Tanden en kiezen laten trekken voor financiële redenen
Meer dan de helft van de Nederlandse tandartsen en MKA-chirurgen verwijdert tanden of kiezen op verzoek van de patiënt, zelfs als daar geen duidelijke tandheelkundige reden voor is. Dit opvallende inzicht komt uit het promotieonderzoek van Dyonne Broers van het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA).
Hoewel tanden en kiezen meestal worden getrokken vanwege gaatjes of tandvleesontstekingen, blijkt uit Broers’ onderzoek dat patiënten ook regelmatig een extractie aanvragen om niet-tandheelkundige redenen. De meest genoemde oorzaak? Geld. Een tand trekken is namelijk goedkoper dan het plaatsen van een kroon of andere uitgebreide behandelingen. Ook extreme angst voor de tandarts en onverklaarbare pijn worden vaak genoemd als redenen voor zo’n verzoek.
Hoe vaak komt dit voor?
Uit een vragenlijst onder Nederlandse tandartsen en MKA-chirurgen blijkt dat ruim driekwart in de afgelopen drie jaar te maken kreeg met verzoeken om tanden of kiezen te verwijderen zonder tandheelkundige noodzaak. Meer dan de helft van hen gaf daadwerkelijk gehoor aan deze verzoeken.
Striktere afwegingen in ziekenhuizen
In de ziekenhuizen en centra voor bijzondere tandheelkunde die aan het onderzoek met patiënten meededen wordt hier anders mee omgegaan. Slechts 4 tot 7% van de extractieverzoeken heeft daar een niet-tandheelkundige reden en deze verzoeken worden doorgaans niet ingewilligd.
Professionele standaard en ethiek
Volgens Broers moeten zorgverleners zich houden aan de professionele standaard, die ‘goed hulpverlenerschap’ waarborgt. Extractieverzoeken zonder tandheelkundige noodzaak mogen niet zomaar worden uitgevoerd, zelfs niet als de patiënt daarvoor de verantwoordelijkheid wil nemen.
Daarnaast speelt ethiek een belangrijke rol: de autonomie van de patiënt is belangrijk, maar de zorgverlener mag geen schade veroorzaken.
“Zorgverleners moeten die principes zorgvuldig afwegen”, zegt Broers.
De bevindingen van Broers’ onderzoek werpen een nieuw licht op de praktijk en roepen vragen op over hoe vaak de professionele standaard in dit soort situaties daadwerkelijk wordt nageleefd.
“Als zorgverlener moet je blijven handelen in het belang van de patiënt, binnen de professionele kaders”, zegt Broers.
Foto: Monique Kooijmans