Tandvleespatiënten krijgen voedingssupplement uit eigen doos

Tandarts Daniel Joffe, lid van de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK) ontdekte een vreemde redactionele dwaling in het Nederlands Tijdschrift voor Tandheelkunde, in het nummer van februari 2010. Daarin staat een wetenschappelijk artikel over het nut van voedingssupplementen om chronische ontsteking van het tandvlees (parodontitis) te lijf te gaan. Het is een signalering die opmerkelijk genoeg, nu twee jaar later, weer reuze actueel is geworden.



Artikel over voedingssupplement EPV01
Het stuk in het tandartsenblad is geschreven door Pavel (L.) en Pavel (S.). Het artikel gaat over het nut van het slikken van het middel EPV01. Ze rekruteerden voor hun studie een groep van 32 patiënten, die geheel conform de officiële regels gerandomiseerd en placebo-gecontroleerd voor parodontitis werden behandeld. Alleen patiënten in de leeftijd van 18 to 65 jaar werden geïncludeerd, die moesten bovendien ten minste acht pockets hebben van vier millimeter of meer, verdeeld over minimaal vier gebitselementen. De patiënten kregen of het echte voedingssupplement of een daarvan niet te onderscheiden placebo. In het voedingssupplement EPV01 zit ondermeer vitamine C, vitamine E, vitamine D en wat groene thee-extract. Stoffen waarvan de bedoelde biologische werking enigszins een raadsel lijkt. Niet dat je direct door hebt om welke stoffen het gaat: het artikel rept namelijk over cholecalciferol, tokoferol (dat moet natuurlijk tocoferol zijn) en ascorbinezuur. De patiënten werd en onder meer gerekruteerd in een tandartsenpraktijk in Uithoorn.

Resultaten onderzoek
De resultaten van het onderzoek zijn als volgt: ‘Na zes maanden was het aantal gingivabloedingen na sonderen in de experimentele groep significant meer gedaald dan in de placebogroep’. De conclusie luidt dus dat vier capsules per dag hun werk doen. Maar eigenlijk is het een gerandomiseerde trial die veel te klein is om al te doldrieste conclusies uit te trekken. In hetzelfde nummer reageert de hoofdredacteur van het tandartsenblad desondanks enthousiast: ‘Interessant is het onderzoek van Pavel en Pavel’, schrijft tandarts Aad van Luijk in zijn maandelijkse hoofdredactionele column onder de lerende kop ‘Aanleiding tot zelfreflectie’.
Het artikel, vindt tandarts Joffe, druipt over van de belangenverstrengeling. Die wordt duidelijk op de website van het bedrijf Vitalenk, dat het product Exparovit op de markt brengt. Exparovit is het product dat in het artikel in het tandartsenblad wordt aangeduid met Epv01. Vitalenk is gevestigd in het Barcelona. Jan (J.) Honzik Pavel, is general-manager van het bedrijf, Lenka (L.) Pavel is er medisch directeur. Jan Pavel is ook tennisleraar bij de KLM tennisvereniging De Vliegende Hollander (DVH) in Amstelveen. Lenka Pavel is in 1999 afgestudeerd aan het universitaire tandartsinstituut ACTA in Amsterdam; ze heeft sinds 2006 een praktijk in Barcelona (Spanje). Een deel van het onderzoek dat in het artikel wordt beschreven, is uitgevoerd in de praktijk die ze jaren geleden had in Uithoorn. De familiale banden van de van origine Tsjechische familie Pavel gaan verder. Tandarts Lenka Pavel heeft het artikel in het blad geschreven met ene S. Pavel, die indertijd – volgens de opgegeven affiliatie achterin het artikel – werkzaam was op de afdeling dermatologie van het LUMC in Leiden. De Paveltjes schreven een wetenschappelijk artikel over een product dat ze zelf verkopen, hoe onafhankelijk kun je zijn, schrijft tandarts Joffe, lid van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. De redactie van het tandartsenblad zou schaamte sieren, de voltallige redactie zou het boetekleed moeten aant rekken, vindt Joffe.

Heeft de Medisch Ethische Commissie (MEC) van het LUMC het studievoorstel gezien? De secretaris van de MEC meldt desgevraagd dat ‘het onderzoek van de heer Pavel niet bekend is bij de CME van het LUMC. Ook de afdeling dermatologie is niet bekend met het onderzoek. De heer Pavel is sinds 1 juli 2010 niet meer werkzaam op de afdeling dermatologie’. Dat klopt. Dr. Stan Pavel werkt inmiddels in het Dermatologisch Centrum in Breda.

Misleidend volgens Reclame Code Commissie
De zaak Pavel kreeg begin maart van dit jaar een onverwachte staart. De Reclame Code Commissie (RCC) oordeelt dat reclame-uitingen op de website van Vitalenk misleidend zijn. Het gaat dan onder meer om uitingen als ‘klinisch bewezen natuurlijke ondersteuning bij de strijd voor gezond tandvlees’ en ‘Exparovit helpt u in de strijd voor gezond tandvlees’. Het bedrijf Vitalenk, de Paveltjes, is niet komen opdagen bij de zitting van de raad en heeft ‘derhalve de geclaimde werkzaamheid niet aangetoond’, aldus het oordeel van de RCC.

Vitalenk heeft ook zelf zijn conclusies getrokken, getuige de mededeling op zijn website: ‘Op dit moment worden nieuwe Exparovit tabletten gemaakt. Helaas kunt u nu niks bestellen. Onze excuses voor het ongemak’.

Bron:
Vereniging tegen de Kwakzalverij


Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Wat is je functie?

Lees meer over: Parodontologie, Thema A-Z, Voeding en mondgezondheid