moet de indicatie altijd heel scherp zijn en moet de tandarts op de hoogte zijn van de contra-indicaties en interacties.

Bestrijding van angst

Voor angstige patiënten geldt dat er alleen medicatie voorgeschreven wordt wanneer dit echt nodig is. Diazepam (Valium) wordt het meest gebruikt en heeft een lange halfwaardetijd (20-48 uur). Er zijn ook medicijnen met een kortere halfwaardetijd. Lorazepam (Temesta) heeft een halfwaardetijd van12-16 uur. Midazolam (Dormicum) heeft een halfwaardetijd van 2-3.5 uur. Dit medicijn wordt echter liever niet in  algemene praktijk voorgeschreven in verband met kans op een ademhalingsdepressie.

Analgetica

Onder analgetica vallen onder andere paracetamol en NSAID’s. Voor pijnbestrijding geldt altijd dat er gestart moet worden met niet-opioïde analgetica. Wanneer dit niet afdoende werkt, kan de spiegel opgebouwd worden. Indien noodzakelijk kunnen er opioïden en/of aanvullende medicatie voorgeschreven worden.

– Paracetamol: starten met 1000mg gevolgd door elke 4-6 uur 500mg. Paracetamol kan eventueel gecombineerd worden met codeïne 20 mg (niet bij obstipatie klachten).

– NSAID’s: NSAID’s hebben als bijwerking dat ze COX-1 remmen, dit zorgt voor vermindering van de maagprotectie en nierfunctie. Daarnaast hebben ze ook effect op de stolling. Het analgetisch effect is vergelijkbaar met dat van paracetamol. Daarnaast is het goed om te beseffen dat er sprake is van een plafond effect en het dus geen zin heeft om te veel te gebruiken.

– Opiaten: zwakke opiaten zijn codeïne en tramadol. Sterke opiaten zijn morfine, oxycodon en fentanyl. Het voorschrijven is te overwegen in acute situaties wanneer NSAID’s gecontraindiceerd zijn.

Antiseptica

Mondspoeling, zoals chloorhexidine, verlaagt de microbiële populatie van het speeksel en kan belangrijk zijn voor goede wondgenezing.

Antibiotica

Antibiotica wordt voorgeschreven als endocarditis profylaxe, bij verminderde weerstand (diabetes mellitus), transplantatie patiënten (in overleg met arts) en bij patiënten met een verminderde weerstand en/of een vertraagde wondgenezing.

Het besluit om antibiotica voor te schrijven behoeft een zorgvuldige afweging van voor- en nadelen. Ook in verband met het kunnen ontstaan van bacteriële resistentie is enige terughoudendheid belangrijk.

Lokale anesthesie

Het geven van lokale anesthesie is een van de meest voorkomende handelingen in de tandheelkunde. Contra-indicaties voor het geven van lokale anesthesie zijn een bewezen allergie, cardiovasculaire afwijking (ASA III/IV), feochromocytoom of een onbehandelde hyperthyreoïdie. Bij het geven van anesthesie is het aan te bevelen om te aspireren om complicaties te voorkomen. Als ‘bijwerking’ komt een vasovagale reactie of hyperventilatie het meeste voor. Een allergie komt maar zelden voor. Anders bijwerkingen zijn hoofdpijn, hypertensie en hartklachten en complicaties bij patiënten met diabetes mellitus.

Complicaties en nabezwaren rond dentoalveolaire chirurgie

Nabezwaren komen vrijwel altijd voor. Door middel van goede diagnostiek kunnen vaak complicaties  voorkomen worden.

  • Ingeslikt element: Aspiratie gaat niet altijd gepaard met een hoestreflex. Het is daarom aan te raden om, eventueel in overleg met de kaakchirurg, een thoraxfoto bij de spoedeisende hulp te laten maken. Wanneer er een scherp voorwerp ingeslikt is, dan is het advies om dit altijd te laten verwijderen de patiënt door te sturen naar de EHBO.
  • Antrum perforatie: Een antrumperforatie moet altijd dezelfde dag nog gesloten worden om een chronische sinusitis te voorkomen.
  • Tuber maxillaire fractuur: In de meeste gevallen wordt het mucoperiost afgeschoven, het element en het bot verwijderd en eventueel het open antrum gesloten.

Acute noodsituaties

Onder acute noodsituaties vallen:

– Vasovagale collaps

– Hyperventilatie

– Cardiovasculaire noodsituaties

– Hypoglycemisch coma

– Allergie (de reactie vindt vaak binnen enkele minuten na blootstelling met de betreffende stof)

– Anafylactische shock (de reactie vindt vaak snel of direct plaats na blootstelling met de betreffende stof)

Nazorg

Goede nazorg bestaat uit:

  • Explicatie over mogelijke nabezwaren.
  • Het meegeven van een voorlichtingsfolder.
  • Het meegeven van een recept voor pijnstillers.
  • Zorg dragen voor bereikbaarheid van uzelf of een collega buiten kantooruren.
  • Het eventueel inplannen van een controle afspraak.

Conclusie

  • Bij het uitvoeren van chirurgische ingrepen is en goede anamnese en diagnostiek erg belangrijk.
  • Overleg zo nodig met een huisarts of specialist.
  • Zorg ervoor dat u stress reduceert en behandel bij voorkeur in de ochtenduren.
  • Zorg ervoor dat u steriel werkt.
  • Overzie de complicaties die kunnen optreden en zorg ervoor dat u goede nazorg regelt.

Prof. Dr. Gerry Raghoebar voltooide zijn studie tandheelkunde en geneeskunde aan de Rijksuniversiteit te Groningen. Vanaf 1988 is hij als MKA-chirurg werkzaam in het UMC Groningen. Op 1 januari 2006 werd hij benoemd tot hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen met als persoonsgebonden leerstoel Implantologie en Preprothetische chirurgie. Naast de klinische werkzaamheden, verricht en begeleidt hij onderzoek, en is hij als docent betrokken bij het onderwijs. Hij geeft verschillende postacademische cursussen en voordrachten in binnen- en buitenland.

Verslag voor dental INFO door Marieke Filius, tandarts, van de lezing van prof. dr. Gerry Raghoebar tijdens het congres Chirurgie van Bureau Kalker

/door Lees meer over: Chirurgie, Congresverslagen, Kennis, Thema A-Z
Antibiotica

Controles IGJ samenwerking voor bestrijding antibioticaresistentie

Naar aanleiding van de toenemende antibioticaresistentie (ABR), controleert de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) vanaf 2012 steeds strenger op infectiepreventie en antibioticabeleid. Dit jaar zal de Inspectie in toenemende mate zorgaanbieders bezoeken om te controleren of zij goed samenwerken om antibioticaresistentie tegen te gaan.

Nationaal Actie Plan ABR

Om antibioticaresistentie zo effectief mogelijk tegen te gaan is er door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, het RIVM en het programmateam ABR een Nationaal Actie Plan ABR (NAP) opgesteld. Met behulp van dit plan wordt onder andere gewerkt aan het oprichten van tien regionale zorgnetwerken, met specifieke doelen rondom het bestrijden van antibioticaresistentie.

Toezichtproject voor bevordering goede samenwerking

Om het behalen van de doelstellingen te bevorderen en een goede samenwerking te stimuleren zal de IGJ een toezichtproject starten waarbij steeds bij één bepaalde regio een oogje in het zeil wordt gehouden. Dit zal beginnen met regionaal zorgnetwerk ABR Limburg.

Bezoeken mondzorgpraktijken

Binnenkort zal de Inspectie ook zorgaanbieders, waaronder mondzorgpraktijken, bezoeken. Dit zal gebeuren op basis van een representatieve steekproef. Elk bezoek zal van tevoren worden aangekondigd. Het toetsingskader is voorafgaand aan de bezoeken te vinden op de website van de IGJ.

Bron:
Brief IGJ

/door Lees meer over: Inspectie, Thema A-Z
De 10 meest suikerrijke dranken voor kinderen

De 10 meest suikerrijke dranken voor kinderen

Consumentenorganisatie Foodwatch heeft kritiek geuit op het promoten van suikerrijke frisdranken door middel van stripfiguren voor jonge kinderen. Hiernaast hebben zij een ranking gepubliceerd met die tien meest suikerrijke kinderdranken die te vinden zijn in de vijf grootste Duitse winkelketens.

Stripfiguren op drankverpakkingen

In het onderzoek werd gekeken naar dranken die specifiek op de markt worden gezet voor kinderen, bijvoorbeeld door te adverteren met stripfiguren op de verpakking. Bij de vijf grootste supermarkten werd bij de dranken waarbij dit onmiddellijk duidelijk was naar de suikergehaltes gekeken. De lijst met de tien meest suikerrijke dranken voor kinderen is als volgt:

  1. Solevita (eigen merk Lidl) – pakjes Apple-Cherry
    10,2 gram suiker per 100 milliliter
  2. Sonic drink – Spongebob Squarepants Kids Cola
    10 gram suiker per 100 milliliter
  3. Solevita (eigen merk Lidl) – Oranje
    10 gram suiker per 100 milliliter
  4. Capri Sun – Safari Fruits
    9,4 gram suiker per 100 milliliter
  5. Solevita (eigen merk Lidl) – Multivitamine
    9,3 gram suiker per 100 milliliter
  6. Coca Cola – Fanta Orange
    9,1 gram suiker per 100 milliliter
  7. Solevita (eigen merk Lidl) – pakjes Orange
    9,1 gram suiker per 100 milliliter
  8. Rook – Yippy Multivitamine
    8,9 gram suiker per 100 milliliter
  9. Rook – Yippy Cherry
    8,8 gram suiker per 100 milliliter
  10. Capri Sun – Monster Alarm
    8,7 gram suiker per 100 milliliter

Vier producten van Lidl

Opvallend in de ranking is dat vier van de tien producten van Solevita zijn; het eigen merk van Lidl. Dit terwijl de winkelketen zichzelf vermarkt als de pionier van suikerreductie, en meerdere malen campagne heeft gevoerd met de boodschap in 2025 het gebruik van suiker in eigen merken met 20 procent verminderd te hebben. Luise Molling van Foodwatch geeft aan hen per direct te hebben opgeroepen om de kindermarketing van suikerdrankjes onmiddellijk stop te zetten.

Noodzaak minderen consumptie van suiker

Sinds de jaren tachtig en negentig is het aantal kinderen en adolescenten met obesitas al verdubbeld tot 15 procent. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn suikerrijke dranken hiervan een van de grootste oorzaken. Het is daarom ook van groot belang dat de consumptie van deze dranken wordt verminderd, en al zeker dat deze niet meer onder kinderen worden gepromoot. Al in 2007 beloofden multinationals als Coca-Cola, Ferrero en Nestlé om alleen voedsel en dranken dat aan bepaalde eisen voldoet te promoten aan kinderen onder de 12 jaar oud. Om het probleem écht effectief aan te pakken zou een verbod op producten voor kinderen vanaf een bepaald suikergehalte moeten worden ingesteld.

Bron:
Foodwatch.org

/door Lees meer over: Thema A-Z, Voeding en mondgezondheid
KNMT en ANT reageren op artikel RTL Nieuws over mislukte endodontische behandelingen

KNMT en ANT reageren op artikel RTL Nieuws over mislukte endodontische behandelingen

Op 2 januari plaatste RTL Nieuws een artikel op haar website over mislukte endodontische behandelingen in mondzorgpraktijken. Het programma onderzocht meer dan 140 tuchtrechtzaken van de laatste vijf jaar waarbij de tandarts werd veroordeeld. De endodontische behandeling komt van alle ingrepen het meeste voor. Twintig keer kregen tandartsen een straf, variërend van een waarschuwing tot een schorsing.

De VvAA, de grootste verzekeraar van tandartsen, vergoedt per jaar 60 claims, waarbij het in 26% van de zaken gaat om een niet-geslaagde wortelkanaalbehandeling, zegt RTL Nieuws.

Ondanks complexiteit gaat het in de meeste gevallen goed

De KNMT heeft RTL Nieuws verteld dat het aantal tuchtrechtzaken zeer beperkt is. Tandartsen hebben zo’n 44 miljoen patiëntcontacten per jaar en er worden per jaar zo’n 450.000 wortelkanaalbehandelingen uitgevoerd. “Ondanks de complexiteit van de ingreep gaat het dus in de meeste gevallen goed”, zegt KNMT-voorzitter Wolter Brands. ““Dat is vooral te danken aan de door de vereniging van endodontologen opgestelde beslisboom (DETI) op basis waarvan de moeilijkheidsgraad van de behandeling wordt bepaald. Aan de hand van dit protocol kan de tandarts beslissen of hij de patiënt doorverwijst naar een endodontoloog.”

Altijd ruimte voor verbetering

ANT-voorzitter Jan Willem Vaartjes beantwoordde op 2 januari enkele vragen over het RTL onderzoek op BNR Nieuwsradio. Luister hier naar de opname.
“Ondanks dat het RTL-artikel sterk overtrokken is en tevens onnodige onrust zaait, is de ANT van mening dat er natuurlijk altijd ruimte is voor verbetering. Elke klacht is er één teveel. De wetenschappelijke vereniging voor endodontologie heeft onlangs een richtlijn uitgebracht. Mogelijk dat hierdoor het niveau in Nederland nóg verder kan verbeteren en we hebben ook regelmatig contact met de NVvE om mogelijke knelpunten op te lossen”, schrijft de ANT op haar website.

Bronnen:
RTL Nieuws
ANT
KNMT

 

/door Lees meer over: Endodontie, Thema A-Z
Behandeling parodontitis helpt controleren van bloedglucose bij patiënten met diabetes type 2

Behandeling parodontitis helpt controleren van bloedglucose bij patiënten met diabetes type 2

Het behandelen van tandvleesaandoeningen helpt met het controleren van bloedglucose bij patiënten met diabetes type 2 en vermindert de kans op complicaties. Dit bleek uit een studie die onlangs werd gepubliceerd in The Lancet Diabetes & Endocrinology. De studie concludeert dat diabetespatiënten vaker tandvleescontroles en behandelingen zouden moeten ondergaan.

Minder ontstekingen en lager bloedsuiker na behandeling

In het Britse onderzoek kregen 264 patiënten met diabetes type 2 en parodontitis of een intensieve parodontale behandeling, of gedurende een jaar elke drie maanden een sessie waarbij het gebit werd geschaald en gepolijst. De resultaten toonden aan dat de intensieve behandeling het bloedglucose niveau gemiddeld met 0,6 procent verminderde, wat gelijk staat aan het innemen van een tweede bloedsuikerverlagend medicijn. Hiernaast daalde ook de kans op chronische ontstekingen. Beiden kunnen oorzaken zijn van hart-, vaat- en nierziektes.

Professor Lior Shapira, woordvoerder van de Europese Federatie van Parodontologie (EFP): “De resultaten geven aan dat intensieve parodontitis behandelingen mensen met diabetes type 2 kunnen helpen om hun aandoening te controleren, en om complicaties die aan diabetes zijn verwant, zoals hartziektes, beroertes en nierproblemen, te voorkomen.”

Link tussen parodontitis en diabetes

Parodontitis wordt veroorzaakt door een verzameling van bacteriën rondom de tanden, die een ontsteking veroorzaken. Naar mate het probleem verder vordert kan deze ontstekingen leiden tot het verlies van tanden en afbraak van het kaakbot. Er is een tweezijdige relatie tussen parodontitis en diabetes type 2: mensen met parodontitis hebben 20 – 30 procent meer kans op diabetes, en mensen met diabetes hebben drie keer zoveel kans op parodontitis.

Bron:
The Lancet
Euroean Federation of Periodontology

/door Lees meer over: Parodontologie, Thema A-Z

Tweede Kamer stemt in met taakherschikking mondzorg

Op 18 december stemde de Tweede Kamer in met het taakherschikkingsexperiment voor de mondzorg. Hiermee komt een einde aan de politieke behandeling van de taakherschikking, na eerdere afronding door de Eerste Kamer. De minister stuurt de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) waarin de taakherschikking wordt geregeld op korte termijn naar de Raad van State (RvS), die deze aan een juridische toets zal onderwerpen.

Een motie van de SP, om het experiment ten minste uit te stellen totdat het Capaciteitsorgaan de effecten ervan in beeld heeft gebracht, is verworpen. Twee moties van het CDA, waarin wordt gevraagd de resultaten van een nulmeting voor aanvang van het experiment naar de Kamer te sturen en te waarborgen dat mondhygiënisten samenwerkingsafspraken met tandartsen maken voor het geval zich calamiteiten voordoen, zijn wel aangenomen.

KNMT wendt zich nu tot Raad van State

‘Een slechte zaak voor de patiënt’, zo reageert KNMT-voorzitter Wolter Brands op de instemming van de Tweede Kamer vandaag met het taakherschikkingsexperiment van minister Bruins. Maar klaar om de handdoek te werpen is de voorzitter van de beroepsvereniging van tandartsen nog niet: ‘We wenden ons nu tot de Raad van State om de haken en ogen aan dit besluit nogmaals onderbouwd onder de aandacht te brengen.’

Brands: ‘De afgelopen jaren hebben we keer op keer onze argumenten tegen het experiment feitelijk onderbouwd. En keer op keer zijn onze argumenten zonder weerlegging terzijde geschoven. De minister is niet vatbaar gebleken voor redelijke argumenten. En nu moet ik tot mijn spijt constateren dat ook de Tweede Kamer hem niet heeft tegengehouden. Dat patiënten risico’s lopen op onvolledige diagnoses, overbehandeling en onnodige kosten deert de partijen blijkbaar niet.’

Na akkoord Raad van State start taakherschikking rond mei 2020

Indien de Raad van State ook akkoord gaat met het experiment, heeft de minister aangegeven in 2019 een nulmeting uit te voeren en rond mei 2020 daadwerkelijk met het experiment te starten. Vanaf dat moment krijgen 4-jarig opgeleide mondhygiënisten die in het tijdelijke BIG-register geregistreerd staan, in principe vijf jaar lang de bevoegdheid om zelfstandig te boren, foto’s te maken en verdoving te geven. Daarna wordt het experiment geëvalueerd.

Bron:
KNMT

/door Lees meer over: Taakdelegatie | Taakherschikking, Thema A-Z